Vụ 80 vạn m3 bùn độc hại “treo” trên đầu dân: Nhiều sở, ngành bị "sờ gáy"

Ông Hồ Văn Tiến – Chánh văn phòng kiêm người phát ngôn của UBND tỉnh Phú Yên cho biết: Tỉnh ủy Phú Yên vừa lập đoàn kiểm tra về thực hiện chính sách, pháp luật của các dự án khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh (giai đoạn 2006-2011), do ông Lương Minh Sơn – Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra làm Trưởng đoàn.

Đoàn kiểm tra đã phát hiện sai sót của nhiều sở, ngành như Kế hoạch-Đầu tư (KHĐT), Tài nguyên-Môi trường… trong đó, có cả Văn phòng UBND tỉnh Phú Yên về việc thiếu trách nhiệm trong việc kiểm tra, để xảy ra nhiều sai phạm tại nhiều dự án; đặc biệt tại Dự án Mỏ sắt Phong Hanh của Công ty TNHH Luyện kim Sơn Giang (huyện Tuy An, 100% vốn Trung Quốc, do ông Zhu Yue Jin làm Tổng Giám đốc).

Cơ quan chức năng kiểm tra tại “túi bùn độc hại” khu vực Mỏ sắt Phong Hanh (xã An Định, Tuy An, Phú Yên).

Theo ông Tiến, từ năm 2005, Mỏ sắt Phong Hanh được trình dự án xin khai thác, chế biến và xây dựng nhà máy luyện thép tại Tuy An. Năm 2006, tỉnh chủ trương chấp thuận cấp phép đầu tư, với công suất khai thác 8.000 tấn quặng sắt/năm. Thế nhưng trong quá trình hoạt động, Công ty Sơn Giang đã khai thác vượt công suất cho phép gấp nhiều lần trong nhiều năm, lên đến 576.676 tấn/năm.

Giấy phép khai thác chỉ đến tháng 11.2011, nhưng do đánh giá trữ lượng ban đầu không kỹ, nên vẫn còn khoảng 100.000 tấn quặng và Công ty Sơn Giang tiếp tục đề xuất xin phép gia hạn khai thác. Đề xuất này đã được Sở KHĐT Phú Yên “ủng hộ”. Sau đó, đến ngày 14.8.2012, UBND tỉnh Phú Yên có quyết định yêu cầu đóng cửa Mỏ sắt Phong Hanh.

Tỉnh ủy Phú Yên đã có văn bản chỉ đạo Ban cán sự Đảng UBND tỉnh và các ngành và địa phương liên quan phải kiểm điểm trách nhiệm nghiêm túc trong hàng loạt sai phạm tại Mỏ sắt Phong Hanh; trong đó, có vấn đề Sở KHĐT Phú Yên “ủng hộ” gia hạn khai thác Mỏ sắt Phong Hanh. Ngày 22.1, UBND tỉnh Phú Yên đã có công văn yêu cầu Sở KHĐT Phú Yên kiểm điểm trách nhiệm tham mưu cấp Giấy chứng nhận đầu tư điều chỉnh cho Công ty Sơn Giang không đúng quy định, trái với Luật Khoáng sản và trái với kế hoạch của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Phú Yên.

Hàng loạt cuộc họp của các sở, ngành với sự tham dự của lãnh đạo tỉnh, đã và sẽ được tổ chức để “mổ xẻ” trách nhiệm trong vụ sai phạm nêu trên.

Trước đó, như Báo NTNN đã phản ánh, năm 2007, Công ty TNHH Luyện kim Sơn Giang được tỉnh Phú Yên cấp phép khai thác Mỏ sắt Phong Hanh, đồng thời xây dựng nhà máy sản xuất thép công suất 100.000 tấn/năm. Tuy nhiên, công ty chỉ khai thác quặng và xuất khẩu tinh tuyển mà không xây dựng nhà máy theo như dự án.

Công ty nhiều lần bị phạt hành chính do vi phạm các quy định về khai thác, bảo vệ môi trường; trong đó khai phá núi, đào một hồ chứa bùn rửa quặng có thể tích 30.000m3 và đào trái phép một hồ chứa bùn có diện tích hơn 1.000m2 ngoài khu vực cho phép gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến sản xuất và đời sống người dân.

Hùng Phiên