Vụ sập nhà ở 43 Cửa Bắc: Ai phải chịu trách nhiệm?

Lực lượng chức năng đã nỗ lực cứu nạn nhưng vụ sập nhà số 43 Cửa Bắc

Ngày 4/8, ngôi nhà được sử dụng làm cơ sở nem Xuân Dân ở số 43, phố Cửa Bắc đã bất ngờ đổ sập. Hậu quả, 5 người (2 nữ, 3 nam) ở ngôi nhà này bị mắc kẹt trong đống đổ nát. Dù lực lượng cứu hộ đã rất nỗ lực nhưng chỉ 3 người may mắn thoát nạn.

Trước sự việc nghiêm trọng trên, nhiều người đặt câu hỏi, ai sẽ chịu trách nhiệm về hậu quả của vụ sập nhà và những nạn nhân thương vong? PV đã có cuộc trao đổi với luật sư Trần Tuấn Anh (Giám đốc Công ty Luật Minh Bạch) để tìm câu trả lời.

Thưa luật sư, ở góc độ pháp lý, vụ việc sập nhà số nhà 43 phố Cửa Bắc có dấu hiệu hình sự không thưa ông?

- Luật sư Trần Tuấn Anh: Vụ sập nhà số 43 gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng bởi gây thiệt hại lớn về tính mạng, sức khỏe và tài sản của con người, cụ thể là đã làm 2 người chết, 3 người bị thương và 1 ngôi nhà bị sập hoàn toàn.

Trong trường hợp đúng như thông tin mà báo chí đã đưa, nguyên nhân ban đầu dẫn tới sập nhà số 43 là do việc thi công nhà 41 bên cạnh đã tác động đến phần móng của ngôi nhà này. Ngoài ra, nhà số 43 đã xây dựng từ năm 1980, ngôi nhà xây bằng gạch không có kết cấu bê tông nên đã dẫn tới sập nhà.

Với những dấu hiệu trên, tôi cho rằng, cơ quan Công an có thể khởi tố vụ án hình sự để điều tra làm rõ nguyên nhân, đồng thời làm rõ những người có trách nhiệm liên quan để xử lý theo quy định. Bởi trong vụ việc này cần phải làm rõ trách nhiệm hình sự, trách nhiệm dân sự liên quan đến bồi thường thiệt hại của những người có liên quan.

Ai sẽ phải chịu trách nhiệm về vụ sập nhà nghiêm trọng nêu trên thưa luật sư?

- Để xác định trách nhiệm của những người liên quan, cơ quan chức năng cần phải tìm ra được nguyên nhân trực tiếp dẫn tới sập nhà.

Trong trường hợp nguyên nhân từ việc ngôi nhà số 43 xuống cấp và đổ sập thì cần phải đánh giá xem việc chủ sở hữu ngôi nhà có biết việc xuống cấp này hay không?

Nếu chứng minh được chủ sở hữu căn nhà số 43 này biết việc nhà có thể đổ sập do xuống cấp nhưng vẫn tiếp tục thực hiện việc kinh doanh và cho nhân viên của mình ở lại trong nhà thì chủ sở hữu ngôi nhà này có dấu hiệu phạm tội “vô ý làm chết người” theo quy định tại Điều 98, Bộ luật Hình sự.

Ngoài việc bị xem xét về trách nhiệm hình sự thì chủ sở hữu ngôi nhà này còn phải bồi thường toàn bộ thiệt hại cho các nạn nhân.

Trường hợp ngôi nhà sập vì lý do khách quan, nằm ngoài tầm kiểm soát của chủ sở hữu ngôi nhà thì cần phải làm rõ lý do khách quan là gì?

Trong trường hợp, nguyên nhân dẫn tới việc ngôi nhà số 43 bị sập là do hoạt động thi công, đào móng của ngôi nhà số 41 thì vụ việc này có dấu hiệu hình sự của tội “vi phạm quy định về xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng”.

Tội phạm và hình phạt được quy định tại Điều 229 Bộ luật Hình sự với khung hình phạt cao nhất lên tới 20 năm tù khi gây ra hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.

Bởi nguyên tắc khi xây dựng nhà thì chủ đầu tư bắt buộc phải có giấy phép do cơ quan có thẩm quyền cấp và khi thi công thì đơn vị thi công phải tuân thủ đúng giấy phép xây dựng và đảm bảo an toàn cho công trình cũng như tính mạng, sức khỏe và tài sản của người khác.

Nếu chủ đầu tư không có giấy phép xây dựng hoặc chủ đầu tư và đơn vị thi công không thực hiện đúng nội dung giấy phép xây dựng gây ra hậu quả đặc biệt nghiêm trọng như trong vụ sập nhà số 43 thì ngoài trách nhiệm hình sự, còn phải chịu trách nhiệm bồi thường toàn bộ thiệt hại cho những người chết, bị thương và chủ sở hữu nhà số 41 (do ngôi nhà bị sập hoàn toàn) bởi hành vi vi phạm này.

Về trách nhiệm bồi thường, sẽ căn cứ vào yếu tố lỗi của từng cá nhân, đơn vị khi thực hiện hành vi vi phạm và áp dụng quy định của pháp luật Dân sự về bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng.

Xin cảm ơn luật sư.