Vương Chấn: Hoạn quan khiến Minh Anh Tông bị bắt làm tù binh, 500.000 quân đại bại

Con đường hoạn lộ của Vương Chấn

Vương Chấn người Úy châu thuộc phủ Đại Đồng, Sơn Tây, vốn là một nho sĩ. Vương Chấn tự hoạn mình tiến thân vào cung làm giáo quan thời Minh Thành Tổ, dạy học trong cung. Đến thời Minh Tuyên Tông, ông được giao việc dạy học cho thái tử Chu Kỳ Trấn ở Đông cung, làm chức Cục lang. Vua Tuyên Tông ban cho ông danh hiệu "tiên sinh" để gọi.

Từ thời Minh Thái Tổ đặt ra chế độ nghiêm khắc cấm hoạn quan can dự triều chính và trao đổi với các quan bên ngoài. Đến thời Minh Thành Tổ, vì vua nhờ vào sự hỗ trợ của các hoạn quan để giành được ngôi vua của cháu là Huệ Đế, nên phá lệ của vua cha, cho các hoạn quan tâm phúc tham gia triều chính. Đến thời Minh Tuyên Tông, triều đình lập ra Nội thư đường trong cung và cắt cử một số hoạn quan phụ trách việc giảng dạy, trong đó đặc cách cho một số người thi mãi không trúng tự nguyện hoạn mình vào cung. Vương Chấn ở trong số đó.

Do phần lớn hoạn quan ít chữ nghĩa, nên Vương Chấn nhanh chóng trở thành người nổi trội trong hàng ngũ các thái giám. Bằng trí tuệ và khéo cư xử, ông đã chiếm được sự quan tâm của thái tử Chu Kỳ Trấn.

Đầu tháng 1 năm 1435, Minh Tuyên Tông qua đời, thái tử Chu Kỳ Trấn được lập lên nối ngôi, tức là Minh Anh Tông. Vương Chấn lập tức được trọng dụng.

Minh Anh Tông còn nhỏ, bà nội là Trương thái hoàng thái hậu nhiếp chính. Mặc dù có các đại thần nguyên lão đời trước như Trương Phụ, Dương Sĩ Kỳ, Dương Vinh, Dương Phổ phò tá nhưng Anh Tông chỉ thực sự tin dùng Vương Chấn.

Sau khi lên ngôi, Vương Chấn được Anh Tông phong ngay làm Ty lễ giám đứng đầu các hoạn quan. Do nhà Minh đã bỏ chức thừa tướng từ thời Minh Thái Tổ, quyền hành tập trung hết vào tay vua, tới thời Minh Anh Tông nhờ cậy hết vào Vương Chấn: các tấu chương từ dưới tâu lên Anh Tông đều để Vương Chấn phê duyệt. Vì vậy uy quyền của Vương Chấn ngày càng lớn.

Do sự chuyên quyền của Vương Chấn, Trương thái hoàng thái hậu từng ra tay ngăn chặn, theo di huấn khi còn sống của Minh Thái Tổ không để hoạn quan dự triều chính. Nhưng điều đó chỉ tạm thời cản Vương Chấn. Năm 1442, Trương thái hoàng thái hậu qua đời, từ đó không còn ai ngăn cản sự lộng hành của Vương Chấn.

Nhiều quan lại sợ Vương Chấn nên ra sức lấy lòng ông, nhiều người muốn bản tấu được phê đều phải đút lót cho Vương Chấn. Nhiều vị công hầu trong triều vì lấy lòng Vương Chấn, tự cắt hết râu cho giống ông, và gọi ông bằng cha, dù khi đó ông mới khoảng 30 tuổi. Trong số những người đút lót Vương Chấn không phải tất cả đều mưu đồ cá nhân, cũng có những viên quan như Chu Thầm nhờ đó mà làm lợi cho địa phương mình.

Khi giao hết quyền cho Vương Chấn, Minh Anh Tông ở sâu trong cung cấm hưởng lạc. Nhà vua hoàn toàn tin tưởng vào tài năng của Vương Chấn, vì từ nhiều đời trước các hoạn quan vào cung đều không biết chữ, trong số các hoạn quan trong triều khi đó chỉ có Vương Chấn xuất thân từ học trò tự hoạn vào cung.

Khiến Minh Anh Tông bị bắt làm tù binh, 500.000 quân đại bại

Năm 1449, Dã Tiên, tộc trưởng Ngõa Thích của người Mông Cổ dấy binh đánh Minh, tướng Ngô Hạo trấn giữ Miêu Nhi Trang bị giết, tướng Tỉnh Nguyên được Minh Anh Tông cử mang 4 vạn quân đi cứu viện cũng bị giết sạch.

Tình thế rất nguy hiểm, Vương Chấn khuyên Minh Anh Tông noi gương các tiên đế Thái Tổ và Thành Tổ, thân chinh mang quân đi đánh giặc. Minh Anh Tông quen hưởng lạc, bị kích động, nghĩ việc quân sự đơn giản nên nghe theo. Minh Anh Tông để em trai là Thành Vương ở lại giữ kinh thành rồi đem 50 vạn tướng sĩ (500.000 quân), giao quyền chỉ huy cho Vương Chấn ra trận đánh giặc.

Lúc này Dã Tiên sau khi thắng trận đã tự lui quân, Vương Chấn định bắc tiến, nhưng sau nghe lời can gián của thái giám thân tín Quách Kính lui quân về. Dã Tiên thấy quân Minh vất vả hành quân đến nơi, chưa hết mệt nhọc đã rút lui bèn mang quân truy đuổi, các cánh quân Minh quay lại đối đầu đều bị diệt hết.

Ngày 13/8, Minh Anh Tông cùng đại quân tới Thổ Mộc Bảo cách thành Hoài Lai 20 dặm, quần thần đề nghị kéo quân về bảo vệ Hoài Lai, nhưng Vương Chấn không nghe, hạ lệnh dừng đóng quân. Quân Ngõa Thích kéo đến bao vây rồi Dã Tiên cử sứ giả mang thư đến giả cầu hòa. Minh Anh Tông và Vương Chấn tin theo, sai người thảo chiếu nghị hòa rồi lơ là cảnh giác…

Dã Tiên đột ngột tấn công, mấy chục vạn quân Minh không kịp trở tay, cũng không còn đường chạy trốn bị quân Ngõa Thích giết sạch. Trong lúc hỗn loạn, Vương Chấn bị Phàn Trung, một viên tướng hộ vệ nổi giận giết chết, Minh Anh Tông thì bị bắt làm tù binh.

Sau đó Thành Vương Chu Kỳ Ngọc lên ngôi (Minh Đại Tông) kết tội Vương Chấn đã gây đại họa nên tịch biên gia sản, giết hết những người trong gia tộc. Đến năm 1450, Minh Anh Tông được người Ngõa Thích thả về, được em trai tôn là Thái thượng hoàng, nhưng giam lỏng trong cung.

Tới năm 1457, Minh Anh Tông làm binh biến đoạt lại ngôi vua, nghe theo lời các hoạn quan ra lệnh khôi phục các chức tước, danh dự cho Vương Chấn, tổ chức chiêu hồn, cúng tế, xây đền thờ cho ông.