Xe tập lái gây tai nạn, ai chịu trách nhiệm?

Trao đổi với PV Dân Việt, luật sư Nguyễn Văn Đồng (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho biết, theo quy định tại Điều 18 của Nghị định 138/2018/NĐCP sửa đổi Nghị định 65/2016/NĐ-CP quy định trung tâm sát hạch phải có đủ phương tiện và số lượng xe.

Trung tâm sát hạch phải đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật theo quy định của Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về trung tâm sát hạch lái xe cơ giới đường bộ do Bộ Giao thông vận tải ban hành khi kinh doanh loại hình dịch vụ này.

Theo vị luật sư, lái xe là một chức danh nghề nghiệp nên phải trải qua hoạt động học nghề, để được điều khiển phương tiện giao thông người học phải có giấy phép lái xe tương ứng theo hạng xe hành nghề, chứng chỉ hành nghề do trung tâm sát hạch cấp.

Còn việc dạy nghề và sát hạch được tổ chức tại trung tâm dạy nghề và sát hạch, các trung tâm này được quản lý bởi Sở Giao thông Vận tải, đây là ngành nghề kinh doanh có điều kiện về cơ sở vật chất và nhân lực lao động làm việc trong trung tâm nên việc cấp phép hết sức chặt chẽ.

Người tham gia khóa học tại trung tâm được xem là người học nghề, hết khóa học người học được tham gia kiểm tra, sát hạch và thi cấp chứng chỉ, cấp giấy phép lái xe. Nếu không đủ điều kiện – không đủ tiêu chuẩn sẽ phải học lại như những ngành nghề khác. Người tham gia học các khóa học này được hưởng những quyền và thực hiện những nghĩa vụ như người học tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp quốc dân.

Luật sư Đồng cho biết, trường hợp nếu trong thời gian học nghề, xe mang biển tập lái của trung tâm sát hạch do người học điều khiển chạy trên đường gây tai nạn giao thông, phía trung tâm dạy nghề và sát hạch lái xe phải chịu trách nhiệm.

Cụ thể, về trách nhiệm dân sự, căn cứ Điều 600 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định cá nhân, pháp nhân phải bồi thường thiệt hại do người làm công, người học nghề gây ra trong khi thực hiện công việc được giao và có quyền yêu cầu người làm công, người học nghề có lỗi trong việc gây thiệt hại phải hoàn trả một khoản tiền theo quy định của pháp luật.

Việc áp dụng trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp này giống với trường hợp bồi thường thiệt hại do người của pháp nhân gây ra.

Bởi vậy, trong trường hợp người học lái xe gây tai nạn, trung tâm dạy nghề và sát hạch lái xe nơi người học đăng ký theo học sẽ phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho người bị thiệt hại.

Sau đó trung tâm sát hạch lái xe có quyền yêu cầu người học nghề hoàn trả một phần hoặc toàn bộ khoản tiền này nếu người học nghề có lỗi dẫn đến tai nạn.

Về trách nhiệm hình sự, theo luật sư Đồng, trách nhiệm này chỉ được đặt ra trong trường hợp hành vi gây tai nạn dẫn đến hậu quả chết người, gây thương tích cơ thể từ 61% trở lên, gây thiệt hại tài sản từ 100 triệu đồng trở lên.

Tại khoản 1 Điều 58, Luật Giao thông đường bộ năm 2008 quy định, người tập lái xe ô tô khi tham gia giao thông phải thực hành trên xe tập lái và có giáo viên bảo trợ tay lái.

Nếu trong giờ học (bài tập lái xe đường trường) người học điều khiển phương tiện phục vụ dạy nghề gây tai nạn sẽ xem xét trách nhiệm như sau:

Trường hợp giáo viên giao xe cho học viên lái nhưng không ngồi trong xe để bảo trợ tay lái cho người học, giáo viên dạy lái sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Giao xe cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông quy định tại Điều 264 Bộ luật hình sự năm.

Còn người học là người trực tiếp điều khiển phương tiện gây tai nạn sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ quy định tại Điều 260 Bộ luật Hình sự năm 2015.

Còn nếu phía trung tâm dạy nghề và sát hạch lái xe thiếu trách nhiệm giao xe cho giáo viên không phải là người của trung tâm, người có thẩm quyền giao xe của trung tâm sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự vê tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng quy định tại Điều 360 Bộ luật hình sự năm.