Yêu cầu Lãnh đạo Đắk Nông thực hiện kết luận Ủy ban Kiểm tra T.Ư

Thanh tra Chính phủ vừa thông báo kết luận thanh tra liên quan đến việc chấp hành pháp luật trong công tác quản lý, sử dụng đất nông, lâm nghiệp tại một số Công ty, doanh nghiệp được giao, thuê đất trên địa bàn tỉnh Đắk Nông. Thời gian thanh tra từ năm 2012 đến năm 2018; tập trung vào các huyện, thị xã có nhiều khiếu nại, tố cáo.

Nhiều doanh nghiệp để đất, rừng bị xâm chiếm lớn

Theo đó, Thanh tra Chính phủ xác định: Trong quá trình thực hiện sắp xếp, đổi mới các nông, lâm trường, doanh nghiệp nhà nước theo các nghị định của Chính phủ, UBND tỉnh Đắk Nông đã thu hồi 113.346 ha đất, rừng của các nông, lâm trường giao cho các Ban quản lý rừng, khu Bảo tồn thiên nhiên, Vườn quốc gia...

Đất rừng ở tỉnh Đắk Nông đang bị "xẻ thịt" .

Trong đó, UBND tỉnh đã giao hơn 44.520 ha đất cho 52 công ty, DN tư nhân thuê để thực hiện 54 dự án nông, lâm nghiệp theo hình thức Công ty, DN thỏa thuận địa điểm với các nông, lâm trường để lấy đất. Sau đó, UBND tỉnh ra quyết định thu hồi đất của nông, lâm trường với các lý do nông lâm trường tự nguyện trả lại đất hoặc lý do để cho DN tư nhân thuê đất thực hiện dự án là "không đúng quy định".

"Việc quản lý, sử dụng đất, rừng sau khi thực hiện sắp xếp, đổi mới theo Nghị định 200/2004/NĐ-CP tại các công ty nông, lâm nghiệp, ban quản lý từng để xảy ra nhiều sai phạm, nhiều diện tích rừng bị hủy hoại, đất rừng bị lấn chiếm; công tác bảo vệ rừng chưa được kịp thời, để rừng tự nhiên bị chặt phá, đất rừng bị lấn chiếm, một số đơn vị để mất đất rừng với diện tích lớn...", kết luận nêu rõ.

Thanh tra Chính phủ cũng kết luận, theo tổng hợp báo cáo, tính đến tháng 5/2018, một số công ty nông lâm nghiệp, ban quản lý rừng đang quản lý, sử dụng đã buông lỏng quản lý để diện tích đất, rừng bị xâm chiếm lớn như: Công ty TNHH MTV cao su Phú Riềng; Công ty TNHH MTV lâm nghiệp Đức Hòa; Công ty TNHH MTV lâm nghiệp Đắk Măng (nay là BQL rừng phòng hộ Đắk Măng); Công ty TNHH MTV lâm nghiệp Đắk N'tao; Công ty TNHH MTV lâm nghiệp Quảng Sơn; Trung đoàn 726 (Binh đoàn 16).

"Để xảy ra sai phạm trên, trách nhiệm thuộc về lãnh đạo UBND tỉnh, Giám đốc các Sở: Tài nguyên và Môi trường, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Giám đốc các Công ty TNHH MTV lâm nghiệp, Giám đốc các BQL từng, Giám đốc các Công ty, DN được giao, cho thuê đất", kết luận nêu rõ.

Đồng thời, kết luận cũng cho biết, UBND tỉnh cho 43 công ty, DN thuê đất để thực hiện 44 dự án đầu tư quản lý, bảo vệ rừng, trồng rừng và sản xuất nông lâm kết hợp, với tổng diện tích hơn 33.900 ha, trong đó 448 ha nằm ngoài quy hoạch 3 loại rừng là không đúng với quy định.

Việc UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư cho 18 dự án chưa được thẩm định nhu cầu sử dụng đất, điều kiện cho thuê đất là không đúng quy định.

Một số DN sau khi được UBND tỉnh cho thuê đất đã xảy ra vi phạm, để bị lấn chiếm đất, rừng, rừng bị phá vỡ với tỷ lệ lớn, nhưng đến thời điểm thanh tra (tháng 8/2018), các vi phạm này chưa được xử lý theo quy định của pháp luật, như: Công ty TNHH Duy Hòa có dấu hiệu chuyển nhượng đất trái phép; DN tư nhân Phạm Quốc; Công ty CP Mắc Ca Nữ Hoàng.

Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ yêu cầu lãnh đạo, nguyên lãnh đạo UBND tỉnh Đắk Nông thực hiện nghiêm các nội dung kết luận của Ủy ban kiểm tra Trung ương.

Một số Công ty, DN được giao, thuê đất để thực hiện dự án không chấp hành nghĩa vụ tài chính, còn nợ tiền, những chưa có biện pháp kiên quyết thu hồi, chưa xử lý phạt chậm nộp theo quy định, điển hình như: Công ty TNHH MTV lâm nghiệp Đức Hòa 37,552 tỷ đồng; công ty TNHH khai thác khoáng sản Đắk Nông Sài Gòn 1,359 tỷ đồng; công ty CP Đông Bắc 2,652 tỷ đồng; công ty TNHH Hào Quang 1,408  tỷ đồng; công ty CP chế biến Nông lâm sản dược liệu sạch 3,225 tỷ đồng. Ngoài ra một số DN sai phạm, sử dụng dất không hiệu quả, UBND tỉnh đã thu hồi nhưng việc xử lý nghĩa vụ tài chiến chưa dứt điểm như công ty CP ĐTXD 59; công ty TNHH Bảo Lam; công ty TNHH Greenfeed.

Đề nghị thực hiện kết luận của Ủy ban kiểm tra T.Ư

Đáng chú ý, Thanh tra Chính phủ xác định: Tình hình khiếu kiện tranh chấp đất giữa người dân với một số công ty, DN được giao, thuê đất trên địa bàn, trong thời gian qua diễn biến phức tạp, còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ phát sinh thành điểm nóng, gây mất an ninh trật tự tại địa phương. 

"Nguyên nhân chính là do khi thu hồi đất của các nông lâm trường để cho các công ty, DN thuê đất, các cơ quan chức năng của tỉnh thiếu kiểm tra, rà soát các đối tượng đang sử dụng đất nằm trong diện tích đất thu hồi để có phương án giải quyết hợp lý; việc quản lý của các cơ quan nhà nước bị buông lỏng, các công ty, DN sau khi được giao, thuê đát nông lâm nghiệp để diện tích rừng bị phá, lấn chiếm với diện tích lớn...", kết luận chỉ rõ.

Từ những kết luận trên, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ yêu cầu lãnh đạo, nguyên lãnh đạo UBND tỉnh Đắk Nông thực hiện nghiêm các nội dung kết luận của Ủy ban kiểm tra Trung ương.

Đồng thời, chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông tổ chức thực hiện kết luận thanh tra; chấn chỉnh, khắc phục, xử lý đối với những vi phạm, khuyết điểm nêu tại kết luận thanh tra. Trong đó, chỉ đạo Công an tỉnh xem xét, xử lý theo quy định của pháp luật đối với Công ty TNHH Duy Hòa, Doanh nghiệp tư nhân Phạm Quốc và một số Công ty, doanh nghiệp trên địa bàn đã có những vi phạm nghiêm trọng;

Chỉ đạo kiểm điểm trách nhiệm đối với lãnh đạo các sở: NN-PTNT, TNMT, KHĐT, Tài chính; thủ trưởng các đơn vị được nêu trong kết luận.

Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo các Bộ NN-PTNT, TNMT, Công an, KHĐT, UBND tỉnh Đắk Nông thực hiện nghiêm ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình về xử lý, giải quyết các vụ việc khiếu nại, tố cáo trên địa bàn tỉnh Đắk Nông; báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện.