Ảnh: Cán Cấu - chợ trâu, chim cảnh lớn nhất Tây Bắc

Nằm trên vùng núi cao và cách thành phố Lào Cai gần 100 km, du khách đến với chợ trâu, chim cảnh Cán Cấu (huyện Si Ma Cai, Lào Cai) sẽ đi qua những con đèo gấp khúc uốn lượn, càng lên cao càng dốc đứng rợn gáy, đặc trưng địa hình Tây Bắc.

Điểm đặc sắc nhất ở chợ Cán Cấu là khu này bán rất nhiều trâu. Một khu đất rộng đủ sức chứa cho hàng trăm người đứng mua bán, chợ trâu luôn là nơi sôi nổi sầm uất nhất nhì chợ Cán Cấu.

Ở đây trâu trắng, trâu đen, đực, cái, to, nhỡ đủ cả. Giá trâu dao động tùy vào mục đích sử dụng, mua về để cày cấy hay lấy thịt. Nhiều người lặn lội trèo đèo dắt trâu lên chợ bán với hy vọng có ai đó mua, tuy nhiên không ít người phải dắt trâu về.

Những con trâu mộng to khỏe, lực lưỡng, thân hình đen bóng, tướng mạo dữ tợn, đứng cứ lừng lững, cặp sừng vênh vênh nhọn hoắt. Bên cạnh là cánh lái buôn, họ đến với Cán Cấu để tuyển chọn những con trâu chất lượng.

Là chợ trâu lớn nhất Tây Bắc, mỗi phiên chợ có đến gần trăm con trâu được mua bán. Từ những con trâu được làm giống, cày bừa cho tới cả những con to lớn đến độ làm thịt.

Đối với người nông dân, con trâu là cả một gia tài lớn. Tuy thế việc mua bán chủ yếu dựa theo kiểu "thuận mua vừa bán" và hoàn toàn trao đổi miệng, lựa bán giá theo kinh nghiệm. Trâu được bán với giá từ 10 đến 60 triệu đồng/con tùy độ tuổi và sức khỏe con trâu.

Ngoài bán trâu, chợ Cán Cấu còn nổi tiếng khắp vùng Tây Bắc với phiên chợ trao đổi, buôn bán chim cảnh.

Chim chủ yếu là họa mi, vành khuyên, sáo, vẹt... để đánh giá một chú chim có giá trị và đắt tiền, người mua sẽ lắng nghe tiếng chim hót, cách bay nhảy trong lồng để biết sức khỏe có tốt hay không.

Nhiều du khách nước ngoài có mặt tại Cán Cấu tò mò về phiên chợ trâu và chim cảnh đặc sắc nhất Tây Bắc.

Phiên chợ Cán Cấu họp vào thứ bảy hàng tuần ở lưng chừng con dốc Cán Chư Sử thuộc xã Cán Cấu. Chợ trâu và chim cảnh Cán Cấu kéo dài đến tận quá trưa.

Ngoài việc buôn bán gia súc, gia cầm... chợ phiên Cán Cấu còn có đầy đủ mặt hàng như đồ nông cụ, vải vóc, thực phẩm. Đây cũng là ngày đẹp nhất trong tuần để con theo mẹ xuống chợ, để những cô gái người Mông, Tày, Dao... khoe các bộ quần áo sặc sỡ nhất.

Một đặc sản không thể thiếu khi đến với Cán Cấu nói riêng và huyện Bắc Hà nói chung là rượu ngô. Rượu ở đây được nấu thủ công bằng men lá hồng mi, nước để nấu rượu được lấy từ nước trên núi chảy xuống tạo nên một loại rượu có một không hai không nơi nào có được.