Bãi biển nhân tạo ở Châu Âu sử dụng hàng trăm nghìn tấn cát từ Sahara

Playa de Las Teresitas ở Tenerife, Tây Ban Nha, là một trong những bãi biển nổi tiếng nhất của Quần đảo Canary. Điều đặc biệt là nó không phải tự nhiên mà được tạo ra vào những năm 1970 bằng cách nhập khẩu 270.000 tấn cát từ sa mạc Tây Sahara.

Playa de Las Teresitas rất khác với bãi biển mà khách du lịch quen thuộc ngày nay. Trong quá khứ, đây là một bãi biển toàn đá cuội và cát núi lửa đen và nước không phẳng lặng như bây giờ. Vì vậy, nó là một bãi biển rất nguy hiểm, nơi nước đập mạnh vào đá. Nhưng đó là bãi biển duy nhất gần Santa Cruz. Phần bãi biển còn lại là "nạn nhân" của các công ty xây dựng khai thác cát. Ngay cả cảng Santa Cruz de Tenerife cũng đang lấn chiếm bờ biển.

Bãi biển nhân tạo ở Châu Âu sử dụng hàng trăm nghìn tấn cát từ Sahara

Năm 1953, Hội đồng thành phố Santa Cruz quyết định xây dựng một bãi biển nhân tạo ở Las Teresitas. Phải mất 8 năm để đưa ra một thiết kế và bốn năm nữa để được hội đồng và Bộ Tây Ban Nha chấp thuận. Bước đầu tiên được thực hiện là bảo vệ bãi biển khỏi những con sóng mạnh, nhờ đó một đê chắn sóng lớn đã được xây dựng. Một bậc thang cũng được cắt xuống biển để ngăn nước cuốn trôi cát mà sau này sẽ đổ xuống Las Teresitas. Cát trắng được mang đến từ sa mạc Sahara (khoảng 270.000 tấn) và được sử dụng để tạo ra một bãi biển dài 1,3 km và rộng 80 mét. Bãi biển mở cửa vào năm 1973 và nhanh chóng trở thành điểm đến yêu thích của người dân địa phương cũng như khách du lịch. Cát thường xuyên được Quần đảo Canary nhập khẩu từ Tây Sahara để xây dựng lại các bãi biển và cũng để sử dụng trong các công trình xây dựng quy mô lớn. Tuy nhiên, một tỷ lệ lớn việc nhập khẩu này diễn ra bất hợp pháp.

ENACT Africa, một tổ chức chống tội phạm xuyên quốc gia ở châu Phi, giải thích: "Việc khai thác cát này gây ra nhiều hậu quả cho Tây Sahara và người dân ở đây. Về mặt kinh tế, chính quyền và các công ty Ma-rốc được hưởng lợi từ thương mại này. Về mặt môi trường, việc khai thác như vậy làm biến dạng cảnh quan, giống như ở những nơi khác trên thế giới và làm xói mòn các hệ sinh thái nhạy cảm".

Bãi biển sử dụng 270.000 tấn cát từ Tây Sahara. Ảnh: IT.

Mặc dù khó tưởng tượng, nhưng cát là một nguồn tài nguyên hạn chế và dường như đang cạn kiệt trên thế giới vì số lượng lớn nhu cầu của con người. Theo một ước tính, thế giới sử dụng 50 tỷ tấn cát hàng năm.

Điều làm cho việc khai thác cát trở nên đáng lo ngại là nhiều người khai thác bất hợp pháp lấy trộm cát từ bãi biển và lòng sông, thay vì từ sa mạc, bởi cát sa mạc quá mịn để sử dụng làm chất kết dính trong bê tông. Khai thác cát từ các khu vực nhạy cảm làm suy giảm đa dạng sinh học và tạo thêm rủi ro môi trường, chẳng hạn như sự biến mất dần dần của Đồng bằng sông Cửu Long của Việt Nam.

Trong những năm gần đây, ngày càng có nhiều nhà hoạt động và học giả kêu gọi Liên Hợp Quốc và Tổ chức Thương mại Thế giới hành động nhiều hơn để hạn chế thiệt hại do khai thác cát gây ra.