Bảng xếp hạng đại học Việt Nam năm 2024 có gì bất ngờ sau khi gây tranh cãi vào năm ngoái?

Bảng xếp hạng đại học năm 2024 (VNUR-2024)

Ngày 19/1, nhóm nghiên cứu độc lập do GS Nguyễn Lộc và 5 cộng sự đã công bố Bảng xếp hạng đại học Việt Nam 2024 (VNUR-2024, Viet Nam's University Rankings).

Theo đó, 9 cơ sở giáo dục đại học giữ nguyên vị trí top 10 trong bảng so với năm 2023, 6 trường giữ vững thứ hạng là Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Quốc gia TP.HCM, Trường Đại học Tôn Đức Thắng, Đại học Bách khoa Hà Nội, Trường Đại học Duy Tân, Đại học Kinh tế TP.HCM. Đặc biệt, Trường Đại học Thương mại lần đầu tiên lọt vào top 10 với mức tăng 27 hạng và xếp thứ 8. Đại học Huế rời nhóm dẫn đầu xuống vị trí 11.

Đây là năm thứ hai VNUR công bố Bảng xếp hạng đại học. Theo nhóm tác giả, trong phiên bản này có một số thay đổi, điều chỉnh để tăng tính chính xác, tin cậy hơn với 6 tiêu chuẩn và 18 tiêu chí.

So với Bộ Tiêu chuẩn và Tiêu chí VNUR-2023, trong khi Bộ Tiêu chuẩn và Tiêu chí VNUR-2024 giữ nguyên các Tiêu chuẩn 1, 2 và 5 không đổi thì các Tiêu chuẩn 3, Tiêu chuẩn 4 và Tiêu chuẩn 6 được điều chỉnh và bổ sung như sau:

Đối với tiêu chuẩn 3 là Công bố bài báo khoa học: Năm 2023 chỉ dùng cơ sở dữ liệu của WOS, thì năm nay được thống kê dựa trên 2 cơ sở dữ liệu của WOS và SCOPUS.

Đối với tiêu chuẩn 4 là Nhiệm vụ khoa học công nghệ và Sáng chế: Năm 2023 chỉ có 2 Tiêu chí thì phiên bản 2024 bổ sung thêm Tiêu chí "Tạp chí khoa học uy tín". Tiêu chí này thống kê các tạp chí khoa học của các cơ sở giáo dục đại học Việt Nam xuất bản dựa trên cơ sở dữ liệu của Hội đồng Giáo sư Nhà nước công bố năm 2023. 

Đối với tiêu chuẩn 6 cề Cơ sở vật chất: Tiêu chí "Số lượng e-books, số lượng sách in, số lượng nguồn CSDL" của phiên bản 2023 được điều chỉnh thành tiêu chí "Số lượng cơ sở dữ liệu tài liệu điện tử bản quyền". 

Tranh cãi bảng xếp hạng đại học

Chia sẻ với PV báo Dân Việt về bảng xếp hạng các trường đại học ở Việt Nam, Ths Phạm Thái Sơn, Giám đốc Trung tâm Tuyển sinh và Truyền thông, Trường Đại học Công thương TP.HCM đánh giá: "Xếp hạng này chỉ để tham khảo vì có nhiều tiêu chí không chính xác khi thông tin được lấy trên mạng. Thực tế, nhiều trường tốt nhưng vẫn còn yếu kém, ít ỏi trong việc đưa thông tin lên trên web của mình, chỉ đưa thông tin cần thiết để cho sinh viên biết mà thôi".

Tuy nhiên, Ths Phạm Thái Sơn cũng cho rằng nên có bảng xếp hạng để các trường đầu tư vào hệ thống mạng và thông tin trên mạng, mặc dù rất tốn kém nhưng có lợi cho trường. Bên cạnh đó, cũng nên đầu tư cho phòng truyền thông và tiếp thị của trường. 

"Thời đại bây giờ khác xưa rất nhiều. Các bạn trẻ chủ yếu tra cứu thông tin trên mạng, nhất là thông tin tuyển sinh. Bảng xếp hạng này là đúng, tiêu chí xếp hạng cũng đúng nhưng nhiều trường vẫn còn thờ ơ", Ths Sơn chia sẻ.

Năm 2023, sau khi vừa công bố, bảng xếp hạng VNUR đã gây ra nhiều tranh cãi khi so sánh với Webometrics. Cả 2 bảng xếp hạng đã có nhiều thay đổi về thứ tự sắp xếp của các trường. Thậm chí có trường chênh nhau 60 bậc. TS Trần Đình Lý, Phó hiệu trưởng Trường Đại học Nông Lâm TP.HCM cho rằng: "Tiêu chí xếp hạng chi tiết mỗi bên sẽ khác nhau nhưng nói tới đại học là có điểm chung liên quan đến chất lượng đào tạo, nghiên cứu khoa học và phục vụ cộng đồng nên không thể có kết quả quá chênh lệch như vậy".

Cũng theo thầy Lý, công bố bảng xếp hạng trên nhật báo có ảnh hưởng lớn. Cục Quản lý chất lượng, Bộ GDĐT cũng nên có phản hồi công khai về việc chưa thấy sự thống nhất và giám sát độc lập trong bảng xếp hạng này.