Định danh, chứng nhận nghề nghiệp nhà giáo được đề xuất đưa vào Luật Nhà giáo

Sáng 19/1, Bộ GDĐT tổ chức hội thảo tham vấn chuyên môn về việc xây dựng Luật Nhà giáo tại TP.HCM. Hội thảo có sự tham dự của Thứ trưởng Bộ GDĐT Phạm Ngọc Thưởng và đại diện nhiều cơ sở giáo dục ĐH và CĐ sư phạm trên cả nước.

Định danh, tiêu chuẩn và chức danh nhà giáo

Phát biểu tại hội thảo, TS.Vũ Minh Đức, Cục trưởng Cục Nhà giáo và quản lý cán bộ (Bộ GDĐT), cho biết việc xây dựng Luật Nhà giáo rất cần thiết, xuất phát từ vai trò quyết định của đội ngũ với giáo dục. Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều chỉ đạo trong việc xây dựng bộ luật này.

Trong năm 2023, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chủ trì phiên họp thường trực Chính phủ về đề xuất xây dựng Luật Nhà giáo. Bộ GDĐT đề xuất 5 chính sách đã được Chính phủ thống nhất thông qua tại Nghị quyết 95 ngày 7/7/2023.

Đầu tiên là chính sách định danh nhà giáo, dự kiến quy định nhà giáo là người đạt chuẩn nghề nghiệp nhà giáo theo quy định, làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục trong các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân (bao gồm cơ sở giáo dục công lập và dân lập, tư thục; các trường thuộc cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị-xã hội và lực lượng vũ trang); khẳng định được vị trí, vai trò của nhà giáo là nhân lực chất lượng cao, là bộ phận quan trọng trong đội ngũ trí thức của đất nước...

Đối với chính sách tiêu chuẩn và chức danh nhà giáo, quy định chuẩn nghề nghiệp nhà giáo, chức danh nhà giáo, giấy chứng nhận nghề nghiệp nhà giáo. Ở chính sách này, giấy chứng nhận nghề nghiệp nhà giáo là điểm mới dự kiến được đưa vào luật Nhà giáo.

Theo ông Đức, dự kiến giấy chứng nhận nghề nghiệp nhà giáo là văn bản do cơ quan quản lý giáo dục có thẩm quyền của Việt Nam cấp cho người đạt chuẩn nghề nghiệp nhà giáo, đáp ứng yêu cầu để hoạt động nghề nghiệp nhà giáo.

Giấy này thay thế cho quyết định công nhận hoàn thành chế độ tập sự và chứng chỉ bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp nhà giáo hiện nay. Giấy chứng nhận này cũng dự kiến được cấp miễn phí và có giá trị sử dụng trong toàn quốc.

Ví dụ, nhà giáo đã được cấp giấy chứng nhận nghề nghiệp khi trúng tuyển vào làm nhà giáo tại cơ sở giáo dục công lập hoặc khi thuyên chuyển và ký hợp đồng tại cơ sở giáo dục khác không cần phải thực hiện chế độ tập sự.

Đồng thời, khi có giấy chứng nhận nghề nghiệp nhà giáo, nhà giáo có thể dạy liên trường, dạy theo chế độ thỉnh giảng tại các cơ sở khác; việc điều động nhà giáo giữa công lập và ngoài công lập, việc thuyên chuyển nhà giáo giữa các địa phương được triển khai thuận tiện hơn, đảm bảo đồng đều về chất lượng dạy học và giáo dục... và quốc gia khác theo chương trình hợp tác quốc tế với Việt Nam.

Bị thu hồi hoặc tạm đình chỉ nếu vi phạm

Cũng theo ông Đức, những người được cấp giấy chứng nhận là người đã hoàn thành chế độ tập sự và được cơ sở giáo dục nhận xét, xác nhận đạt chuẩn nghề nghiệp nhà giáo từ mức đạt trở lên của một cấp học hoặc trình độ đào tạo. Những người trúng tuyển nhà giáo nhưng không phải thực hiện chế độ tập sự.

Các trường hợp khác nếu có nhu cầu là những người hiện đang là nhà giáo giảng dạy tại cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân nếu đạt chuẩn nghề nghiệp nhà giáo và đã có thời gian công tác (bao gồm cả thời gian tập sự) nhiều hơn thời gian tập sự theo quy định đối với cấp học.

Nhà giáo đã nghỉ hưu và vẫn tham gia giảng dạy tại cơ sở giáo dục theo hình thức hợp đồng lao động; nhà giáo nước ngoài nếu đáp ứng điều kiện theo quy định của cơ quan quản lý giáo dục có thẩm quyền cũng thuộc diện được cấp giấy chứng nhận.

Giấy chứng nhận nghề nghiệp nhà giáo có giá trị sử dụng trong suốt thời gian nhà giáo hoạt động giảng dạy, giáo dục trừ trường hợp bị thu hồi hoặc tạm đình chỉ.

Theo đề xuất, giấy chứng nhận nghề nghiệp bị thu hồi khi nhà giáo bị cơ quan có thẩm quyền đánh giá không hoàn thành nhiệm vụ 2 năm liên tục; hoặc nhà giáo vi phạm kỷ luật ở mức độ buộc thôi việc, sa thải; hoặc hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận nghề nghiệp không đúng quy định.

Giấy chứng nhận nghề nghiệp bị tạm đình chỉ trong trường hợp nhà giáo bị cơ quan quản lý giáo dục có thẩm quyền tạm đình chỉ có thời hạn hoạt động giảng dạy, giáo dục.

Giấy chứng nhận nghề nghiệp được cấp lại khi thay đổi các thông tin về hoạt động nghề nghiệp hoặc trong trường hợp bị mất.

Giấy chứng nhận nghề nghiệp nhà giáo hoặc các văn bản có giá trị tương đương do cơ quan, tổ chức có thẩm quyền của nước ngoài cấp được xem xét thừa nhận khi đáp ứng đủ các điều kiện sau đây: Được thừa nhận theo điều ước quốc tế mà nước Việt Nam là thành viên hoặc thỏa thuận quốc tế mà Việt Nam là bên ký kết; Còn hiệu lực tại thời điểm đề nghị thừa nhận; Có thông tin về trình độ chuyên môn, nghiệp vụ phù hợp với yêu cầu thực hiện nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục ở cấp học hoặc trình độ đào tạo cụ thể.