Bất cập tình trạng lao động xuất khẩu vi phạm pháp luật

Quản lý còn lỏng lẻo

Như Dân Việt đã đưa tin, ngày 31.10, chủ sử dụng lao động ở Ảrập Xêút đã có bằng chứng về việc ăn trộm đồng ở công trình xây dựng của 25 lao động Việt Nam và sẽ đưa số lao động này ra xét xử. Khả năng lao động phải ngồi tù (tới 5 năm) là rất lớn.

Lớp học giáo dục định hướng đi Hàn Quốc của lao động tỉnh Lai Châu.

Đây là số lao động bị tạm giam từ tháng 10.2010 mà người nhà không hay biết. Các lao động bị cáo buộc ăn trộm đồng trị giá khoảng 133.000 USD.

Theo thông tin NTNN có được thì nhiều lao động làm việc bất hợp pháp, nếu phía chủ sử dụng ở nước bạn không thông báo, người lao động không báo về nhà thì doanh nghiệp cũng không thể nắm được, cho dù có cả đại diện quản lý lao động bên nước bạn vì lao động làm việc ở rất nhiều nhà máy khác nhau.

Tại Ảrập Xêút còn có khá nhiều lao động Việt Nam bị bắt vì lý do ăn trộm, nấu và buôn bán rượu lậu. Ông Nguyễn Xuân Vui - Tổng Giám đốc Airserco cho hay, khi đưa lao động sang quốc gia này, lao động đã được giáo dục rất kỹ về các quy định hà khắc ở quốc gia đạo Hồi, nhưng vẫn rất nhiều người vi phạm.

Trước đó, hai gia đình ở huyện Đăkrông, Quảng Trị có con trai đi lao động xuất khẩu sang Malaysia được thông báo là một người chết, còn một người mất tích. Người chết là anh Hồ Văn Văn (21 tuổi, trú tại thôn Ruộng, xã Hướng Hiệp). Người mất tích là anh Phan Văn Thế (21 tuổi, xã Ba Lòng). Người nhà anh Thế cho biết, anh Thế sang Malaysia từ tháng 6.2011 và cư trú bất hợp pháp, đến nay tung tích vẫn chưa được làm rõ.

Không chỉ ở Malaysia, tại Hàn Quốc cũng xảy ra nhiều vụ việc nghiêm trọng. Mới đây nhất là vụ 27 lao động Việt Nam tham gia đánh bạc tại Hàn Quốc, khi cảnh sát đến có 3 lao động nhào ra mái chắn mưa ở cửa sổ để ẩn nấp, mái gãy khiến họ rơi từ tầng 5 xuống đất và 2 người đã chết. Số còn lại bị bắt giữ. Qua hàng loạt các vụ vi phạm của người lao động cho thấy, công tác quản lý lao động ở nước ngoài của các doanh nghiệp Việt Nam hiện còn lỏng lẻo.

Vi phạm pháp luật sẽ mất hết quyền lợi

Theo ông Nguyễn Vạn Xuân - Chủ tịch HĐQT VTC Corp, vừa qua công ty đã phải sang Ảrập Xêút đàm phán vì phía bạn đã quyết định trục xuất 19 lao động do công ty đưa đi. Nguyên nhân chỉ vì có 2 lao động không hiểu kỹ thuật đã gây hư hỏng khi vận hành máy móc và bị phía bạn cho nghỉ việc.

Sau đó, nhiều lao động còn lại đã đình công đòi quyền lợi cho 2 lao động trên, kết quả là phía bạn đã quyết định đuổi cả 19 người. Rất may, công ty đã đàm phán thành công, hiện cả 19 lao động đã đi làm trở lại.

“Thực tế là lao động của ta còn nhiều hạn chế về trình độ nhận thức, kỹ năng trong công việc và nhất là kỷ luật lao động. Dù doanh nghiệp đã miễn phí tiền các khoá học giáo dục định hướng nhưng hầu hết lao động chỉ thích được “bay” thật nhanh nên thường bỏ ngoài tai các hướng dẫn an toàn trên đất bạn” - ông Xuân cho biết.

Trao đổi với NTNN, ông Đào Công Hải – Phó Cục trưởng Cục Quản lý Lao động ngoài nước (Bộ LĐTBXH) cho biết: “Việc lao động vi phạm pháp luật đã xảy ra từ nhiều năm qua và chủ yếu là những lao động cư trú bất hợp pháp. Ở các thị trường như Đài Loan, Hàn Quốc, Nhật Bản, Malaysia… thống kê cũng cho thấy, đối tượng cư trú bất hợp pháp và vi phạm pháp luật chủ yếu tập trung ở số 80% lao động có trình độ phổ thông”.

Theo ông Hải, ngay từ khi đi xuất khẩu, người lao động đã ký vào biên bản cam kết hoàn thành nghĩa vụ lao động thì về nước, nhưng nhiều lao động vẫn cố tình trốn ở lại. Phía bạn đã xếp các lao động này vào “danh sách đen”, tức là mất hết các quyền lợi, kể cả chế độ bảo hiểm, nếu xảy ra bất cứ vấn đề gì.

Thanh Xuân