Bị luận tội, bỏ tù hoặc ám sát: Lịch sử đen tối về các nhà lãnh đạo của Hàn Quốc

Quốc hội Hàn Quốc hôm 14/12 đã bỏ phiếu ủng hộ luận tội Tổng thống Yoon Suk Yeol. Giờ đây sựchú ú  sẽ chuyển sang tòa án hiến pháp Hàn Quốc, nơi đang phải đối mặt với những thách thức chưa từng có trong việc giải quyết vụ luận tội ông  Yoon.

Tòa án phải quyết định trong vòng 180 ngày xem có nên bãi nhiệm ông khỏi chức vụ hay bác bỏ việc luận tội và khôi phục quyền lực của ông. Nếu tòa án bãi nhiệm ông hoặc ông từ chức, một cuộc bầu cử tổng thống phải được tổ chức trong vòng 60 ngày.

Nhưng sự việc với Tổng thống Yoon Suk-Yeol không phải là sự sụp đổ duy nhất mà đất nước này chứng kiến. Các nhà lãnh đạo trước đây đã chứng kiến chế độ của họ rơi vào tình trạng hỗn loạn và bất ổn.

Tổng thống Park Geun-hye: Bị luận tội và bỏ tù

Năm 2016, Park Geun-hye, nữ tổng thống đầu tiên của Hàn Quốc, đã bị Quốc hội luận tội và sau đó bị bỏ tù. Bà Park, con gái của nhà cựu độc tài Park Chung-hee, đã tại vị từ năm 2013 và tự cho mình là người trong sạch. Tuy nhiên, bà phải đối mặt với cáo buộc nhận hoặc xin hàng chục triệu USD từ các tập đoàn như Samsung. Các cáo buộc bổ sung bao gồm rò rỉ tài liệu mật, đưa các nghệ sĩ chỉ trích chính sách của bà vào danh sách đen và sa thải các quan chức phản đối bà.

Việc luận tội bà Park đã được Tòa án Hiến pháp xác nhận vào tháng 3/2017, dẫn đến việc bà bị truy tố và bỏ tù. Bà đã bị kết án 20 năm tù và nộp phạt nặng vào năm 2021, nhưng đã được người kế nhiệm là Tổng thống Moon Jae-in ân xá vào cuối năm đó. 

Điều thú vị là tổng thống hiện tại, Yoon, đã đóng vai trò quan trọng trong việc sa thải và bỏ tù bà Park với tư cách là công tố viên Seoul vào thời điểm đó.

Tổng thống Lee Myung-bak: 15 năm tù

Ông Lee Myung-bak, người tiền nhiệm bảo thủ của Park Geun-hye, đã bị kết án 15 năm tù vào tháng 10 năm 2018 vì tội tham nhũng. Ông bị kết tội nhận hối lộ từ Samsung để đổi lấy sự ưu ái cho chủ tịch công ty khi đó là Lee Kun-hee, người đã bị kết tội trốn thuế. Tuy nhiên, thời hạn tù của ông Lee Myung-bak đã được rút ngắn khi ông được Tổng thống Yoon ân xá vào tháng 12/2022.

Tổng thống Roh Moo-hyun: Tự sát

Ông Roh Moo-hyun, cựu Tổng thống Hàn Quốc từ năm 2003 đến năm 2008, đã tự tử một cách bi thảm vào tháng 5/2009 bằng cách nhảy xuống vách đá. Sự kiện đau thương này xảy ra khi ông đang bị điều tra vì cáo buộc nhận hối lộ từ một nhà sản xuất giày giàu có, tổng cộng 6 triệu đô la, được trả cho vợ ông và chồng của một trong những người cháu gái của ông.

Tổng thống Chun Doo-hwan và Roh Tae-woo:

Chun Doo-hwan, nhà độc tài quân sự khét tiếng được biết đến với cuộc đàn áp tàn bạo đối với cuộc nổi dậy ở Gwangju hay còn gọi là "Đồ tể Gwangju", đã từ chức vào năm 1987 trong bối cảnh các cuộc biểu tình lớn diễn ra. 

Ông đã trao lại quyền lực cho người kế nhiệm Roh Tae-woo, người mà ông đã có mối quan hệ kéo dài hàng thập kỷ, bắt đầu từ thời họ là bạn cùng lớp tại học viện quân sự trong Chiến tranh Triều Tiên.

Tuy nhiên, di sản của họ đã bị hủy hoại bởi tham nhũng và bạo lực. Năm 1996, cả ông Chun và ông Roh đều bị kết tội phản quốc vì vai trò của họ trong cuộc đảo chính năm 1979 đưa ông Chun lên nắm quyền, cũng như cuộc nổi dậy Gwangju và các tội danh khác. 

Ông Chun ban đầu bị kết án tử hình, nhưng bản án của ông đã được giảm xuống còn chung thân. Ông Roh nhận mức án tù 22,5 năm, sau đó được giảm xuống còn 17 năm. Bất chấp các bản án của họ, cả hai người  đều được ân xá vào năm 1998 sau khi chỉ thụ án hai năm trong tù.

Tổng thống Park Chung-hee:  Bị ám sát

Park Chung-hee, nhà độc tài của Hàn Quốc, đã bị ám sát vào ngày 26/10/1979, mà thủ phạm là Kim Jae-gyu, giám đốc tình báo của chính ông, trong một bữa tối riêng tư.

Sự kiện gây sốc này đã trở thành chủ đề tranh luận gay gắt ở Hàn Quốc, với nhiều người đặt câu hỏi liệu vụ giết người này có phải là cố ý hay không.

Sau cái chết của ông Park, các tướng lĩnh quân đội Chun Doo-hwan và Roh Tae-woo đã nắm bắt cơ hội để lập mưu đảo chính vào tháng 12/1979, khiến Hàn Quốc càng rơi vào tình trạng hỗn loạn chính trị.

Tổng thống Yun Po-sun: Bị lật đổ trong cuộc đảo chính

Năm 1961, Tổng thống Yun Po-sun đã bị lật đổ trong một cuộc đảo chính quân sự do sĩ quan quân đội Park Chung-hee dàn dựng. Mặc dù ban đầu ông Yun được phép tiếp tục tại vị, nhưng ông Park đã thực sự nắm quyền kiểm soát chính phủ. 

Sau đó, ông Park đã củng cố quyền lực của mình bằng cách giành chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 1963, cuối cùng thay thế ông Yun làm tổng thống.

Tổng thống Syngman Rhee: Bị buộc phải từ chức

Tổng thống đầu tiên của Hàn Quốc, Syngman Rhee, đã bị buộc phải từ chức vào năm 1960 do một cuộc nổi dậy lớn do sinh viên lãnh đạo. Các cuộc biểu tình nổ ra sau nỗ lực kéo dài nhiệm kỳ của Rhee thông qua các cuộc bầu cử gian lận, điều này đã gây ra sự phẫn nộ rộng rãi và kêu gọi bãi nhiệm ông.

Sau khi từ chức, Rhee bị lưu đày đến Hawaii, nơi ông sống phần đời còn lại cho đến khi qua đời vào năm 1965.