Bí quyết ôn và thi tốt nghiệp THPT môn tiếng Anh đạt điểm cao từ cô giáo Chuyên Ngoại ngữ

Trao đổi với PV báo Dân Việt, cô Phạm Thị Mai Hương, Tổ phó tổ Tiếng Anh, Trường THPT Chuyên Ngoại ngữ, Đại học Ngoại ngữ, Đại học Quốc gia Hà Nội đã chia sẻ với thí sinh kinh nghiệm ôn và thi tốt nghiệp THPT môn tiếng Anh năm 2023. Cụ thể như sau: 

Trong thời gian ôn thi tốt nghiệp THPT năm 2023 môn tiếng Anh

1. Có mục tiêu và kế hoạch cụ thể

Một nguyên tắc vàng trong ôn thi là cần xác định rõ mục tiêu và có kế hoạch chi tiết để đạt mục tiêu đã đề ra. Các em hãy ghi ra giấy càng chi tiết càng tốt câu trả lời cho các câu hỏi sau:

- Mình sẽ thi trường nào?

- Mình cần đạt tối thiểu bao nhiêu điểm để vào được trường đó?

- Trong các môn dự thi, mình tự tin môn nào và chưa tự tin môn nào?

- Mình đã nắm chắc được bao nhiêu phần trăm các kiến thức cơ bản để ôn thi đại học?

- Mình đã xây dựng chiến lược học tập như nào chưa hay vẫn còn mơ hồ?

Sau khi trả lời được các câu hỏi trên, các em sẽ hình dung ra những việc cần làm để từng bước thực hiện kế hoạch, sắp xếp các gạch đầu dòng theo thứ tự ưu tiên, việc nào đã hoàn thành thì đánh dấu.

2. Xây dựng chiến lược học tập

Để học ngoại ngữ tốt, các em cần xây dựng chiến lược học tập hiệu quả, trong đó thói quen học tập là vô cùng quan trọng. Hãy tự đưa ra các nguyên tắc phù hợp với bản thân và nghiêm túc với những nguyên tắc mình đã đề ra.

Lấy một ví dụ với việc học từ vựng. Giả sử em đặt mục tiêu mỗi ngày học 10 từ mới, nếu có việc đột xuất hôm nay không học được 10 từ thì ngày hôm sau phải học 20 từ. Cứ 5 ngày học, em nên dừng lại để ôn tập 50 từ đã học, đặt câu với các từ mới đó để nhớ từ kỹ hơn. Cách học này giúp các em rèn luyện trí nhớ cơ bắp (muscle memory) và từ đó các em sẽ tích luỹ được kiến thức nhiều hơn.

Ngoài ra, em cũng nên rèn thói quen ghi chú. Hãy đánh dấu những vùng kiến thức em còn chưa nắm chắc, ghi chú lại những chỗ em còn hay nhầm lẫn hoặc những lưu ý thầy cô nhấn mạnh tại lớp. Đồng thời, tạo thói quen xem đi xem lại những ghi chú đó sẽ giúp em hiểu kỹ hơn và nhớ lâu hơn. Em có thể dán các giấy nhớ xung quanh góc học tập, thu âm nội dung cần học trong điện thoại để nghe khi có thời gian trống,…

3. Cân bằng đời sống tinh thần và thể chất

Dưới áp lực thi cử, các em hay bị lo âu, căng thẳng, mệt mỏi. Nhiều em tâm sự với cô là việc thức đêm ôn thi thường xuyên khiến các em bị stress và đôi khi nản chí. Việc bổ sung đầy đủ dinh dưỡng trong bữa ăn hàng ngày kết hợp vận động nhẹ nhàng (đi bộ, tập động tác tại nhà, đánh cầu lông,…) sẽ giúp các em có sức khoẻ tốt và đầu óc minh mẫn, tiếp thu bài hiệu quả.

Một yếu tố nữa dễ khiến các em xao nhãng trong học tập là việc sử dụng điện thoại/máy tính truy cập các mạng xã hội hoặc xem phim, chơi game. Việc giải trí là cần thiết trong các giờ nghỉ, nhưng lạm dụng chúng sẽ khiến bạn bị cuốn đi, dễ gây mất tập trung và lãng phí thời gian quý báu.

Để giúp việc ôn thi được thoải mái, môi trường học cũng rất quan trọng. Hãy chọn nơi gần cửa sổ hoặc nơi có nhiều ánh sáng tự nhiên, thoáng mát, trong lành.

4. Thời gian học hiệu quả

Não bộ của chúng ta sẽ hoạt động hiệu quả nhất trong các khung thời gian 5h - 6h, 7h30 - 10h30, 14h - 16h30, 20h - 22h. Vì vậy, hãy tranh thủ các khung giờ vàng để học ngoại ngữ vì sẽ dễ ghi nhớ kiến thức nhất. Các em có thể áp dụng phương pháp học "Quả cà chua" (tên khoa học là "Pomodoro"), học 25 phút nghỉ 5 phút đứng dậy đi lại hoặc thư giãn để não được nghỉ ngơi một chút. Liên tục lặp lại quá trình học – nghỉ trong quãng thời gian học của mình để tăng khả năng tập trung và tránh cơ thể mỏi mệt.

Thời điểm tốt nhất để bắt đầu học bài tuỳ thuộc vào từng người học. Vì thế, các em nên thử và tìm ra thời điểm học mà mình cảm thấy phù hợp nhất và tiếp thu được nhiều nhất.

5. Xây dựng lộ trình ôn thi

Phương pháp ôn thi hiệu qủa dựa trên nguyên lý "phân đoạn" – chia nhỏ quá trình ôn thi ra thành nhiều giai đoạn.

Giai đoạn 1: Khởi động – ôn lại toàn bộ kiến thức nền tảng và các dạng bài tập có trong đề thi

Khi bắt đầu học ôn thi, một lời khuyên chân thành từ cô là đừng đốt cháy giai đoạn. Hãy học kỹ kiến thức cơ bản được trình bày trong sách giáo khoa và bài giảng của thầy cô trên lớp, đào sâu sao cho ôn đến đâu chắc đến đó. Những phần nào mình tự tin thì ôn thật kỹ, để khi đi thi chắc chắn ẵm trọn điểm của các phần đó. Phần nào mình còn chưa tự tin, làm thật nhiều bài luyện tập ở phần đó để tăng phản xạ khi đi thi hoặc mạnh dạn hỏi thầy cô, bạn bè để không bỏ sót bất kỳ phần kiến thức nào.

Đối với phần ngữ pháp tiếng Anh, hãy hệ thống kiến thức dưới dạng dàn bài hoặc sơ đồ tư duy (mind map). Trước tiên, hãy đọc lý thuyết, tổng hợp từ nhiều nguồn và tự xây dựng sơ đồ bài học theo ý hiểu của mình. Ghi ra giấy/ vở để một lần nữa nhớ lại kiến thức. Bằng việc nhắc đi nhắc lại thông tin, chắc chắn kiến thức đó sẽ in sâu trong não bộ và giúp các em làm bài chính xác hơn.

Giai đoạn 2: Luyện đề

Sau khi đã nắm chắc kiến thức cơ bản rồi thì mới làm thêm các sách nâng cao, các tài liệu bổ trợ. Các em cần nắm rõ cấu trúc đề thi để tránh học lan man. Trên mạng có rất nhiều đề thi minh hoạ (đề chính thức và tài liệu bổ trợ), hãy tải về và phân tích đề thi, xem kỹ các dạng bài xuất hiện trong đề thi minh hoạ để học tập trung theo các dạng bài đó. 

Hãy đặt mục tiêu số lượng đề làm mỗi ngày và đặt đồng hồ căn thời gian làm bài theo đúng yêu cầu của một bài thi chính thức. Trọng tâm của giai đoạn này là các em cần nắm chắc các dạng bài trong đề thi, trau dồi kĩ năng làm bài, biết cách phân bổ thời gian cho từng câu hỏi sao cho tối ưu nhất và xử lý bài dưới áp lực thời gian.

Giai đoạn 3: Ôn tập chọn lọc để tối đa điểm số

Ở giai đoạn này các em cần rút ra các mẹo làm bài để rút gọn thời gian làm bài cũng như tối đa điểm số đạt được. Đồng thời, tổng hợp lại các kiến thức đặc biệt (các trường hợp bất quy tắc, những cặp từ dễ gây nhầm lẫn, những cấu trúc đặc thù...) để giải được các câu hỏi vận dụng cao và lấy được điểm 9, 10.

Như vậy, lộ trình thích hợp cho các bạn ôn thi sẽ là:

Trong thời gian ôn thi tốt nghiệp THPT

1. Giữ vững tâm lý khi đi thi. Làm tốt nhất những gì mình đã tích luỹ.

2. Cần mang theo đồng hồ đeo tay (đúng quy chế thi) và phân bổ thời gian hợp lý cho các dạng bài.

3. Dạng bài nào tự tin thì làm trước để tối ưu hoá thời gian.

4. Suy nghĩ kỹ trước khi tô đáp án, nếu chưa chắc chắn thì nên đánh dấu trên đề rồi quay lại cân nhắc đáp án sau.

5. Không bỏ trống đáp án bất kỳ 1 câu nào.

6. Dành ra tối thiểu 5 phút cuối giờ để kiểm tra đáp án (đã tô đủ số câu hỏi chưa, đã khớp câu trả lời ở từng câu chưa, có câu nào tô chưa tròn khung hay tô mờ hay không,…).

7. Đọc kỹ đề bài (có nhiều bạn do vội nên đọc sai đề bài tìm từ trái nghĩa thành tìm từ đồng nghĩa, do vậy đánh mất điểm rất đáng tiếc).

8. Khi lựa chọn đáp án, cần tỉnh táo để phân biệt các đáp án nhiễu.

9. Áp dụng phương pháp loại trừ nếu có thể để giúp tìm đáp án nhanh.

10. Tự tin với bài làm của mình, không dao động vì những yếu tố xung quanh.

Chúc tất cả các em thi tốt!