Bịt “cống ngầm” trong luân chuyển cán bộ như vụ Trịnh Xuân Thanh

GS -TSKH Phan Xuân Sơn. (Ảnh: Kiến thức)

Luân chuyển để giúp cán bộ bị kỷ luật... lánh mặt

Thưa GS, công tác luân chuyển cán bộ lãnh đạo, quản lý chúng ta đã thực hiện suốt một thời gian dài nảy sinh những bất cập gì khiến Bộ Chính trị phải có quy định riêng về vấn đề này?

- Chủ trương của Đảng về luân chuyển cán bộ đã có từ lâu. Năm 2002 có Nghị quyết 11 của Bộ Chính trị về luân chuyển cán bộ lãnh đạo quản lý. Luân chuyển cán bộ được coi là một “khâu” quan trọng trong công tác cán bộ của Đảng ta. Mục đích là để rèn luyện đội ngũ cán bộ ở những vị trí công tác khác nhau, để họ trải nghiệm, thử thách trong những điều kiện thực tế khác nhau và trưởng thành. Từ đó  xây dựng một đội ngũ cán bộ có năng lực, hiểu biết toàn diện, sàng lọc được đội ngũ cán bộ có phẩm chất, năng lực, bản lĩnh tốt.

Nhiều năm qua “dòng chủ lưu" của luân chuyển cán bộ đã làm xuất hiện một đội ngũ cán bộ trẻ, có tâm, có tầm, có trí, có tài giữ các cương vị khác nhau, thể hiện được bản lĩnh của người cán bộ có lý luận, có kinh nghiệm thực tiễn, có bản lĩnh lãnh đạo, quản lý.

Tuy nhiên trong thực hiện luân chuyển cán bộ còn tồn tại tình trạng có một “dòng” khác "dòng chủ lưu". Nó như một cái “cống ngầm” chảy đâu đó dưới mặt đất, chúng ta không biết được. Nó làm cho công tác luân chuyển cán bộ nảy sinh nhiều yếu tố “bất ngờ”, không mong muốn.

Tình trạng này cũng gây ra những tác hại, những hệ lụy, làm cho đảng viên, cán bộ chân chính, nhân dân hoài nghi tính đúng đắn của luân chuyển cán bộ. Đó là các tiêu cực trong luân chuyển cán bộ. Nếu không chấn chỉnh sẽ ảnh hưởng đến công tác cán bộ nói riêng, đến xây dựng chỉnh đốn Đảng nói chung.

Ông có thể chỉ rõ hơn một số biểu hiện của tình trạng này?

Có thể thấy rất rõ trên thực tế, nhiều cơ quan, tổ chức, địa phương “khép kín” không muốn nhận cán bộ từ nơi khác được điều động về, làm “mất ghế” của đơn vị mình, địa phương mình. Một số cán bộ luân chuyển về các địa phương bị “vô hiệu hóa”, chẳng những không bộc lộ được phẩm chất, năng lực của mình, mà còn bị “vo tròn” đi, làm sao để có được nhận xét tốt khi kết thúc luân chuyền.

Một số người lại lợi dụng luân chuyển để “đẩy” đi những cán bộ không “ăn cánh” với mình, có năng lực hơn mình, làm “khó” cho mình. Trường hợp khác thì đưa người của mình đi luân chuyển để “tráng men” một thời gian cho “đúng quy trình”, để về cất nhắc, đề bạt.

Nguy hiểm hơn, vô trách nhiệm đến mức mà người ta lợi dụng “luân chuyển” để “đẩy” cán bộ yếu kém, uy tín giảm sút, không có “triển vọng phát triển”, bị kỷ luật… đi nơi khác, thậm chỉ “đẩy lên” trên, kể cả lên Trung ương, giữ chức vụ cao hơn.

Đảng viên và nhân dân có quyền hoài nghi những trường hợp cán bộ đi luân chuyển như thế. Họ được bổ nhiệm như từ trong bóng tối bước ra, như từ dưới “cống ngầm” chui lên. Việc một “dàn lãnh đạo” toàn người nhà của ai đó, người của “nhóm lợi ích” nào đó, bổ nhiệm cấp phó vượt quá quy định, cán bộ lãnh đạo đông hơn nhân viên, không học hành tử tế vẫn có bằng cấp…

Có đồng chí đứng đầu, bổ nhiệm đồng loạt hàng chục cán bộ lãnh đạo ngay trước lúc nghỉ hưu… cho thấy vấn đề rất nghiêm trọng, nó làm chệch mục tiêu công tác cán bộ của Đảng.

Vì vậy, ngày 7.10.2017, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã ký ban hành Quy định 98-QĐ/TW của Bộ Chính trị về luân chuyển cán bộ nhằm mục đích nắn chỉnh lại những lệch lạc đó, góp phần chặn cái “cống ngầm” đó. Đổi mới mạnh mẽ công tác luân chuyển cán bộ, bảo đảm dân chủ, khách quan, công khai, minh bạch, công bằng; ngăn chặn tiêu cực, tham nhũng, lợi ích nhóm, quan hệ dòng họ, thân quen...

Bịt "cống ngầm" trong công tác cán bộ

Thưa GS, vừa rồi, lần đầu tiên Bộ Chính trị ban hành quy định về luân chuyển cán bộ lãnh đạo, quản lý. Như vậy những tồn tại lâu nay sẽ được khắc phục?

- Có thể nói Quy định của Bộ Chính trị về luân chuyển cán bộ lãnh đạo, quản lý lần này là cụ thể chủ trương của Đảng trong việc luân chuyển cán bộ, thành những bước đi cần thiết hơn, rõ ràng hơn, phù hợp hơn với bối cảnh hiện nay; nắn chỉnh lại những nhược điểm, những điểm chưa hoàn thiện.

Đặc biệt, quy định đã đột phá vào những khâu xưa nay yếu, nhiều tiêu cực, như thiếu công khai, minh bạch, khép kín, “lợi ích nhóm”, luân chuyển cán bộ kém năng lực, uy tín thấp, bị kỷ luật…Trong Quy định cũng đã nêu rõ, đối tượng nào được luân chuyển, không luân chuyển tràn lan; luân chuyển làm gì, luân chuyển bao lâu (ít nhất là 3 năm)…để tránh việc luân chuyển “ví dụ” nhằm hợp thức hóa quy trình…

Tuy nhiên, không phải cứ có Quy định tốt sẽ giải quyết hết mọi vấn đề. Trên cơ sở Quy định, cần phải có sự nỗ lực của các cấp ủy đảng, phát huy tích tích cực chủ động của các cơ quan tổ chức nhân sự của Đảng, đặc biệt phát huy công tác kiểm tra-giám sát của Đảng và đảng viên, vai trò giám sát của nhân dân. 

Vụ việc của Trịnh Xuân Thanh được coi là bài học trong công tác luân chuyển cán bộ. Với quy định mới của Bộ Chính trị sẽ không còn “lọt lưới” những trường hợp tương tự, thưa GS?

- Nhìn chung Quy định của Bộ Chính trị có thể ngăn chặn được những kiểu luân chuyển như trường hợp của Trịnh Xuân Thanh. Nhưng thực tế trong công tác cán bộ còn nhiều khâu khác như quy hoạch, phát hiện, tuyển dụng, đào tạo, sử dụng, luân chuyển, đánh giá, đãi ngộ… Luân chuyển cán bộ chỉ là một khâu, dù là một khâu nhưng vì có tính hệ thống, nếu khâu này làm tốt sẽ đảm bảo hệ thống cũng được thông suốt, thống nhất.

Tuy nhiên cũng phải thấy là chúng ta có các quy định công khai, rõ ra ở bên trên, giữa thanh thiên bạch nhật, nhưng bên “dưới mặt đất” còn có “cống ngầm” với còn nhiều rác rưởi, tiêu cực, làm sao bịt được cái “cống ngầm” này? Báo chí cũng đã nói nhiều về vụ Trịnh Xuân Thanh rồi. Vụ Trịnh Xuân Thanh chỉ là một ví dụ điển hình thôi. Hãy suy nghĩ và kiểm đếm lại có bao nhiêu vụ tương tự?

Tôi nghĩ, Quy định của Bộ Chính trị lần này sẽ góp phần ngăn chặn những hiện tượng luân chuyển cán bộ kiểu vọt lên từ “cống ngầm” này. Phải làm đúng quy trình, phải công khai, Đảng phải kiểm soát được, gạt bỏ những yếu tố không minh bạch, mập mờ trong quy trình luân chuyển.

Ống có thể giải thích rõ hơn vì sao lại ví trường hợp của Trịnh Xuân Thanh là kiểu luân chuyển vọt lên từ “cống ngầm” thưa GS?

- Đúng như vậy, bởi một người đang làm việc ở Tổng Công ty cổ phần Xây lắp dầu khí Việt Nam thuộc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, rồi điều chuyển về Bộ Công Thương lại tự nhiên lại xuất hiện ở Hậu Giang.

Từ trước tới nay không thấy Hậu Giang có liên quan gì đến Trịnh Xuân Thanh nhưng các cơ quan liên quan lại đề xuất cho ông này vào Hậu Giang để làm Phó Chủ tịch UBND tỉnh, để rồi sau đó ra ứng cử và trúng cử đại biểu Quốc hội tại đây (?). Đây có thể khẳng định là hiện tượng luân chuyển cán bộ kiểu chui lên từ “cống ngầm”. Kiểu này rất khó lường và chúng ta phải ngăn chặn bằng được, không để nó xảy ra.

Xin cảm ơn GS (!)

×