Ca sĩ Lan Anh: “Đĩa bolero vừa ra lò đã có hàng nghìn người mua"

Thời điểm ca sĩ Lan Anh ra đĩa bolero đầu tiên, đã có nhiều ý kiến khá trái chiều. Có người cho rằng, chị là một ca sĩ theo đuổi dòng nhạc thính phòng – cổ điển, lại là giảng viên thanh nhạc mà hát nhạc bolero. Có người còn nói chị đi từ văn hóa sang giải trí. Đối diện với những ý kiến đó, chị suy nghĩ thế nào?

- Tháng 2/2019, tôi ra đĩa bolero đầu tiên mang tên "Chuyện tình Bolero". Đĩa nhạc này lúc đó chỉ nghĩ là ra chơi chơi không ngờ lại được rất nhiều người hưởng ứng. Sau đó, tôi ra đĩa nhạc xưa và một đĩa nhạc bolero nữa. Những ngày gần đây, tôi ra mắt CD "Thương hoài ngàn năm" gồm 9 ca khúc nổi tiếng của dòng nhạc bolero. Vậy tính ra, 3 năm tôi ra 4 đĩa tất cả.

Thật ra, cách đây 5 năm, một cô học trò "xui" tôi hát bài "Duyên phận" vì thấy rất hợp với chất giọng của tôi. Tôi cũng thấy bài này rất hay nên hát chơi một đoạn, quay clip lại làm kỷ niệm. Không ngờ, khi post lên mạng xã hội thì mọi người chia sẻ rất nhiều. Lúc đó, nhiều người cứ động viên tôi ra đĩa bolero để thay đổi phong cách xem thế nào.

Từ hồi còn bé tí, tôi đã được bố cho nghe nhạc bolero qua những chiếc đĩa cối to đùng. Thời điểm đó, tôi được nghe các giọng ca như: Thanh Tuyền, Chế Linh, Hương Lan… nên yêu dòng nhạc này từ dạo đó. Khi vào trường Học viện Âm nhạc Quốc gia, 3 năm đầu tôi chủ yếu theo đuổi dòng nhạc trẻ, thậm chí hát nhạc tiếng Anh. Có một thời, tôi biểu diễn nhạc tiếng Anh trên tầng 18 của khách sạn Daewoo (Hà Nội) với ban nhạc.

Sau này, tôi chuyển qua thính phòng đi thi đoạt giải, từ đó dòng nhạc thính phòng dính với tôi như một mối lương duyên. Đến mức, sau này, anh Tấn Minh, chị Thanh Thanh Hiền thấy tôi hát nhạc thính phòng còn ngỡ ngàng hỏi: "Lan Anh ơi, thế dạo này em chuyển qua hát nhạc thính phòng à?".

Khi nghe tôi hát bolero, mọi người rất thích thú, bảo tôi hát rất tự nhiên chứ không hề có chút gượng gạo nào. Mọi thứ thể hiện trong bài hát là những cảm xúc rất chân thật. Dẫu vậy, khi ra đĩa nhạc bolero đầu tiên tôi vẫn sợ mọi người sốc. 

Nhưng sau khi nghe bạn Hùng – trợ lý động viên rằng: "Tại sao mình làm tốt được nhiều vai trò mà lại bỏ đi khả năng đó của mình? Âm nhạc như một vườn hoa, nhạc nào cũng có giá trị riêng, không thể coi thường dòng nhạc này, tôn vinh dòng nhạc kia được. Mình hát được bolero và được khán giả đón nhận tại sao lại bỏ đi đặc quyền ấy?".

Tôi thật sự không thể ngờ, lúc đầu chỉ định ra đĩa để tặng mọi người nghe cho vui… nhưng khi bán thử thì bán rất tốt. Chẳng hạn, đĩa "Thương hoài ngàn năm" mới đây nhất, đĩa vừa mới cầm trên tay mà sáng hôm sau số lượng người mua đĩa đã đủ tiền để tôi hoàn vốn đầu tư sản xuất. 

Những đĩa trước cũng mỗi lần phát hành hơn 1000 đĩa nhưng chẳng bao lâu sau lại phải tái bản tiếp. Ở thời buổi này, khi mọi thứ đều được số hóa thì việc bán được ngần đó đĩa quả là điều không tưởng đối với tôi. Và phải nói rằng, với đĩa nhạc đỏ thì tôi chưa bao giờ làm nên được "kỳ tích" bán đĩa như thế.

Theo ca sĩ Lan Anh, sở dĩ chị tạo nên được "kỳ tích" bán đĩa như thế là vì chị là ca sĩ thính phòng đầu tiên hát bolero nên người ta tò mò muốn nghe hay vì lí do nào khác?

- Tôi nghĩ, người ta mua đĩa nhạc bolero của tôi không phải vì tò mò. Bởi nếu vì tò mò thì họ chỉ tò mò lúc đầu thôi chứ không thể tò mò tới 4 đĩa liên tiếp trong 3 năm. Có những người, chỉ cần nghe tin tôi chuẩn bị ra đĩa là đã đăng ký một số lượng lớn để nghe và tặng bạn bè rồi.

Thực ra, tôi có nghe được nhiều chủ cửa hàng bán đĩa bảo, tôi không phải là ca sĩ dòng nhạc đỏ ra đĩa bolero. Nhiều ca sĩ theo đuổi dòng nhạc đỏ từng ra đĩa bolero rồi nhưng đĩa tương đối kén người nghe. Tuy nhiên, đĩa của tôi lại bán rất chạy và rất nhiều đối tượng khán giả yêu thích.

Tôi hát bolero cũng tự nhiên, gần gũi và cảm xúc như nhiều người khác… nhưng đó là giọng hát của tôi, giọng hát của Lan Anh chứ không mang cái bóng của ai phía sau cả.

Người ta bảo rằng, ca sĩ theo đuổi dòng nhạc thính phòng – cổ điển thường thể hiện bài hát với kỹ thuật rất điêu luyện, trong khi bolero đòi hỏi phải rất cảm xúc. Chị phải tiết chế kỹ thuật thính phòng như thế nào khi thu âm bolero?

- Nói cho đúng là dòng nhạc nào cũng cần cảm xúc hết. Cảm xúc không phải là vật ngoài thân mà có thể đi vay mượn hoặc bắt chước được. Ngay cả tôi giảng dạy cho học trò, có những cô cậu học trò mới 15 tuổi mà hát cảm xúc như một người phụ nữ từng trải lắm, nhưng cũng có người 25 tuổi mà hát chả có tí cảm xúc nào. Những thứ đó hoàn toàn không dạy được mà phải phát ra từ trái tim. 

Tôi có thể dạy được cho học trò kỹ thuật để hát sao cho hay, cho mềm mại nhưng không thể cho họ cảm xúc được. Những người không có kỹ thuật thì khi xử lý những quảng khó sẽ rất vất vả, còn kỹ thuật đã ngấm vào người rồi thì mọi thứ sẽ tuôn ra rất tự nhiên.

Có nhiều bài mọi người nghe tôi hát cứ bảo: "Sao Lan Anh hát cứ bay bay, ngọt ngào chứ không có vất vả như người ta". Vì mình đã thuần thục kỹ thuật rồi thì khi hát sẽ say đắm, nhẹ nhàng thôi. Đôi khi cảm xúc lại là thứ giúp cho kỹ thuật được trưng trổ tốt hơn.

Nếu ai có nhiều cơ hội cọ sát với sân khấu thì hát sẽ mềm mại hơn những người ít được cọ sát với sân khấu. Và tôi nhận ra rằng, những người hát thính phòng, khi chuyển qua hát những dòng nhạc khác sẽ ít bị ảnh hưởng màu sắc hơn. Người ca sĩ chuyên nghiệp là phải nắm được màu sắc của từng dòng nhạc, đã hát dòng nào là phải chuẩn chỉnh.

Từ khi ra 3 đĩa nhạc trước, chị thấy mọi người mời chị đi hát bolero có nhiều không?

- Thú thật là đĩa thì bán rất tốt nhưng chương trình mời biểu diễn bolero thì rất ít, chủ yếu là mời biểu diễn dòng nhạc đỏ. Nhưng hai năm nay, dịch bệnh liên miên, giãn cách xã hội kéo dài nên chương trình âm nhạc có tổ chức được đâu.

Nhưng phải nói thêm là đĩa nhạc của tôi được giới chơi Audio rất ưa chuộng. Thích vì người ta muốn nghe một cái gì đó mới mới và có sự tĩnh tại nhất định. Còn các chương trình âm nhạc thì họ mời những người bước ra các gameshow về bolero hơn.

Nhiều người mặc định, bolero là dòng nhạc sến (ủy mị, ướt át, sến sẩm). Tuy nhiên, ai cũng rõ, sến hay sang là do nhận định của mỗi người hoặc do cách thể hiện của từng giọng ca. Với chị, làm thế nào để một bài nhạc bolero trở nên sang trọng?

- Đúng là một bài hát sến hay sang là do cách diễn đạt của từng ca sĩ chứ bản thân bài hát không sến. Nhiều người cứ gán cho bolero là thế này, thế kia… nhưng bản thân họ đôi khi còn không biết dòng nhạc này xuất phát từ đâu. Rồi đòi hỏi người ca sĩ phải hát giống phong cách của người A, người B nhưng đã gọi là sáng tạo thì sao có thể như thế được.

Nhạc bolero đặt trong bối cảnh sông nước miền Tây có thể ngọt ngào và man mác một chút nhưng khi đặt bối cảnh miền Bắc thì nó có màu sắc khác hơn. Quan trọng là người biểu diễn phải hiểu được bài hát và truyền tới khán giả theo cách nào. Bolero vẫn có thể phối được với nhạc giao hưởng cơ mà, chỉ có điều là phối thế nào cho thú vị thôi. Suy cho cùng, âm nhạc hay hay không hay là phải chạm được đến trái tim của người nghe.

Sở dĩ tôi được nhiều người nhìn nhận hát bolero khá sang là bởi màu giọng và cách hát của tôi khác với nhiều người. Tôi cũng nghe nhiều người hát bolero nhưng khi bước vào phòng thu tôi để họ lại bên ngoài. Tôi cất giọng hát lên là tôi đang hát vì thế giọng đầy đặn, có cảm xúc riêng. Vì thế, nhiều người không nhận ra đó là giọng hát của tôi.

Chín ca khúc chị chọn để đưa vào CD "Thương hoài ngàn năm" lần này đều là những ca khúc kinh điển. Dường như, ca sĩ nào theo đuổi dòng nhạc bolero đều đã hát những ca khúc này. Vậy việc làm mới lại những ca khúc "bất hủ" này có làm khó chị không?

- Thường, những ca khúc tôi chọn để đưa vào album của mình rất phù hợp với tâm tư, tình cảm của mình. Tức là nghe một cái đã thấm rồi, có thấm mình mới thể hiện hay được. Mà nói thật, dòng nhạc bolero bây giờ cũng rất hiếm ca khúc mới hay. CD bolero đầu tay của tôi chỉ có bài "Duyên phận" của nhạc sĩ Thái Thịnh là mới, còn lại gần như toàn bài đã cũ.

Những bài này như: Biển tình, Phố đêm, Một người đi, Mảnh tình thương, Chuyện người đan áo, Khi đã yêu, Tình yêu trả lại trăng sao, Vùng lá me bay, Thương hoài ngàn năm đều là những bài rất phù hợp với chất giọng của tôi. Nhạc thì ngày xưa, mọi người làm có vẻ hơi mùi mẫn một chút nhưng tôi làm nhạc khác đi. Dĩ nhiên trẻ trung, đại chúng và phù hợp với thị hiếu của thời nay hơn. Những người làm nhạc cho tôi là những người không liên quan gì đến bolero như nhạc sĩ Trần Mạnh Hùng, Tôn Tẫn, Nhật Trung…

Trong số các ca sĩ, nhạc sĩ theo đuổi dòng nhạc bolero, chị thần tượng hoặc yêu thích giọng hát nào nhất?

- Trong số các ca sĩ theo dòng nhạc bolero, tôi thích nghe nhất là danh ca Chế Linh và Hương Lan. Chú Chế Linh có màu sắc rất riêng, hát cứ như thủ thỉ, tâm tình vậy. Bây giờ chú đã có tuổi rồi mà hát vẫn phong độ lắm, không hề chênh phô chút nào. Tôi thích màu sắc âm nhạc của chú.

Ngoài ra, tôi thích giọng ca của cô Hương Lan vì cô hát hay, ngọt ngào, không bị sến quá. Giọng cô Hương Lan rất đẹp, hát sạch, hát live rất tốt.

Cảm ơn ca sĩ Lan Anh đã chia sẻ thông tin!