Cá suối

Sau một ngày "bán mặt cho đất, bán lưng cho trời", tưởng chừng về đêm, người dân bản Huổi Men sẽ được nghỉ ngơi. Tuy nhiên, để kiếm kế sinh nhai, người dân nơi đây vẫn xuyên đêm bắt ếch rừng, cá trê - thứ được coi là con đặc sản nhơn nhớt.

Cách chế biến món cá suối giã lá đinh lăng tương đối đơn giản. Người M’nông dùng lá đinh lăng giã cùng cá suối tạo ra món ăn ngon miệng, hấp dẫn, độc đáo. Người M’nông còn xem đây là một món ăn tốt cho sức khỏe.

Khu vực xã Nậm Xây (huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai) có nhiều thác nước, dòng suối mát lạnh bắt nguồn từ những khu rừng nguyên sinh. Dưới những dòng suối có nhiều loài cá tự nhiên sinh sống. Đến Nậm Xây vào mùa này, du khách sẽ được chứng kiến người dân địa phương bắt cá suối bằng nhiều hình thức rất thú vị.

Bất chấp dòng nước ở sông, suối đục ngầu và chảy xiết, nhiều người dân ở vùng miền núi tỉnh Quảng Ngãi vẫn liều mình để đánh bắt cá nhằm cải thiện bữa ăn gia đình và kiếm thêm nguồn thu nhập trong những ngày mưa bão.

Nguyên liệu để có món gỏi kiến vàng độc lạ đơn giản chỉ là kiến, trứng kiến, cá suối và rau rừng. Mùi thơm và vị ngọt của cá suối hòa quyện với vị béo ngậy của trứng, vị chua chua của kiến tạo nên món gỏi kiến vàng hấp dẫn.

Thịt có mùi vị thơm, dai ngon vô cùng đặc biệt; số lượng ít và nơi sống là khu vực ghềnh đá, thác nước chảy nên đánh bắt được không nhiều... vì vậy cá niên, chạch cát và bống đá được ví là "tam vương" của loài cá suối ở Quảng Ngãi, được nhiều người tìm nhưng không dễ để mua.

Kích cỡ chỉ nhỉnh hơn ngón tay út người lớn nhưng thịt cá bống suối khi chế biến có vị ngon, thơm, dai vô cùng đặc biệt, vì vậy nhiều người dân miền núi còn ví gọi nó là "đệ nhất cá suối".

Mùa mưa Tây Nguyên được xem là mùa sinh sôi của nhiều loại cá sông, cá suối. Dịp này, nhiều hộ đồng bào thiểu số trên địa bàn tỉnh sử dụng các loại dụng cụ đơn giản được đan từ tre, nứa đổ ra suối bắt cá. Đây được xem là nguồn thực phẩm quý vào mùa mưa của đồng bào, giúp cải thiện bữa ăn gia đình.

Ở bản Nậm Lộng (xã Hang Chú, Bắc Yên, Sơn La) có một loài cá hiếm, thân giống cá trê, lớn chỉ bằng chuôi dao, sống nơi khe suối, hốc đá nơi đầu nguồn những con suối nước trong, sạch. Đặc biệt, chỉ cần nước ngả màu đục là chúng không thể sống được nên bà con nơi đây vẫn thường gọi loại cá này là cá siêu sạch.

Trong các món ngon của người Thái, độc đáo nhất phải kể đến món cá nhảy - một món ăn khá lạ lẫm đối với nhiều người khi đến với bản làng của đồng bào dân tộc Thái.