Các cửa hàng tạp hóa trực tuyến của Trung Quốc chiến đấu để tồn tại trong thị trường quá đông đúc

Sau khi mở rộng gấp 5 lần trong nhiều năm, thị trường giao hàng tạp hóa trực tuyến của Trung Quốc đang ở ngã ba đường, khi nước này phải đối mặt với cuộc chiến giá cả suy thoái và tình trạng thiếu nhân công.

Vốn dĩ, vào khoảng năm 2015, các công ty công nghệ Trung Quốc, bao gồm cả Alibaba, bắt đầu thử nghiệm các ý tưởng để kết hợp hoạt động mua sắm tạp hóa vào bối cảnh thương mại điện tử đang phát triển mạnh của đất nước. Phải đến năm 2018 và 2019, ngành công nghiệp này mới thực sự bắt đầu phát triển, với hàng chục công ty khởi nghiệp mới cạnh tranh để được chú ý và đầu tư.

Nhưng giờ đây, sự sụp đổ của Missfresh, công ty tiên phong trong lĩnh vực giao hàng tạp hóa trực tuyến, cho thấy thị trường đã trở nên cạnh tranh như thế nào. Trong tháng này, Hiệp hội Người tiêu dùng Bắc Kinh đã yêu cầu Missfresh xử lý các khiếu nại một cách thích hợp và thông báo kế hoạch hoàn tiền cho khách hàng của mình. Công ty khởi nghiệp, từng được định giá 3 tỷ đô la, gần đây đã bị đào thải vì không trả lại các khoản phí được tính thông qua ứng dụng của mình.

Được thành lập vào năm 2014, Missfresh nhanh chóng mở rộng bằng cách thiết lập một mạng lưới kho hàng rộng khắp để cho phép giao hàng nhanh chóng. Nó đã thu hút một số vòng đầu tư từ Tencent Holdings kể từ năm 2015 và niêm yết cổ phiếu lưu ký của Mỹ trên Nasdaq vào năm 2021. Doanh nghiệp này cũng đã phục vụ 17 thành phố trên khắp Trung Quốc tính đến tháng 9.

Tuy nhiên, công ty khởi nghiệp đã thất bại trong việc vạch ra con đường dẫn đến lợi nhuận. Mặc dù doanh thu tăng 24% trong năm lên 5,5 tỷ nhân dân tệ (813 triệu USD) trong chín tháng đầu năm 2021, nhưng mức lỗ ròng của công ty đã tăng hơn gấp đôi lên 3,3 tỷ nhân dân tệ. Chi phí khuyến mại, bao gồm giảm giá để thu hút khách hàng mới, tăng khoảng 80%.

Missfresh chưa bao giờ công bố kết quả cả năm của mình cho năm 2021. Nhưng vào cuối tháng 7, họ đã thông báo rằng họ sẽ ngừng cung cấp dịch vụ giao hàng trong ngày.

Missfresh không hề đơn độc trong cuộc đấu tranh của mình. Ứng dụng giao đồ ăn Meituan đã phân nhánh sang lĩnh vực tạp hóa vào năm 2020, áp dụng mô hình mua theo nhóm trong đó những người hàng xóm nhóm lại với nhau để đặt hàng số lượng lớn. Phương pháp này được kỳ vọng sẽ tiết kiệm chi phí hơn so với việc giao hàng riêng lẻ. Nhưng Meituan đã ghi nhận khoản lỗ hoạt động 38,3 tỷ nhân dân tệ trong các hoạt động mới của mình, bao gồm mua theo nhóm, vào năm 2021, xóa sạch khoản lợi nhuận khoảng 20 tỷ nhân dân tệ mà công ty kiếm được từ hoạt động kinh doanh giao đồ ăn chính.

Nhu cầu giao hàng tạp hóa trực tuyến chỉ tăng ở Trung Quốc kể từ năm 2020 khi các nhà hàng đóng cửa và mọi người ở nhà trước sự lây lan của Covid-19. Thị trường mở rộng 18% vào năm 2021 lên 311,7 tỷ nhân dân tệ, theo iiMedia Research.

Hàng loạt công ty khởi nghiệp và các nhà bán lẻ hiện tại đã đổ xô vào lĩnh vực đang phát triển này. Theo cơ sở dữ liệu công ty QCC.com, có từ 1.000 đến 4.000 công ty tạp hóa trực tuyến mới được thành lập mỗi năm từ năm 2015 đến năm 2021. Hơn 14.000 được cho là đang hoạt động tính đến đầu tháng 8/2022.

Tuy nhiên, sự cạnh tranh ngày càng tăng đã buộc nhiều người chơi phải giảm giá để giành thị phần, ngay cả khi giá nhân công tăng vọt do thiếu tài xế giao hàng. Truyền thông Trung Quốc đưa tin, khoảng 90% dịch vụ giao hàng tạp hóa trực tuyến đang hoạt động thua lỗ. Số lượng người mới bắt đầu giảm vào năm ngoái.

Đơn vị Freshippo của Alibaba, được gọi là Hema trong tiếng Trung Quốc, đã nổi lên như một trong số ít những người chiến thắng trong lĩnh vực này. Các cửa hàng vật lý của chuỗi siêu thị đóng vai trò là trung tâm giao hàng và nó cho phép khách hàng kiểm tra chất lượng hàng tạp hóa trực tiếp. Nó cũng giúp tăng cường nhận diện thương hiệu tối ưu.

Kể từ khi mở cửa hàng đầu tiên tại Thượng Hải vào năm 2016. Freshippo đã mở rộng mạng lưới chủ yếu ở các thành phố lớn. Nó đã hoạt động hơn 270 cửa hàng tính đến cuối tháng 3. Freshippo cũng có 19,05 triệu người dùng ứng dụng,

Hiện tại, Freshippo cũng đang nỗ lực để tăng cường chuỗi cung ứng của mình. Vào tháng 7, họ đã ký một thỏa thuận mua các sản phẩm hữu cơ trị giá 300 triệu nhân dân tệ như rau bina và rau diếp từ một trang trại ở Vân Nam, báo chí địa phương đưa tin. Họ cũng có kế hoạch hợp tác với 1.000 địa điểm như vậy vào năm 2025 để cung cấp các sản phẩm độc đáo và chất lượng cao.

Công ty vẫn chưa phát triển thành một nguồn doanh thu lớn cho Alibaba. Tuy nhiên, khách hàng đánh giá nó rất cao. Một phụ nữ ở Quảng Châu cho biết: "Tôi tin tưởng nhất khi nói đến độ tươi của hải sản mà Freshippo kinh doanh".