Các mẫu xe sedan hạng C làm ăn ra sao 10 năm qua tại Việt Nam?

Tại thị trường Việt Nam, cuộc đua trong phân khúc sedan hạng C khởi tranh từ rất sớm và dường như là sân chơi riêng cho bộ đôi Toyota Corolla Altis và Kia Cerato (hay còn gọi là Kia Forte hoặc Kia K3) ở thời điểm đó.

“Lão làng” Honda Civic cũng được xem là một trong những lá cờ đầu cho công cuộc đặt gạch xây dựng phân khúc. Tuy nhiên, Civic vẫn luôn là chiến binh thầm lặng nhất phân khúc khi chưa một lần xuất hiện trong Top 10 hay Top đầu xe bán chạy phân khúc.

Sự góp mặt của Chevrolet Cruze vào năm 2012 và Ford Focus vào năm 2015 không tạo nên sức hút quá lớn với khách Việt. Do đó, hai mẫu xe duy nhất đến từ Mỹ này nhanh chóng bị khai tử tại thị trường Việt chỉ sau vỏn vẹn vài năm mở bán. 

Năm 2014, Trường Hải Thaco quyết định đưa Mazda 3 trở lại Việt Nam và sóng gió cũng bắt đầu từ đây. Cái tên cuối cùng trong phân khúc phải nhắc đến là Hyundai Elantra (hay Hyundai Avante). TC Motor không có truyền thống công bố doanh số bán xe cho đến tận năm 2018. Vì thế, trước năm 2018, bảng xếp hạng phân khúc sẽ không có đại diện của nhà Hyundai. 

Ngược dòng thời gian quay trở lại thời điểm năm 2012, phân khúc sedan hạng C tại Việt Nam đã trải qua những biến động gì lớn?

Giai đoạn 2012 - 2014: Đế chế của Toyota

Ở thời điểm này, toàn thị trường Việt nói chung là đế chế của Toyota với bộ tứ quyền lực gồm: Fortuner, Innova, Vios và Corolla Altis. Thi thoảng có thêm sự “góp vui” của Camry khiến Top 10 xe chỉ có 5 vị trí dành cho các thương hiệu khác. 

Vì thế, Corolla Altis hội tụ tất cả tiêu chuẩn của một mẫu sedan hạng C: sang trọng, tiết kiệm nhiên liệu, bền bỉ/ít hỏng vặt và thương hiệu mạnh. Đối thủ đáng gờm nhất lúc này chỉ có Kia Cerato/K3. Dẫu vậy, thị phần phần lớn vẫn nằm trong tay Corolla Altis khi lượng xe bán ra vẫn tăng đều qua các năm và luôn tạo sự cách biệt lớn với đối thủ. Thậm chí, doanh số của một mình Corolla Altis bằng tất cả các đối thủ cộng lại. 

Giai đoạn 2015-2019: Mazda 3 lên ngôi 

Mazda 3 trở lại thị trường Việt Nam vào cuối năm 2014 do Trường Hải Thaco lắp ráp và phân phối. Ngay lập tức, Mazda 3 đã tạo nên một bất ngờ lớn khi qua mặt Toyota Corolla Altis chỉ sau 01 năm bán ra và tiếp tục duy trì vị thế trong suốt 5 năm liên tiếp. 

Điều này không khó hiểu khi Mazda 3 mang đến một làn gió mới cho khách Việt. Đó là một thiết kế KODO trẻ trung, năng động và bắt mắt hay một khối động cơ tân tiến cùng loạt trang bị tiện ích hiện đại. Đặc biệt nhất chính là mức giá mềm và rất nhiều ưu đãi hấp dẫn mà Toyota Corolla Altis chưa từng có. 

Năm 2016 ghi nhận sự bứt phá của tân binh Mazda 3 về doanh số khi lần đầu tiên một mẫu sedan hạng C bán ra hơn 12.000 xe và cao gấp 2 lần so với năm trước đó. Corolla Altis vẫn may mắn giữ được vị trí số 2 phân khúc và bám đuổi sát sao là Kia Cerato. 

Năm 2018 và 2019 không có sự thay đổi về vị trí số 1 phân khúc nhưng lại chứng kiến sự chuyển mình mạnh mẽ của xe Hàn. Điển hình là Kia Cerato khi vươn lên vị trí thứ 2 phân khúc với doanh số cộng dồn xấp xỉ 12.000 xe, tương đương với doanh số trung bình khoảng 1.000 xe/tháng. Hơn nữa, Cerato vẫn là một cái tên quen thuộc của Top 10. 

Trong khi đó, Corolla Altis cho thấy sự hụt hơi trong cuộc đua doanh số với các đối thủ khi doanh số gần chạm đáy và tất nhiên, không thể có cơ hội trở lại Top 10. 

Giai đoạn 2020-2021: Thời của xe Hàn 

Cuối năm 2019, Thaco tung bản Mazda 3 mới ra thị trường. Mẫu sedan hạng C này sẽ hướng đến sự cao cấp hơn nên giá xe cũng tăng lên đáng kể so với thế hệ cũ (669 - 849 triệu đồng).

“Thiên thời - Địa lợi - Nhân hòa” - tất cả đã giúp cho Kia Cerato đoạt ngôi vương phân khúc. Đây là mẫu sedan hạng C đến từ Hàn Quốc có thể đáp ứng hầu hết tiêu chí của người dùng từ thiết kế, công nghệ, trang bị cho đến giá bán (chỉ từ 544-685 triệu đồng).

“Cựu vương” Toyota Corolla Alits ngày hiện đang đứng cuối bảng. Không chịu cải tiến, nâng cấp và vẫn trung thành với việc định giá cao đã khiến khách hàng quay lưng với mẫu xe đình đám một thời này.

Doanh số sedan hạng C năm 2020-2021 (tính đến 6 tháng đầu năm) giảm nhẹ so với mấy năm liền trước. Điều này xuất phát từ việc ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 lên thị trường ô tô nói riêng và toàn nền kinh tế nói chung. Một nguyên nhân khác là do xu hướng chuyển dịch từ xe gầm thấp sang xe gầm cao. Từ đó dẫn đến việc thị phần phân khúc bị thu hẹp hơn và vị trí Top 10 không còn chỗ cho xe sedan hạng C, gần nhất là trong nửa đầu năm 2021.

Có thể thấy, xu hướng chọn mua sedan hạng C của khách Việt đã thay đổi rất nhiều. Từ việc chọn xe chỉ dựa vào thương hiệu mà bỏ qua các yếu tố khác, khách hàng đã quan tâm nhiều hơn đến thiết kế, công nghệ an toàn, trang bị, đặc biệt là giá bán. Hãng nào nắm bắt được xu hướng và biết cách chiều lòng các “thượng đế” thì hãng đó sẽ nắm thế thượng phong.