Cạnh tranh trong ngành dược: Thuốc nội yếu thế

Theo số liệu của Hiệp hội Doanh nghiệp dược Việt Nam, cả nước có khoảng 480 doanh nghiệp sản suất và có 2.357 doanh nghiệp kinh doanh thuốc. Ông Đỗ Văn Dũng – Phó Tổng Thư ký Hội Dược học TP.HCM cho biết, giá trị sản xuất thuốc trong nước chiếm khoảng 50% tổng giá trị thuốc sử dụng. Tuy nhiên, trên thực tế trong khối điều trị, thuốc trong nước mới được sử dụng khoảng 38,7%. Theo đó, tỷ lệ thuốc trong nước sử dụng ở tuyến trung ương chỉ chiếm 12,3%, còn ở tuyến huyện lại chiếm tỷ lệ khá cao với 60,4%.

Lý giải về điều này ông Dũng cho biết, ở các tuyến trung ương thường tập trung điều trị những ca bệnh nặng nên cần phải sử dụng những loại thuốc biệt dược, đây là những loại thuốc rất khó sản xuất tại Việt Nam. Mặc dù thời gian gần đây các doanh nghiệp sản xuất trong nước cũng đã bắt đầu nghiên cứu sản xuất ra một số loại thuốc biệt dược (có cùng hoạt chất, dạng BC, hàm lượng…) nhưng vẫn không thể cạnh tranh lại thuốc cùng chủng loại nhập từ nước ngoài. Muốn hạn chế nhập khẩu các loại thuốc này cũng không phải dễ vì thuốc nhập đã sử dụng đúng cơ chế cạnh tranh theo quy định chung của pháp luật Việt Nam.

Chính vì có sự độc quyền trên thị trường, nhiều loại thuốc nhập khẩu được bán với giá rất cao, khi đó bệnh nhân là người lãnh hậu quả nặng nề nhất. Một doanh nghiệp dược tại Hà Nội cho biết, trong toa thuốc được các bác sĩ kê đơn đa phần sẽ có loại thuốc biệt dược nhập khẩu và giá loại thuốc này thường rất cao mà không biết có cơ quan nào đứng ra giám sát việc này không?

Trước thực trạng trên, Cục Quản lý cạnh tranh kiến nghị các cơ quan quản lý nhà nước cần tăng cường kiểm soát liên kết dọc và các giao dịch tập trung kinh tế để tránh sự độc quyền của doanh nghiệp nước ngoài đối với doanh nghiệp trong nước. Cần sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến lĩnh vực dược phẩm để xác định hệ thống phân phối đồng nhất và mở rộng phạm vi điều chỉnh của Luật Cạnh tranh ra bao trùm cả các hoạt động diễn ra ngoài lãnh thổ Việt Nam nhưng có tác động tới cạnh tranh trong lãnh thổ Việt Nam.