Chủ tịch Hà Nội chỉ rõ lỗi sai của đơn vị thí điểm làm sạch sông Tô Lịch

Chiều qua (6/12), Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung tiếp xúc cử tri quận Hoàn Kiếm sau kỳ họp 11 của HĐND TP Hà Nội.

Trả lời câu hỏi cử tri về việc "Hà Nội bơm nước sông Hồng vào sông Tô Lịch trong khi các chuyên gia của Nhật Bản đang thí điểm xử lý ô nhiễm đoạn sông này mà không thông báo trước khiến kết quả thí điểm bị huỷ, dư luận hoài nghi đặt câu hỏi có đúng như vậy không? Vì sao?”, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung cho hay phía Tổ chức xúc tiến thương mại, môi trường Nhật Bản và Công ty cổ phần cải thiện môi trường Nhật Việt (JVE) “không xin phép thành phố” mà thông qua Công ty thoát nước Hà Nội để vào thử nghiệm xử lý nước sông Tô Lịch và một góc Hồ Tây bằng công nghệ Nano Bioreactor của Nhật. 

Chủ tịch UBND TP Nguyễn Đức Chung phát biểu tại buổi tiếp xúc cử tri sau kỳ họp thứ 11 HĐND TP Hà Nội.

Trong quá trình làm, có chuyện hồ Tây hôm đó mưa, nước dâng lớn phải tháo. "Về việc tháo nước từ hồ Tây vào sông Tô Lịch có báo cho họ không, tôi khẳng định và hoàn toàn chịu trách nhiệm về việc mình nói, rằng thành phố và Công ty Thoát nước Hà Nội đã thông báo đầy đủ cho Tổ chức Xúc tiến thương mại - môi trường Nhật Bản và trực tiếp là Công ty cổ phần Cải thiện môi trường Nhật Việt", ông nói.

Chủ tịch Hà Nội cho biết đến ngày 29/10/2019, ông đã mời đại diện của Trung tâm xúc tiến thương mại, môi trường Nhật Bản, Công ty JVE để nghe báo cáo kết quả thử nghiệm xử lý ô nhiễm sông Tô Lịch. Sau đó ông đã kết luận và được các bên thống nhất cao, ngày 5/11/2019, Hà Nội đã ra thông báo kết luận của ông Chung tại cuộc họp này.

Đáng chú ý, tại hội nghị tiếp xúc cử tri, ông Chung đọc nguyên văn kết luận này. Cụ thể, Hà Nội luôn hoan nghênh, khuyến khích, tạo điều kiện để các tổ chức, cá nhân nghiên cứu, đầu tư trên địa bàn TP Hà Nội nhất là trong lĩnh vực môi trường. UBND TP đánh giá cao về đề xuất thí điểm xử lý một đoạn sông Tô Lịch và một góc Hồ Tây của phía Nhật Bản.

Tuy nhiên trong quá trình thực hiện, tổ chức xúc tiến thương mại và môi trường Nhật Bản, Công ty JVE đã không tuân thủ yêu cầu của thành phố. 

Cụ thể, việc mời các cơ quan báo chí, sử dụng thông tin truyền thông trong quá trình thử nghiệm để khuyếch trương công tác thí điểm khi chưa có kết quả thử nghiệm. Không phối hợp với các cơ quan khi xử lý thông tin gây ảnh hưởng không tốt đến dư luận xã hội.

Các chuyên gia Nhật Bản đặt tấm vật liệu Bioreactor xuống khu vực bùn được quây lại xử lý ô nhiễm sông Tô Lịch.

Đến nay, TP Hà Nội, đã  đề nghị Tổ chức xúc tiến thương mại chuẩn bị các hồ sơ chứng minh năng lực để gửi Sở Xây dựng Hà Nội thẩm định. 

Trong đó có Hồ sơ tiêu chuẩn kỹ thuật của công nghệ xử lý nước, có bản thuyết trình, giấy chứng nhận về công nghệ được Chính phủ Nhật hoặc cơ quan có thẩm quyền xác nhận; danh sách các công trình, dự án đã được xử lý bằng công nghệ nano Bioreactor tại Nhật hoặc các nước khác…

Bên cạnh đó, ông Chung cũng giao Sở Xây dựng rà soát, giới thiệu một hồ nước đọng trên địa bàn thành phố để Tổ chức xúc tiến thương mại, môi trường Nhật Bản xử lý mùi và làm sạch nước, bùn bằng công nghệ Nano Bioreactor. 

Quá trình đánh giá sẽ mời các đơn vị chuyên môn, độc lập có năng lực vào đánh giá. Tổ chức hội thảo đế đánh giá kết quả. Kinh phí xử lý thí điểm và tổ chức hội thảo do Tổ chúc xúc tiến thương mại, môi trường Nhật Bản chi trả…

Đặc biệt, thông báo kết luận cũng lưu ý phía Tổ chức xúc tiến thương mại, môi trường Nhật Bản “không công bố kết quả cho công luận khi chưa được các cơ quan xem xét đánh giá kết quả thử nghiệm”. “Thông báo này được công khai gửi cho các bộ ban ngành, chứ không phải thành phố lại để cho một cái công ty vào đây làm trò đùa cho cả thiên hạ, gây bức xúc xã hội”, ông Chung nói.

“Theo tôi biết thì, công nghệ này ở Nhật Bản chưa có một dự án nào để xử lý. Bây giờ họ còn chưa cung cấp cho chúng tôi hồ sơ. Tôi nói rõ anh đưa tôi hồ sơ xem để anh chứng minh năng lực anh đã làm như nào, nhưng chưa thấy”, ông Chung nhấn mạnh thêm.

Người đứng đầu UBND TP Hà Nội cũng cho hay, Hà Nội đặt vấn đề xử lý nước sông từ những năm 2001-2002 chứ không phải bây giờ mới nói đến. 

"Khi đó, do thiếu tài chính, Hà Nội phối hợp với Tập đoàn Gamuda để đầu tư nhà máy xử lý nước thải Yên Sở (Hoàng Mai) theo hình thức BT. Đến nay cùng với một số nhà máy xử lý nước thải Tây Hồ Tây, Nhà máy xử lý nước thải Hồ Trúc Bạch… thì Hà Nội mới xử lý được 22% lượng nước thải", ông Chung thông tin.

Hiện Hà Nội đang cho đầu tư Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá (bằng vốn vay ODA từ Chính phủ Nhật) với công suất 270 nghìn m3/ngày đêm, đảm bảo xử lý nước thải sinh hoạt cho các quận huyện như: Đống Đa, Ba Đình, Tây Hồ, Cầu Giấy, Hai Bà Trưng, Thanh Trì, Hà Đông…

“Dự án này phải đào gần 200 km đường ống để thu gom toàn bộ nước thải sinh hoạt của các quận trên chạy vào hệ thống đường ống riêng để xử lý… Sau khi xử lý xong sẽ hoàn lại nước cho sông Tô Lịch. Dự kiến vào quý II – 2022, sẽ đưa nhà máy này vào hoạt động”, ông Chung nói.

Ông Chung cho biết ngoài công nghệ xử lý nước sông Tô Lịch của Nhật Bản, cũng có nhiều nhà khoa học, tổ chức đề xuất các biện pháp xử lý nước Hồ Tây, nhưng đều không phải phương án tối ưu.

“Tôi dám khẳng định một điều không có một công nghệ nào mà không thu gom nước thải mà lại bảo là xử lý được ô nhiễm nước sông Tô Lịch. Trung bình mỗi ngày có 180 nghìn m3 nước thải xả ra sông Tô Lịch. Chả có công nghệ nào xử lý được cả nếu không thu gom nước thải để xử lý riêng…”, ông Chung nhấn mạnh.

Liên quan đến giải pháp bổ cập nước sông Hồng vào hồ Tây để rửa sông Tô Lịch, ông Chung cho biết đây cũng là nghiên cứu của các nhà khoa học. 

"Họ đề xuất xây dựng trạm bơm để bơm nước cho Hồ Tây, sau đó hàng tháng bơm 6-8 lần vào sông Tô Lịch, nhưng cũng chỉ là giải pháp hoà loãng nước sông Tô Lịch thôi, chứ còn bản chất vẫn phải thu gom để xử lý. Chứ chúng ta có xả ra sông Hồng thì nó lại chảy về Hà Nam, Thái Bình thì vẫn thế cả. Chúng ta không thể dùng giải pháp này được. Tất cả mới chỉ là đề xuất, đến thời điểm này chúng tôi chưa nhận được văn bản chính thức trình về vấn đề này”, ông Chung nói.