Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ: “Không nên cấm đoán” rút bảo hiểm xã hội một lần

Chiều 2/11, Quốc hội nghe tờ trình của Chính phủ về Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) và báo cáo tóm tắt thẩm tra dự án luật. Sau đó, các đại biểu tiến hành thảo luận tại tổ.

Nêu ý kiến của mình, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng vấn đề rút bảo hiểm xã hội một lần là "cái mà người lao động quan tâm nhất". Dự thảo luật mới quy định thời gian tối thiểu đóng bảo hiểm để được lương hưu từ 20 năm xuống 15 năm, hướng đến 10 năm sẽ tác động một phần tới tình trạng này, theo hướng kéo giảm.

Chủ tịch Quốc hội đánh giá, rút bảo hiểm một lần là vấn đề người lao động quan tâm nhất.

Chủ tịch Vương Đình Huệ cho hay, nhiều nước an sinh tốt trên thế giới không cho rút bảo hiểm một lần và thậm chí còn: "Không phải quy định điều đó vì họ không có nhu cầu".

Nước ta thì khác, theo Chủ tịch Quốc hội: "Có ý kiến cho rằng không nên cấm đoán nhưng phải thiết kế chính sách sao cho lưu người ta vào hệ thống, hạn chế tình trạng rút một lần thôi. Vì nhiều người khó khăn, ở đây có thống kê bao nhiêu người phải rút vì đảm bảo nhu cầu, rút vì trả nợ, rút vì trang trải cuộc sống…".

Chủ tịch Vương Đình Huệ cũng cho rằng không nên phân biệt việc cho phép rút bảo hiểm một lần "trước hay sau khi luật này có hiệu lực" bởi nếu luật mới không cho phép sẽ "tác động tâm tư tình cảm" của người lao động, có thể khiến tình trạng rút bảo hiểm một lần tăng thêm.

Theo ông, cần thiết kế chính sách sao cho người lao động có lựa chọn tốt nhất khi tham gia bảo hiểm xã hội và nêu ví dụ: "Nhiều cách thức lắm, như anh có thời gian đóng mà chưa hưởng lương hưu thì vẫn được trợ cấp hoặc có thể tích hợp bảo hiểm y tế do ngân sách chi trả; hoặc phương án rút 1 phần, lưu lại một phần rồi sau vẫn có thể quay lại đóng tiếp…".

Phân tích chung về dự án luật bảo hiểm, Chủ tịch Quốc hội cho hay từ Hội nghị Trung ương 7, có "2 nghị quyết chưa ban hành được" là các nghị quyết về cải cách chính sách tiền lương và nghị quyết cải cách chính sách bảo hiểm xã hội.

Lộ trình cải cách tiền lương dự kiến được tiến hành từ năm 2021 nhưng phải dừng do tác động của Covid-19 và được tiến hành lại từ ngày 1/7/2024.

Chủ tịch Vương Đình Huệ cho hay: "Với chính sách bảo hiểm xã hội, ta đã thể chế hóa được rồi, là tuổi nghỉ hưu trong Bộ luật Lao động. Do độ trễ của cải cách tiền lương, nếu dự án này thảo luận, kỳ sau thông qua, có thể áp dụng gần như song trùng cải cách bảo hiểm với cải cách tiền lương thì rất đẹp".

Theo ông, cải cách bảo hiểm lần này là bước thay đổi căn bản về chính sách bảo hiểm xã hội theo hướng hình thành chiến lược đa tầng, một là tiền lương hưu trí từ thuế; hai là bảo hiểm xã hội bắt buộc; tầng 3 là bảo hiểm xã hội tự nguyện kết hợp với bảo hiểm thương mại. "Nó thành hệ thống đa tầng tiến tới bao phủ bảo hiểm xã hội toàn dân", theo Chủ tịch Quốc hội.

Việc giảm thời gian đóng hưởng bảo hiểm tối thiểu từ 20 năm xuống 15 năm, tiến tới 10 năm, theo Chủ tịch Vương Đình Huệ là "xu hướng thế giới" bởi tiền lương càng ngày càng cao nên tiền đóng bảo hiểm cũng tăng. Do vậy, số năm đóng bảo hiểm có thể giảm nhưng tiền đóng có thể tăng. Ông nói: "Ngay cả tiền lương tối thiểu vùng của người lao động, năm nào ta cũng tăng 6 – 8% và tới đây, cải cách tiền lương sẽ cải cách cả khu vực công".