Con gái cố nghệ nhân Hà Thị Cầu biểu diễn “Xẩm và đời”

Chương trình “Xẩm và đời” sẽ được chia làm 3 phần chính.

Phần 1 là Xẩm xưa với những bài xẩm kinh điển đã rất phổ biến ở khắp miền Bắc những năm nửa đầu thế kỷ 20. Trong nhiều thập niên vắng bóng, những bài xẩm này vẫn được các nghệ nhân hát xẩm giữ bên mình. Năm 2005, khi hát xẩm được phục hồi, nhiều làn điệu/ bài xẩm cổ đã được hồi sinh.

Người đẹp Trà Ngọc Hằng và nhạc sĩ Quang Long cũng có mặt tại buổi họp báo ra mắt đêm nghệ thuật "Xẩm và đời".

Phần 2 là Xẩm đương đại: Vẫn là những làn điệu xẩm xưa nhưng được các nghệ sĩ lồng điệu vào những bài thơ trong giai đoạn hiện nay, một mặt góp phần phong phú hơn cho nội dung ca từ, một mặt khác, nó góp phần giúp cho nghệ thuật hát xẩm gần gũi hơn với đời sống đương đại, mang hơi thở của cuộc sống đương đại. 

Phần 3 là Xẩm thử nghiệm với những dòng nhạc đương đại thế giới để góp phần thể nghiệm để khai thác những ưu điểm của âm nhạc hát xẩm vào với dòng chảy của những dòng âm nhạc thế giới. Bản thân xẩm có chất ngẫu hứng, ngẫu hứng từ những nhạc cụ cho đến lời ca, rất tương đồng với jazz hay những dòng nhạc thiên về tiết tấu.

Nhạc sĩ Quang Long, người viết kịch bản của đêm nghệ thuật “Xẩm và đời” chia sẻ, đời người hát xẩm suốt thời gian dài trong quá khứ bị đánh đồng với ăn xin nên con cái người hát xẩm không muốn theo nghề vì xấu hổ. Mặt khác cũng do hiểu không đúng xẩm nên xẩm không được phát triển, điều này dẫn đến việc mai một của hát xẩm.

“Trong suốt quá trình phục hồi, các nhà nghiên cứu đã đi rất nhiều nơi tìm nghệ nhân hát xẩm thì bên cạnh Hà Thị Cầu cũng có thêm 2 hay 3 nghệ nhân nhưng họ đều già yếu lớn tuổi và quên rất nhiều làn điệu trong xẩm. Đó là điều vô cùng đáng tiếc. 

Hát xẩm đặc biệt ở chỗ nghệ thuật này dù có thể biểu diễn không nuột nà nhưng âm nhạc và lời ca phải chú ý đến từng nốt, từng chữ. Điều đó gần như vắng bóng từ sau sự ra đi của nghệ nhân Hà Thị Cầu và Nguyễn Văn Giang. Bởi vậy, những người biểu diễn trong chương trình này đều là những nhạc sĩ, nghiên cứu, nghệ sĩ cố gắng giữ hồn xẩm”, nhạc sĩ Quang Long nói.

Những ca khúc như: Xẩm ba bậc, Vợ chồng cờ bạc, Ngãi mẹ sinh thành, Quyết chí tu thân, Thập ân 10 điều, Mục hạ vô nhân, Tiễu trừ cướp biển, Xẩm rau má…. sẽ được biểu diễn một đêm duy nhất vào 20h ngày 20.1, tại Nhà hát Lớn, Hà Nội.