Công nghệ blockchain được tận dụng để lưu trữ ảnh chiến sự Nga-Ukraine

Hiện tại, các nhà lãnh đạo và công dân Ukraine đang sử dụng Twitter, Instagram và TikTok để liên lạc và chia sẻ các thông tin, dữ liệu về cuộc khủng hoảng, nhưng các chuyên gia lo ngại rằng các nền tảng này vì một vài lý do nào đó sẽ xóa hoặc kiểm duyệt một số hình ảnh hoặc bài đăng. Vì thế, mới đây công ty khởi nghiệp công nghệ Arweave kêu gọi mọi người lưu bất kỳ hình ảnh nào về cuộc xung đột bằng công nghệ blockchain.

Cho đến nay, theo ViewBlock, một công cụ theo dõi dữ liệu ghi lại các giao dịch của Arweave, Arweave đã nắm giữ hơn 6,6 triệu tweet, video, ảnh và bài báo liên quan đến cuộc xung đột Ukraine. Bất kỳ ai có ví tiền điện tử và sẵn sàng trả phí khoảng 1 xu cho mỗi megabyte đều có thể thêm vào kho lưu trữ này. Bạn cũng có thể truy cập công khai kho dữ liệu thông qua trang web ViewBlock.

Trong đó, các video về quân đội Nga chiếm đóng Chernobyl và các vụ nổ làm rung chuyển Kyiv tạo nên một số trong hàng triệu bản ghi kỹ thuật số ghi lại cuộc xung đột được tổ chức trên nền tảng lưu trữ Blockchain của Arweave, thực chất cũng là một mạng lưu trữ dữ liệu phi tập trung.

Đó là sự phân quyền, là chìa khóa tại sao Arweave nói rằng kho lưu trữ của họ sẽ chứng minh rất quan trọng. Bởi vì có rất nhiều bản sao của dữ liệu được lưu trữ ở nhiều nơi, về cơ bản nó không thể bị tấn công hoặc xóa - ngay cả khi một bản sao bị hỏng, vẫn có rất nhiều bản sao lưu khác. Ngoài ra, dữ liệu không thể được chỉnh sửa sau khi được đưa vào mạng lưu trữ Blockchain của công ty.

Sam Williams, đồng sáng lập kiêm giám đốc điều hành của Arweave cho biết: "Chúng tôi bắt đầu dự án này để xây dựng một sổ cái lịch sử chống lại sự kiểm duyệt".

Người sáng lập công ty còn cho biết trong một tuyên bố rằng, lịch sử toàn cầu phải được bảo tồn vĩnh viễn và công khai. Trong khi đó, Andrew Miller, giáo sư tại Đại học Illinois cho biết: "Hy vọng là sau đó mọi người sẽ lưu trữ những tệp dữ liệu trên mạng công nghệ mới nổi này. Ngay cả khi chúng không thú vị hoặc không cần thiết ngay bây giờ, nhưng chúng sẽ có giá trị trong tương lai".

Hầu hết các công ty lưu trữ dữ liệu của họ ở một vị trí trung tâm và nếu công ty ngừng hoạt động, dữ liệu sẽ bị xóa và mất vĩnh viễn. Còn công nghệ phi tập trung như Arweave lưu trữ dữ liệu trên nhiều vị trí khác nhau như đám mây hoặc máy tính riêng. Bằng cách đó, việc lấy dữ liệu ngoại tuyến sẽ khó hơn.

Arweave cho biết chỉ tốn vài xu để bắt đầu lưu trữ ảnh trên nền tảng blockchain của công ty. "Điều khác biệt khi sử dụng nỗ lực này là bạn sẽ được cung cấp một số khuyến khích bằng hình thức trả tiền tại thời điểm bạn đặt tệp này vào mạng Arweave để lưu trữ".

Dòng dữ liệu khổng lồ và nhanh chóng cho thấy sức mạnh của việc có thể thêm vào kho lưu trữ lịch sử trong thời gian thực nhờ công nghệ chuỗi khối Blockchain. Trong khi các phương tiện truyền thông xã hội có thể phổ biến rộng rãi thông tin, việc sàng lọc và lưu giữ thông tin đó cũng là một thách thức. Nhưng các bản ghi kỹ thuật số của Arweave có thể hoạt động như một kho lưu trữ an toàn, bảo mật thông tin trong nhiều thập kỷ tới qua công nghệ Blockchain.

Bắt đầu

Sam Williams, 29 tuổi đã bỏ học chương trình tiến sĩ khoa học máy tính tại Đại học Kent của Anh để bắt đầu Arweave vào năm 2017. Sau khi nghiên cứu các thời kỳ như Đức Quốc xã, anh muốn xây dựng một nền tảng để lưu giữ hồ sơ lịch sử vĩnh viễn không thể chỉnh sửa. Anh nói: "Một trong những điều quan trọng nhất mà các nhà cầm quyền cố gắng làm là kiểm soát không gian thông tin".

Tính bất biến của sổ cái phân tán, kỹ thuật số được gọi là blockchains đã hấp dẫn Williams. Anh cho biết Arweave là "giống như blockchain", nhưng sử dụng một cấu trúc được gọi là blockweave tốt hơn để lưu trữ các tệp lớn như video và tài liệu.

Việc Nga xâm lược Ukraine không phải là lần đầu tiên Arweave được sử dụng để lưu trữ dữ liệu trong thời gian xảy ra xung đột. Sự kiện lớn đầu tiên mà nền tảng này ghi lại là sự cố ở eo biển Kerch, khi Lực lượng bảo vệ bờ biển Nga bắt giữ ba tàu hải quân Ukraine và giữ họ làm con tin vào năm 2018. Cùng với các bản tin khác, Arweave đã lưu trữ một bài báo từ cơ quan truyền thông nhà nước Nga Sputnik International.

Kho lưu trữ chiến sự Ukraine-Nga hiện tại là bộ sưu tập dữ liệu lớn nhất của Arweave cho đến nay và đã tăng lên nhanh chóng. Số lượng tài liệu được thêm hàng ngày vào kho lưu trữ đã tăng gấp 15 lần trong khoảng thời gian từ ngày 15 tháng 2 đến ngày 24 tháng 2, theo dữ liệu từ ViewBlock.

Balthazar Gronon, giám đốc công nghệ của Ashlar, nhà cung cấp dữ liệu blockchain đã phát triển ViewBlock cho biết: "Lực kéo của Arweave giờ đây thậm chí còn được công nhận nhiều hơn".

Williams cho biết, nhóm của anh lần đầu tiên bắt đầu xây dựng kho lưu trữ Ukraine-Nga cách đây vài tuần. Đối tác đóng góp lớn nhất hiện tại của dự án là Bundlr Network, một nền tảng với mục tiêu giúp việc thêm dữ liệu vào Arweave dễ dàng hơn.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia thì có một số sai sót đối với các hệ thống lưu trữ phi tập trung kiểu như thế này. Trong khi dữ liệu đang được lưu trữ, nó không được sắp xếp và hiện không có cách nào để biết ảnh và video nào là hợp pháp.