Cuộc đời người chuyển giới đầu tiên trên thế giới: Vợ chồng thành... chị em gái

Nếu bạn đã từng xem qua bộ phim nổi tiếng thế giới "The Danish Girl" (Cô gái Đan Mạch) ra mắt năm 2015 thì chắc hẳn đã nghe qua tên của nhân vật chính trong phim - Einar Wegener. Đây được coi là người đầu tiên trên thế giới thực hiện ca phẫu thuật chuyển giới và nhân vật này hoàn toàn có thật. Cuộc đời đầy tính biểu tượng của Einar Wegener, hay còn gọi là Lili Elbe vẫn được nhắc lại suốt nhiều năm sau đó, được coi là bước ngoặt cho những người chuyển giới.

Cuộc sống êm đềm và sự phát hiện động trời

Lili Elbe có tên thật trước khi chuyển giới là Einar Magnus Andreas Wegener, sinh ngày 28/12/1882 tại thành phố Vejle, Đan Mạch. Khi còn nhỏ, Einar là một cậu bé hoàn toàn bình thường. Khi lớn lên, anh theo học chuyên ngành nghệ thuật tại Học viện Mỹ thuật Hoàng gia Đan Mạch ở thủ đô Copenhagen. Tại đây, Einar đã gặp gỡ Gerda Gottlieb, kém mình 2 tuổi, là một họa sĩ và nghệ sĩ trang trí.

Einar và Gerda nhanh chóng phải lòng nhau vì cùng có tình yêu sâu đậm với nghệ thuật. Năm 1904, cả hai kết hôn và về chung một nhà. Trong khi Einar chuyên vẽ tranh phong cảnh theo phong cách hậu ấn tượng thì người vợ Gerda đi theo con đường họa sĩ minh họa sách và tạp chí. Einar đã trưng bày nhiều tác phẩm của mình tại Salon Salonututne uy tín ở Paris, Pháp, đồng thời đoạt giải Neuhausens của Đan Mạch.

Cuộc sống của cặp vợ chồng trẻ cứ trôi qua êm đềm như thế cho đến một ngày, sự giác ngộ của Einar đã đảo lộn mọi thứ. Hôm đó vào khoảng năm 1908, người vợ Gerda đã bị nữ diễn viên người Đan Mạch Anna Larssen hủy lịch trình làm người mẫu vẽ tranh. Không biết làm thế nào khi không có người làm mẫu, Gerda đã vô tình nghĩ ra cách nhờ chồng đi tất chân, ôm chiếc váy lên người và đi giày cao gót để đóng giả làm người mẫu cho mình. Ban đầu,Einar do dự nhưng đành đồng ý trước sự kiên quyết của vợ.

Không ai ngờ rằng chính lần giả nữ ấy đã khiến Einar nhận ra bản ngã thật trong con người mình. Sau này, Einar đã viết: "Nghe có vẻ lạ nhưng không thể phủ nhận tôi thích bản thân trong sự đóng giả này. Tôi thích cảm giác mềm mại của quần áo phụ nữ. Tôi cảm thấy thoải mái khi ở nhà". Sau đó, Einar cũng thường xuyên đóng giả nữ để làm người mẫu cho vợ vẽ tranh hơn. Tuy nhiên, Gerda chưa một lần nào phát hiện ra vấn đề.

Sau một buổi làm người mẫu, Einar đã được nữ diễn viên Anna Larssen gợi ý cho cái tên "Lili Elbe" và rất thích nó. Từ sau đó, Einar bắt đầu bộc lộ con người và giới tính thật của mình một cách rõ ràng hơn. Einar không còn kiểm soát được bản thân mình nữa và gần như sống với cái tên Lili. Trong cuốn tự truyện của mình, anh giãi bày rằng sau nhiều lần dằn vặt, đã quyết định "giết chết" Einar và sống với thân phận Lili, tự giải thoát chính mình. Lili biết mình là một phụ nữ thật sự đang sống dưới ngoại hình và thân phận của một người đàn ông.

Kể từ đó, thân phận Lili gần như đã chiếm lấy cuộc sống của Einar. Lili bắt đầu diện những bộ quần áo phụ nữ mỗi khi Gerda vắng nhà. Tuy nhiên, người vợ này cũng nhanh chóng nhận ra sự thay đổi của chồng. Thời điểm đó, những quan niệm về đồng tính và chuyển giới gần như chưa xuất hiện, do đó Gerda đã rất sốc. Cô không biết phải đối mặt với sự thật này thế nào. Trong khi đó, Lili vẫn cố gắng chống lại bản ngã của mình để hoàn thành trách nhiệm người chồng với Gerda nhưng không thể.

Dẫu vậy, những bức ảnh Gerda vẽ Lili với biểu cảm đầy quyến rũ và ám ảnh ngày càng trở nên nổi tiếng. Năm 1912, Gerda và Lili phải đối mặt với hàng loạt áp lực tại quê nhà Copenhagen khi sự thật về việc nhân vật chính trong những bức ảnh của Gerda chính là chồng cô được công bố. Sau đó, cặp đôi chuyển tới Paris, Pháp sinh sống. Tại đây, Lili thoải mái hơn khi diện những bộ trang phục nữ ra đường và tham dự nhiều sự kiện. Lúc này, Gerda cũng đã phần nào chấp nhận, thường giới thiệu Lili là em gái của mình. Từ vợ chồng, cặp đôi trở thành chị em gái.

Cuộc phẫu thuật đổi đời và cái kết bi kịch

Tới cuối những năm 1920, Lili trở nên tuyệt vọng trong quá trình đấu tranh để trở thành phụ nữ. Lili bị các bác sĩ và nhà tâm lý học thời đó gán cho căn bệnh tâm thần phân liệt. Bản năng phụ nữ trỗi dậy mạnh mẽ nhưng bị "giam cầm" trong cơ thể một người đàn ông, Lili từng quyết định tự sát vào ngày 1/5/1930 nhưng không thành.

Tháng 2/1930, Lili vô tình biết đến bác sĩ tâm lý và bác sĩ phẫu thuật Magnus Hirschfeld. Lili đã quyết tâm tới Berlin, Đức để nhờ bác sĩ Magnus thực hiện ca phẫu thuật chuyển giới. Đây là ca phẫu thuật vô cùng nguy hiểm và chưa từng có tiền lệ trên thế giới. Cô Gerda cũng "ngậm đắng nuốt cay" đồng ý cho chồng tiến hành ca phẫu thuật này để thực hiện mơ ước.

Giai đoạn 1930-1931, Lili đã trải qua 4-5 ca phẫu thuật chuyển đổi giới tính từ nam sang nữ. Bác sĩ Magnus Hirschfeld đã tư vấn về các thủ tục trong khi bác sĩ phụ khoa Kurt Warnekros thực hiện chúng. Đầu tiên, Lili được cắt bỏ tinh hoàn tại Berlin, Đức. Sau đó, cô tiếp tục được phẫu thuật để cấy ghép buồng trứng và cắt bỏ dương vật, diễn ra tại thành phố Dresden, Đức. Những hoạt động cuối cùng liên quan đến việc cấy tử cung và xây dựng âm đạo nhân tạo. Lili đã liều mạng muốn làm điều này vì khao khát mãnh liệt được sinh con, làm mẹ.

Sau năm 1930, Lili có được hộ chiếu chính thức dưới tên Lili Ilse Elvenes. Vào tháng 10 năm 1930, Vua Christian X của Đan Mạch đã chính thức hủy bỏ cuộc hôn nhân của Einar Wegener và Gerda Gottlieb. Cặp đôi chia tay trong sự yên bình và Lili bắt đầu sống cuộc sống như một người phụ nữ thật sự. Sau đó, cô cũng nhận lời cầu hôn của một người đàn ông người Pháp tên Claude Lejeune.

Khao khát làm mẹ quá mãnh liệt nên Lili đã tiến hành việc cấy ghép tử cung lấy từ một phụ nữ 26 tuổi vào tháng 6/1931. Tuy nhiên, cơ thể của cô đã từ chối và đào thải tự nhiên, gây ra biến chứng nghiêm trọng. Ngày 13/9/1931, Lili bị ngừng tim do nhiễm trùng, sau đó qua đời ở tuổi 49.

Một số nguồn tin cho rằng cơ thể Lili vốn đã có đặc điểm sinh học nữ. Chính bác sĩ Magnus Hirschfeld cũng từng nói rằng đã phát hiện dấu hiệu buồng trứng thô sơ khi phẫu thuật cho Lili. Một số người cho rằng Lili có thể đã mắc Hội chứng Klinefelter, sự hiện diện của hai hoặc nhiều nhiễm sắc thể X ngoài nhiễm sắc thể Y. Tuy nhiên, những thông tin này đều không được xác nhận.

Bất chấp nguy cơ cái chết đau đớn, Lili luôn thể hiện với gia đình và bạn bè rằng cô biết ơn khi được trở thành một phụ nữ. Suy ngẫm về những ngày tháng được sống thật sau ca phẫu thuật, Lili viết: "14 tháng có thể không nhiều nhưng đó là một cuộc sống hoàn hảo và hạnh phúc của một con người". Có thể nói, sự hy sinh của Lili Elbe đã đặt nền móng cho cuộc cách mạng chuyển giới cho cộng đồng LGBT.

Năm 2000, tác giả David Ebershoff đã xuất bản cuốn tiểu thuyết "The Danish Girl" (Cô gái Đan Mạch), dựa trên cuộc đời của Lili Elbe, trở thành một trong những cuốn sách bán chạy nhất. Năm 2015, cuốn tiểu thuyết được dựng thành phim cùng tên và gây sốt trên toàn thế giới.