Cựu bí thư, cựu chủ tịch Đồng Nai nộp lại tiền nhận hối lộ, sẽ không đối mặt án tử hình?

Cựu bí thư, chủ tịch Đồng Nai nộp lại tiền nhận hối lộ

Cơ quan CSĐT Bộ Công an (C03) đã ban hành kết luận vụ án "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, nhận hối lộ…" xảy ra tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đồng Nai, Công ty cổ phần Tiến Bộ Quốc Tế (AIC) và các đơn vị liên quan.

C03 chuyển hồ sơ sang Viện KSND Tối cao đề nghị truy tố 36 bị can, trong đó có nhiều cựu lãnh đạo tỉnh Đồng Nai và cựu lãnh đạo AIC.

Theo kết luận điều tra, bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn là người thành lập Công ty AIC. Bà chỉ đạo nhiều thuộc cấp thông đồng, móc ngoặc với chủ đầu tư, các đơn vị tư vấn, các công ty "quân xanh" để đảm bảo cho AIC được trúng thầu.

Bà Nhàn cũng đã trực tiếp và chỉ đạo cấp dưới đưa hối lộ cho ông Trần Đình Thành - cựu Bí thư tỉnh Đồng Nai 14,5 tỷ đồng, ông Đinh Quốc Thái - cựu Chủ tịch UBND tỉnh 14,5 tỷ đồng. Hai ông này bị khởi tố về tội nhận hối lộ.

Kết quả điều tra đến nay, ông Thành thừa nhận toàn bộ hành vi phạm tội nói trên. Trước thời điểm bị khởi tố, gia đình ông Thành đã nộp lại toàn bộ số tiền 14,5 tỷ đồng để khắc phục hậu quả.

Trong khi đó, trước thời điểm bị khởi tố, gia đình ông Thái cũng đã nộp lại toàn bộ số tiền để khắc phục hậu quả.

Sau thông tin này, bạn đọc đặt câu hỏi, trước khi bị khởi tố, cựu bí thư, chủ tịch Đồng Nai chủ động nộp lại hơn 28 tỷ đồng đã nhận hối lộ, vậy có được xem là tình tiết giảm nhẹ?

Thoát án tử hình?

Trao đổi với PV Dân Việt, luật gia Nguyễn Thị Quỳnh Thơ (Văn phòng luật sư Interla) cho biết, "nộp lại tài sản do phạm tội mà có" không phải là khái niệm pháp lý được quy định trong bộ luật hình sự hiện hành.

Còn "khắc phục hậu quả" lại được xác định là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, quy định tại điểm b khoản 1 điều 51 Bộ luật hình sự 2015.

Bị can, bị cáo có thể nộp tiền khắc phục hậu quả hay tiền do phạm tội mà có tại quá trình điều tra hoặc trước, trong và sau giai đoạn xét xử sơ thẩm hoặc sau khi bản án phúc thẩm có hiệu lực.

Toà án sẽ căn cứ số tiền đã nộp của bị cáo để coi đó là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự.

Như vậy, việc hai cựu lãnh đạo tỉnh Đồng Nai chủ động nộp lại số tiền đã nhận hối lộ trước khi bị khởi tố được xem là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự.

Tuy nhiên, theo bà Thơ, người phạm tội phải tự nguyện khắc phục hậu quả mới được coi là tình tiết giảm nhẹ.

Nếu do tác động của người khác hoặc của cơ quan Nhà nước, tổ chức xã hội buộc phải sửa chữa, bồi thường hoặc khắc phục hậu quả, người phạm tội mới thực hiện theo sẽ không được xem là tình tiết giảm nhẹ để áp dụng.

Sự tự nguyện của người phạm tội bao gồm cả hành vi tác động đến gia đình, người thân, bạn bè... khắc phục thay cho mình trong lúc đang bị tạm giam, giữ hoặc khi không có khả năng.

Và đặc biệt, việc khắc phục hậu quả phải thực hiện trước khi tuyên án mới được coi là tình tiết giảm nhẹ.

Ngoài ra, vị luật gia cho biết, theo Điều 354 Bộ luật hình sự 2015, người nào nhận hối lộ từ 1 tỷ đồng trở sẽ bị phạt 20 năm tù, chung thân hoặc tử hình.

Tuy nhiên, theo Điều 40 Bộ luật hình sự 2015, người bị kết án tử hình về tội tham ô tài sản, nhận hối lộ mà sau khi bị kết án đã chủ động nộp lại ít nhất 3/4 tài sản phạm tội và hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn sẽ không bị thi hành án tử hình.

Từ phân tích trên, bà Thơ cho rằng, hai cựu lãnh đạo tỉnh Đồng Nai đã có một tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự là chủ động nộp lại tiền nhận hối lộ trước khi bị khởi tố và có thể không bị thi hành án tử hình.