Cựu Chủ tịch Nhà xuất bản Giáo dục bị xác định cấu kết doanh nghiệp thân quen, lĩnh 12 năm tù

Chiều 16/1, TAND TP.Hà Nội tuyên án sơ thẩm với 8 bị cáo trong vụ án xảy ra tại Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam (NXB Giáo dục).

Trong vụ án, ông Nguyễn Đức Thái, cựu Chủ tịch NXB Giáo dục, bị phạt 12 năm tù về tội "Nhận hối lộ". Bị cáo Tô Mỹ Ngọc, Chủ tịch Công ty Phùng Vĩnh Hưng, bị phạt 5 năm 6 tháng tù và Nguyễn Trí Minh, Giám đốc Công ty Giấy Minh Cường Phát bị phạt 3 năm tù, cùng về tội "Đưa hối lộ".

Cựu Chủ tịch NXB Giáo dục Nguyễn Đức Thái (giữa) và các bị cáo tại tòa.

Nhóm 5 người khác là cựu lãnh đạo, cán bộ của NXB Giáo dục bị xác định phạm tội "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng" và phải nhận án phạt. Cụ thể, các ông Hoàng Lê Bách và Lê Hoàng Hải, hai Phó tổng giám đốc NXB Giáo dục; Phạm Gia Thạch, thành viên HĐTV NXB Giáo dục đều bị tuyên tháng 30 tháng tù cho hưởng treo.

Bị cáo Nguyễn Thị Thanh Thủy, cựu Trưởng ban Kế hoạch Marketing NXB Giáo dục, lĩnh 2 năm tù và Phó ban Đinh Quốc Khánh lĩnh 23 tháng 3 ngày tù (bằng thời gian tạm giam).

Về trách nhiệm dân sự, tòa án ghi nhận tòa bộ hậu quả vụ án là 10 tỷ đồng đã được khắc phục, sẽ được trả lại cho NXB Giáo dục. Số tiền 2 tỷ đồng các bị cáo tự nguyện nộp sẽ được sung công quỹ.

HĐXX đánh giá vụ án dặc biệt nghiêm trọng, được dư luận quan tâm, các bị cáo là cựu cán bộ NXB Giáo dục và các doanh nghiệp đã "cấu kết làm trái luật, tạo điều kiện cho doanh nghiệp thân quen trúng thầu để hưởng lợi bát chính lớn, gây thiệt hại lớn cho doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước".

Hành vi của các bị cáo thể hiện sự "suy thoái, băng hoại đạo đức lối sống, làm mất uy tín với nhân dân". Việc truy tố xét xử là cần thiết để củng cố lòng tin của người dân; trừng trị những cá nhân đi ngược lại lợi ích của xã hội.

Hồ sơ vụ án thể hiện năm 2017, ông Nguyễn Đức Thái được bổ nhiệm là Chủ tịch NXB Giáo dục. Theo đề nghị của Công ty Phùng Vĩnh Hưng và Công ty Minh Cường Phát, ông Thái đã chỉ đạo thực hiện việc đấu thầu giấy in sai quy định.

Cụ thể, ông Thái và nhóm bị cáo lựa chọn mua sắm giấy in theo phương thức chào hàng cạnh tranh rút gọn trái quy định của Luật Đấu thầu để hạn chế sự tham gia của các nhà thầu có năng lực; tiết lộ thông tin trước khi phát hành hồ sơ yêu cầu, thông đồng và hợp thức hoá thủ tục đấu thầu để tạo điều kiện cho Công ty Phùng Vĩnh Hưng và Công ty Minh Cường Phát được cung cấp giấy in cho NXB Giáo dục.

Giám định cho kết quả, với 7 gói thầu giấy in, các bị cáo trong vụ gây thiệt hại hơn 10 tỷ đồng. Ngoài ra, để được tham gia, trúng thầu, nhóm bị cáo tại các công ty Phùng Vĩnh Hưng và Minh Cường Phát nhiều lần hối lộ Nguyễn Đức Thái.

Điều tra cho rằng, từ năm 2017, nhóm Công ty Phùng Vĩnh Hưng đã gặp, đặt vấn đề, hứa hẹn cảm ơn và được Nguyễn Đức Thái đồng ý tạo điều kiện cho tham gia, trúng thầu cung cấp giấy in sách giáo khoa, sách bài tập phục vụ năm học 2018-2019.

Sau khi trúng thầu, phía Phùng Vĩnh Hưng chuẩn bị 3 tỷ đồng gồm 6 cọc, mỗi cọc 10 thếp, mỗi thếp 50 triệu đồng, đựng trong túi xách giấy 2 quai, buộc lại và lồng thêm túi giấy bên ngoài. Số tiền này được ông Thái đồng ý nhận.

Điều tra xác đinh tổng cộng, từ năm 2018 đến 2021, các công ty nhóm Phùng ZVinx Hưng tham gia và trúng 10 gói thầu, tổng trị giá 1.593 tỷ đồng. Sau khi được Thái giúp đỡ, trúng thầu và ký hợp đồng, nhóm doanh nghiệp này đều đến phòng làm việc của Giám đốc NXB Giáo dục, đưa đều đặn 4 tỷ đồng/năm để cảm ơn.

Trong 4 năm liền, cách thức đưa tiền đều giống nhau, thường vào các dịp cuối năm hoặc đầu năm Dương lịch, nhóm doanh nghiệp tự chuẩn bị số tiền 4 tỷ đồng (gồm 8 cọc, mỗi cọc 10 thếp, mỗi thếp 50 triệu được bọc kín, đựng trong túi đựng quà tết). Sau đó, số tiền này được mang đến phòng làm việc của Nguyễn Đức Thái rồi để lại.

Ngoài ra, vào dịp Tết Nguyên Đán từ 2018 – 2022, nhóm Phùng Vĩnh Hưng đều đặn cảm ơn ông Thái số tiền 200 triệu đồng/năm, tổng số tiền là 1 tỷ đồng. Cơ quan tố tụng do vậy cáo buộc ông Thái nhận hối lộ từ nhóm doanh nghiệp này tổng cộng 20 tỷ đồng và đã giúp nhóm họ trúng 13 gói thầu, tổng trị giá hơn 2.100 tỷ đồng.

Với Nguyễn Trí Minh, Giám đốc Công ty Giấy Minh Cường Phát, cơ quan điều tra cáo buộc năm 2017, vị này cũng đến gặp Nguyễn Đức Thái, tự giới thiệu là đối tác cung cấp giấy nhiều năm cho NXB Giáo dục.

Bị can Minh để nghị và được Thái đồng ý tạo điều kiện cho Công ty Minh Cường Phát được tiếp tục cung cấp giấy cho NXB Giáo dục. Sau đó, Công ty Minh Cường Phát được đưa vào danh sách ngắn và được tham dự và trúng một gói thầu. Đổi lại, bị can Minh "tặng" vị Giám đốc 400 triệu đồng kèm hộp bánh, chai rượu.

Để được trúng các gói thầu tiếp theo, bị cáo Minh còn nhiều lần hối lộ Nguyễn Đức Thái, tổng số hơn 4 tỷ đồng. Công ty Giấy Minh Cường Phát do vậy được trúng 5 gói thầu của NXB Giáo dục, tổng trị giá hơn 200 tỷ đồng.