Đa dạng hóa cây trồng - lợi nhuận tăng, bớt “trồng - chặt”

Ăn chắc, mặc bền

Sau hơn 2 năm canh tác theo mô hình xen canh tiêu – cà phê, ông Trần Duy Thanh (ấp Tân Bình, Bàu Chinh, Châu Đức, Bà Rịa -Vũng Tàu) –  nông dân đang trồng gần 500 gốc cà phê xen canh với hơn 1.000 gốc tiêu trên diện tích hơn 1ha, cho rằng thực hiện mô hình này giúp cây phát triển tốt. Theo ông Thanh, cây cà phê là cây hút nước, ngược lại hồ tiêu lại rất dễ úng nước. Vào mùa mưa, cà phê hút nước giúp cây tiêu hạn chế được các loại dịch bệnh như chết nhanh, chết chậm. Còn mùa nắng, cây tiêu có tác dụng che bóng hạn chế quá trình bốc hơi nước giảm lượng nước tưới cho cây cà phê.

Nông dân huyện Trảng Bom (Đồng Nai) tham gia dự án trồng cây ca cao xen điều.  Ảnh: T.Đ

Tuy nhiên, cũng theo ông Thanh, mặc dù tiêu và cà phê là 2 loại cây trồng chủ lực, mang lại giá trị kinh tế cao, nhưng cũng không tránh khỏi tình trạng được mùa, mất giá. “Việc trồng xen canh giúp tôi chủ động trong đầu tư, nếu lỡ cà phê rớt giá còn có thu nhập từ tiêu, và ngược lại, tránh tình trạng chặt trồng, trồng chặt”-ông Thanh thổ lộ.

Cùng thực hiện mô hình này, ông Lê Sự (ấp Nông Trường, xã Hắc Dịch, Tân Thành) cho biết, từ năm 2014, ông bắt đầu áp dụng trồng xen canh tiêu trong vườn cà phê. Sau 2 năm triển khai, hiện cây tiêu đã bắt đầu cho thu hoạch. Sau khi trừ chi phí, ông Sự thu lãi gần 120 triệu đồng, tăng gần gấp đôi so với độc canh cà phê. “Trồng xen canh còn đỡ tốn công chăm sóc, giảm chi phí phân bón” - ông Sự cho biết.

Sở KHCN tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cho biết, mô hình trồng xen canh tiêu và cà phê được Trung tâm Nghiên cứu cây ăn quả miền Đông Nam Bộ phối hợp với sở triển khai trên địa bàn tỉnh từ năm 2014. Kết quả nhận thấy, trước đây 1ha thuần cà phê, lợi nhuận cao nhất cũng chỉ đạt 60 triệu đồng, khi trồng xen canh hồ tiêu, lợi nhuận có thể tăng gấp đôi.

Trong khi đó, Sở NNPTNT tỉnh Đồng Nai  đang triển khai dự án cánh đồng lớn liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ ca cao xen điều rộng 1.000ha tại huyện Trảng Bom. Theo lãnh đạo Công ty CP BamBoo Capital – đơn vị đầu tư dự án, ngoài đảm bảo đầu ra cho trái ca cao, công ty sẽ có những chính sách ưu đãi về cây giống, phân bón, vốn đối với nông dân tham gia dự án này.

Hết “điệp khúc” trồng chặt – chặt trồng?

Hiện tại huyện Châu Đức, diện tích áp dụng mô hình trồng xen canh hồ tiêu trong các vườn cà phê đã lên tới gần 3.000ha. Theo ông Hoàng Long Vỹ - Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã Bàu Chinh, những năm qua, để tránh tình trạng trồng cây theo giá cả thị trường, Hội Nông dân xã đã phối hợp các ban ngành địa phương vận động, khuyến cáo người dân áp dụng thử hình thức trồng xen cà phê và tiêu. Đến nay, trong hơn 40ha cà phê trên địa bàn xã thì có đến một nửa được người dân trồng xen với tiêu.

“Qua thực tế, mô hình này mang lại hiệu quả cao. Ngoài ra, do thời vụ của các cây khác nhau nên trồng xen canh tiêu – cà phê còn giúp tạo việc làm cho lao động trong suốt năm” - ông Vỹ thông tin. Theo Giám đốc Sở NNPTNT tỉnh Đồng Nai Huỳnh Thành Vinh, dự án cánh đồng lớn cây ca cao xen điều là dự án có diện tích lớn nhất trong 12 dự án cánh đồng lớn đang triển khai trong tỉnh. Doanh nghiệp đã hỗ trợ nông dân thử nghiệm trồng xen canh cây ca cao trong 10ha vườn điều. “Đánh giá ban đầu cho thấy, mô hình này đạt hiệu quả tốt” - ông Vinh nói.