Đặc khu hành chính – kinh tế Vân Đồn: “Ván bài” chắc thắng?

Phối cảnh Dự án Khu phức hợp nghỉ dưỡng cao cấp có casino của Sun Group.

“Tay chơi” đến từ Mỹ và 4 câu hỏi khó

Không phải đến bây giờ, Đề án xây dựng đơn vị HC - KT đặc biệt Vân Đồn mới được tỉnh Quảng Ninh nghiên cứu triển khai. Ngay sau khi Bộ Chính trị đồng ý chủ trương tại Thông báo 108-TB/TW (ngày 01.10.2012), tỉnh Quảng Ninh đã rất công phu trong xây dựng đề án, lấy ý kiến các chuyên gia, các nhà khoa học, nhân dân trên địa bàn. Tham khảo kinh nghiệm xây dựng đặc khu ở các nước trên thế giới với trên 50 cuộc hội nghị, hội thảo được thực hiện, hàng ngàn ý kiến đóng góp cho đề án Đặc khu Vân Đồn.

Trong đó việc thu hút nhà đầu tư chiến lược để đảm bảo sự thành công của đặc khu đã được tính toán rất kỹ lưỡng. Ngày 29.9.2017, UBND tỉnh Quảng Ninh đã có Tờ trình số 7332/TTr-UBND báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Hội đồng thẩm định 3 Đề án thành lập Đơn vị HC - KT đặc biệt, trình Quốc hội quyết định thành lập Đơn vị HC - KT đặc biệt Vân Đồn.

Dù đã chuẩn bị hết sức kỹ lưỡng, nhưng điều làm cho chính những người trong cuộc băn khoăn nhất vẫn là khả năng thu hút các nhà đầu tư chiến lược, đặc biệt là các tập đoàn lớn trên thế giới. Câu hỏi đặt ra là, làm sao để nhà đầu tư nhận rõ lợi ích thực tế khi đầu tư tại Vân Đồn, chứ không phải đặt cược vào một “canh bạc” mông lung, mây gió?

Giải đáp cho câu hỏi này, ông Nguyễn Văn Thành, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh khẳng định: “Những nhà đầu tư chiến lược có xuất hiện thêm không lại phải đợi thể chế!”. Dẫn chứng cho nhận định này, ông Thành kể câu chuyện: Trước đây, chúng tôi đã mời nhà đầu tư lớn của Mỹ sang trao đổi. Họ bay chuyên cơ sang, nhưng chỉ làm việc 5 phút, đặt 4 câu hỏi với lãnh đạo tỉnh lúc đó là đồng chí Phạm Minh Chính (Trưởng Ban Tổ chức Trung ương hiện thời - PV).

Quy hoạch tầm quốc gia là ở đâu? Khi đó chúng ta chưa có. Hạ tầng giao thông kết nối: đường cao tốc - sân bay – bến cảng bao giờ hoàn tất, ký cam kết thời điểm, nếu vào chậm anh chịu trách nhiệm. Thể chế về đặc khu đã được luật hóa chưa? Ai sẽ là người chịu trách nhiệm trước Chính phủ và chúng tôi sẽ thường xuyên kết nối, chứ không thể nay gặp ông A, mai gặp ông B? Bốn câu hỏi ấy, vào thời điểm đó không có câu trả lời.

Phó thủ tướng Vương Đình Huệ (bên phải) trong chuyến thăm, khảo sát huyện Vân Đồn tháng 8.2017 (Ảnh: Nguyễn Quý).

Để trả lời được những câu hỏi tưởng như đơn giản này, Quảng Ninh đang có một sự chuẩn bị dài hơi, kỹ lưỡng, thận trọng. Tuy nhiên, cũng theo ông Nguyễn Văn Thành, nếu thời gian này bị kéo dài sẽ ảnh hưởng đến niềm tin và quyết tâm của nhà đầu tư, nhất là nhà đầu tư chiến lược và nhà đầu tư lớn.

Quảng Ninh có gì chào đón những “tay chơi”?

Đó là câu hỏi được nhiều người đặt ra trước Kỳ họp thứ 5 của Quốc hội, bàn về dự thảo Dự án Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt và tỉnh Quảng Ninh trình Thủ tướng Chính phủ Đề án Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt Vân Đồn.

Cũng trong những ngày đầu tháng 10, PV Dân Việt đã có mặt tại huyện Vân Đồn, chứng kiến không khí thi công hối hả tại cảng hàng không quốc tế, những tuyến cao tốc nối cao tốc, khu phức hợp nghỉ dưỡng cao cấp có casino…

Chỉ trong 3 năm (2015 – 2017), 36.000 tỷ đồng đã được thu hút từ doanh nghiệp để đầu tư hạ tầng giao thông như cao tốc, sân bay, hệ thống bến cảng đón tàu du lịch cỡ lớn. Đặc biệt, trong 3 năm gần đây, Quảng Ninh vừa xây dựng đề án đặc khu vừa đẩy mạnh thu hút nguồn lực đầu tư hoàn thiện hạ tầng.

Các kỹ sư đang thực hiện giám sát kỹ thuật tại gói thầu xây dựng nhà ga, Dự án Cảng hàng không Quốc tế Vân Đồn (Ảnh: Nguyễn Quý).

Những câu hỏi mà các nhà đầu tư tầm cỡ thế giới đặt ra đối với một đặc khu kinh tế đang dần được giải đáp. Đó là, quy hoạch Vân Đồn đã được Thủ tướng đồng ý cho thuê tư vấn nước ngoài lập, hạ tầng giao thông kết nối (đường cao tốc - sân bay - bến cảng) chuẩn bị hoàn thành, dự thảo Luật Đơn vị hành chính- kinh tế đặc biệt sẽ trình Quốc hội ngay trong Kỳ họp thứ 5 này, phương án tổ chức bộ máy với người đứng đầu là Trưởng Đặc khu với những quyền “đặc biệt” đã được xây dựng trình Thủ tướng xem xét quyết định...

Ngoài Sun Group và Crystal Bay đã đặt nền móng tại Vân Đồn, nhiều nhà đầu tư khác cũng đang “ngấp nghé” với tâm thế rất chờ đợi cơ chế sẽ được luật hóa, bởi đây là căn cứ pháp lý thực hiện đầu tư. Cũng như Bắc Vân Phong (Khánh Hòa) và Phú Quốc (Kiên Giang),  Vân Đồn (Quảng Ninh) đang làm mọi cách để giữ cơ hội thu hút, niềm tin và quyết tâm của nhà đầu tư, nhất là nhà đầu tư chiến lược và nhà đầu tư lớn. Hơn bao giờ hết, Quảng Ninh nhận rõ nhà đầu tư là nhân tố chủ đạo trong hoàn chỉnh kết cấu hạ tầng, đi tiên phong, định hình những ngành nghề mũi nhọn, tạo ra cơ hội phát triển mới.