Đạo diễn, diễn viên cũng sẽ có thứ hạng

Tuy nhiên, giờ đây mọi chuyện sẽ có “giấy trắng, mực đen” hơn, khi dự thảo Thông tư liên tịch Quy định mã số và tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp viên chức chuyên ngành nghệ thuật biểu diễn và điện ảnh, đang được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch lấy ý kiến để ra đời trong thời gian tới.

Xếp hạng theo… giải thưởng

Theo quy định trong dự thảo, chức danh nghề nghiệp viên chức chuyên ngành nghệ thuật biểu diễn và điện ảnh bao gồm hai nhóm: Nhóm chức danh đạo diễn và nhóm chức danh diễn viên. Các nhóm được chia theo các hạng: Hạng I, hạng II, hạng III, hạng IV. Trong đó, hạng I là bậc cao nhất.

Sẽ có xếp hạng đạo diễn, diễn viên trong thời gian tới.

Cũng trong dự thảo Thông tư, mỗi hạng đạo diễn, diễn viên sẽ có quy định mức động “nặng, nhẹ” của công việc tương đương. Đơn cử như đạo diễn hạng I có nhiệm vụ chủ trì dàn dựng các chương trình, tác phẩm sân khấu và điện ảnh có giá trị tư tưởng và nghệ thuật cao; quy mô lớn, hoành tráng; phát hiện khuynh hướng nghệ thuật mới, xác định khuynh hướng nghệ thuật của chuyên ngành; xác định và chỉ đạo tính thống nhất về phong cách nghệ thuật của đơn vị; chủ trì tổ chức đánh giá, phân tích, xử lý kịch bản, chỉ đạo việc xây dựng kịch bản phân cảnh, dàn dựng sân khấu, biên đạo múa, dàn dựng âm nhạc; chọn diễn viên, cộng tác viên; chỉ đạo diễn xuất của diễn viên, hướng dẫn cộng tác viên và phối hợp với những người có liên quan nhằm thống nhất ý tưởng sáng tạo, đảm bảo quy trình hoàn thành tác phẩm, chương trình...

Mang trọng trách cao, nên tiêu chuẩn về trình độ đào tạo, bồi dưỡng của đạo diễn hạng I cũng phải tương đương, đó là: Tốt nghiệp ĐH chuyên ngành đạo diễn hoặc chuyên ngành văn hóa nghệ thuật khác; có trình độ ngoại ngữ tương đương bậc 3 (B1) theo quy định của Bộ GD - ĐT ban hành Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam… Đặc biệt, phải có ít nhất 2 giải Vàng quốc gia (hoặc quốc tế) hoặc 1 giải Vàng quốc gia (hoặc quốc tế) và 2 giải Bạc quốc gia (hoặc quốc tế).

Tương tự, diễn viên hạng I đảm nhiệm những vai diễn chính, có diễn xuất nội tâm đa chiều, phức tạp của các chương trình, tác phẩm sân khấu và điện ảnh có giá trị tư tưởng và nghệ thuật cao, quy mô lớn, hoành tráng, thể hiện ngôn ngữ hình tượng nghệ thuật có những sáng tạo độc đáo cho những nhân vật chính... Tiêu chuẩn của diễn viên hạng I, ngoài các tiêu chuẩn về bằng cấp, thì cũng đòi hỏi phải có ít nhất 2 giải Vàng quốc gia (hoặc quốc tế), 1 giải Vàng quốc gia (hoặc quốc tế) và 2 giải Bạc quốc gia (hoặc quốc tế).

Với các hạng II, III, IV, mức độ yêu cầu cũng sẽ thấp dần theo thứ hạng.

Ảnh hưởng trực tiếp đến mức lương

Theo ông Nguyễn Đăng Chương, Cục trưởng Cục Nghệ thuật Biểu diễn, việc quy định mã số và tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp viên chức chuyên ngành NTBD và điện ảnh là chính sách ưu đãi của Đảng và Nhà nước nhằm thúc đẩy khuyến khích nghệ sĩ sáng tạo nghệ thuật. Đối với mỗi chức trách, vị trí (danh mục chức danh), dự thảo thông tư đã đưa ra quy định rất cụ thể về: Chức trách, vị trí công việc; nhiệm vụ đảm nhiệm, tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp; tiêu chuẩn về trình độ đào tạo, bồi dưỡng hoặc tiêu chuẩn về năng lực, chuyên môn nghiệp vụ cũng như xếp hạng chức danh nghề nghiệp. Đây là những căn cứ dựa trên thực tế của hoạt động sáng tạo của nghệ sĩ, nhằm đánh giá chính xác sự đóng góp, cống hiến, năng lực lao động sáng tạo của từng cá nhân.

Đặc biệt, theo ông Nguyễn Đăng Chương, dự thảo Thông tư cũng quy định rõ việc bổ nhiệm và xếp lương theo chức danh nghề nghiệp. Theo đó, viên chức đã được bổ nhiệm vào ngạch viên chức chuyên ngành nghệ thuật biểu diễn trước đây khi bổ nhiệm theo quy định tại Thông tư liên tịch này sẽ được tính như sau: Bổ nhiệm chức danh Đạo diễn hạng I đối với viên chức hiện đang giữ ngạch đạo diễn cao cấp (mã số 17.154), bổ nhiệm chức danh diễn viên hạng I đối với viên chức hiện đang giữ ngạch diễn viên hạng I (mã số 17.157)...

Cách xếp lương được áp dụng theo Bảng lương chuyên môn, nghiệp vụ đối với cán bộ, viên chức trong các đơn vị sự nghiệp của Nhà nước như sau: Chức danh nghề nghiệp đạo diễn hạng I và chức danh diễn viên hạng I được áp dụng hệ số lương của viên chức loại A3, nhóm 1 (A3.1) từ hệ số lương 6,20 đến hệ số lương 8,00. Chức danh nghề nghiệp đạo diễn hạng IV và chức danh nghề nghiệp diễn viên hạng IV được áp dụng hệ số lương của viên chức loại B, từ hệ số lương 1,86 đến hệ số lương 4,06.

Đối với trường hợp viên chức đủ điều kiện bổ nhiệm vào chức danh nghề nghiệp viên chức chuyên ngành nghệ thuật biểu diễn và điện ảnh có hệ số bậc lương bằng ở ngạch cũ thì thực hiện xếp ngang bậc lương và % phụ cấp thâm niên vượt khung (nếu có) đang hưởng ở ngạch cũ (kể cả tính thời gian xét nâng bậc lương lần sau hoặc xét hưởng phụ cấp thâm niên vượt khung nếu có ở ngạch cũ) vào chức danh nghề nghiệp mới được bổ nhiệm.