ĐBQH: Trẻ em không khác gì những "con rối" trong tay các nhà sản xuất Game show nhí

Trẻ em không khác gì những "con rối" trong tay các nhà sản xuất

Phát biểu thảo luận về việc thực hiện chính sách, pháp luật và phòng chống xâm hại trẻ em ngày 27/5, đại biểu Phạm Trọng Nhân (đoàn Bình Dương) cho rằng: Có lẽ chưa bao giờ bức tranh về thực trạng xâm hại trẻ em được nhìn nhận và đánh giá một cách toàn diện với nhiều sắc thái và cung bậc cảm xúc, từ cảm thông, giận dữ cho đến đau đớn.

Dù các hành vi xâm hại trẻ em đã được soi rọi qua nhiều lăng kính quy định pháp luật, các vụ xâm hại được đưa ra công luận và xử lý tới cùng, song đại biểu cho rằng vẫn còn nhiều góc khuất khác về hành vi xâm hại mà một trong số đó vẫn đang diễn ra công khai, thậm chí còn được cổ súy nhưng chưa được nhìn nhận trong báo cáo giám sát lần này, vì có lẽ nó được khoác lên mình lớp vỏ bọc văn hóa.

"Khi cậu bé mới 4 tuổi òa khóc vì không đạt giải nhất trong game show "Biệt tài tí hon" thì có người xem nào đặt câu hỏi liệu ở đây, ai đã có hành vi xâm hại trẻ em, không ai muốn con mình phải khóc nhưng việc làm cho một đứa trẻ vừa lên 4 phải bật khóc nức nở trên sóng truyền hình vì thua người khác và clip đó tồn tại với thời gian được hàng triệu người xem trên mạng xã hội.

Đó có phải là hành vi gây tổn hại về thể chất, tình cảm, tâm lý, danh dự, nhân phẩm của trẻ em mà khoản 5 Điều 4 được định nghĩa về xâm hại trẻ em" – đại biểu Nhân nêu vấn đề.

Theo Phó trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương, từ các game show Giọng hát Việt nhí, Thần tượng âm nhạc nhí, Bước nhảy hoàn vũ nhí, Gương mặt thân quen nhí, Người hùng tí hon đến Chương trình Người mẫu nhí Việt Nam năm 2019 mới cho thấy đó không đơn thuần là sự bùng nổ các game show thiếu nhi mà là sự đối đầu của các nhà sản xuất trước lợi nhuận, bất chấp những giá trị phi đạo đức, khi những người có trách nhiệm để những đứa trẻ hồn nhiên, ngây thơ lại học cách sống cạnh tranh hơn thua để bước lên ngôi vị cao nhất và tự bào chữa cho hành vi đó bằng một lý lẽ đầy thành tích và tạo thêm sân chơi cho trẻ em.

"Đã có nghiên cứu nào đong đếm những tổn hại mà các em phải gánh chịu so với những gì mà các em và gia đình nhận được sau mỗi chương trình. Các kịch bản game show đều hướng đến sự cạnh tranh khốc liệt với những chiêu trò nhằm thu hút người xem, mà ở đó trẻ em không khác gì những "con rối" trong tay các nhà sản xuất.

Nhìn những giọt nước mắt khi bị loại khỏi cuộc chơi hay những lúc căng như dây đàn mong đến lượt biểu diễn và chờ nghe kết quả thì tội tình gì để những đứa trẻ phải chịu áp lực, mà ngay cả phụ huynh còn phải bật khóc tức tưởi sau cánh gà. Đâu là tình thương và đâu là sự bất nhẫn của người lớn đối với những tâm hồn của những đứa trẻ chỉ mới lên 5, lên 6 tuổi" – đại biểu Nhân cho hay.

Tiềm ẩn những nguy cơ rất lớn về xâm hại trẻ em

Đề cập đến một chương trình khác, đại biểu Phạm Trọng Nhân cho biết, những đứa trẻ đáng yêu khoác lên mình những bộ quần áo sang trọng, trang điểm sẫm màu, ánh mắt sắc lạnh và sải bước điệu nghệ bằng đôi giày cao gót trên sàn diễn thời trang, bên dưới là những tràng pháo tay tán thưởng.

"Dù có cố gắng đến mấy cũng không thể hiểu được ý nghĩa, cũng như thông điệp gì từ những chương trình này.

Liệu việc phải bắt trước dáng đi một người mẫu và không được sống đúng với bản chất, tinh thần một đứa trẻ trong những chương trình như vậy thì có phải là hành vi gây tổn hại về thể chất, tinh thần, xâm hại trẻ em hay không?

Chưa hết bước ra từ những cuộc thi này, những đứa trẻ còn được hứa hẹn trở thành gương mặt đại diện cho các nhãn hàng nổi tiếng thì đây có phải là môi trường phù hợp để trẻ em được sống an toàn và lành mạnh theo quy định của pháp luật hay không?

Có chăng nó chỉ trang trí và thỏa mãn cho sự hãnh tiến của các bậc phụ huynh, khoản lợi nhuận không hề nhỏ từ nhà sản xuất, nhà đài và sự vô trách nhiệm của nhà quản lý" – đại biểu Nhân bày tỏ.

Vị đại biểu nói tiếp: "Ở một góc nhìn khác, các tác phẩm điện ảnh mà cảnh nóng của cô bé 13 tuổi trong một bộ phim từng gây tranh cãi cũng là một điển hình cho lớp vỏ của văn hóa.

Thật khó khăn khi nhắc lại câu chuyện này, một cô bé 13 tuổi chưa thể nào nhận thức hết những nguy hiểm của hành vi đó, nhưng chắc chắn một điều cả ê kíp sản xuất và người thân của cô bé không phải là những đứa trẻ vị thành niên thì những hành vi trên là gì, một khi tình cảm, tâm lý, danh dự và nhân phẩm của đứa trẻ có thể bị tổn hại".

Đã đến lúc cùng nhau hành động

Theo đại biểu Phạm Trọng Nhân, nhiều quốc gia tiến bộ trên thế giới đã chính thức cấm các chương trình thực tế có trẻ em, lý do đầy nhân văn, họ đưa ra là để bảo vệ các em khỏi các nguy cơ tiềm ẩn khi bất ngờ nổi tiếng và cho các em một môi trường bình thường để phát triển.

Tuy nhiên, các gameshow thiếu nhi ở Việt Nam vẫn chưa có điểm dừng khi cơn khát tìm kiếm lợi nhuận của nhà sản xuất và giấc mộng đổi đời từ showbiz chưa có hồi kết.

"Chúng ta hay đổ lỗi cho cơ chế thị trường là phát sinh các bất ổn xã hội, nhưng nhìn từ những chương trình này thì ai là người đã đặt những viên gạch đầu tiên cho các em về hệ giá trị con người, về văn hóa, xã hội, mà ở đó đã và đang tiềm ẩn những nguy cơ rất lớn về xâm hại trẻ em.

Cạnh đó, dù báo cáo kết quả giám sát đánh giá công tác bảo vệ trẻ em trên môi trường internet, mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử, các phương tiện thông tin khác nhằm phòng, chống xâm hại trẻ em đã được quan tâm.

Tuy nhiên, các mạng xã hội hiện nay vẫn còn tràn ngập các video clip của những đối tượng bất hảo mà xã hội đã lên án, các kênh Youtube tự dựng, phỏng vấn với những hình ảnh nội dung dung tục, phát hành tràn lan, vô tội vạ với hàng triệu lượt người xem, trong đó không tránh khỏi đối tượng là trẻ em và thực tế không ít các em học lấy làm theo những clip này" - đại biểu Nhân lo ngại.

Nêu thực tế, trong khi các hành vi bị nghiêm cấm ở đời sống thực thì trên không gian mạng, nó vẫn tiếp tục ngang nhiên hoành hành thách thức hành lang pháp lý an ninh mạng. Đại biểu Phạm Trọng Nhân cho rằng: Chúng ta không thiếu những chương trình, đề án liên quan đến trẻ em, Luật Trẻ em, Ủy ban Quốc gia về trẻ em, những hành lang pháp lý chặt chẽ cùng những giải pháp, kiến nghị của Đoàn giám sát.

Nhưng tất cả những điều đó vẫn chưa đủ nếu thiếu đi một nền tảng ý thức, sự quan tâm và yêu thương trẻ con mà câu chuyện của bé ở Hải Phòng phải đứng ngoài nắng nóng 40 độ vì đến lớp sớm là một ví dụ đau lòng…

"Vì vậy, đã đến lúc chúng ta phải cùng nhau hành động để giữ búp luôn được trên cành, trả lại môi trường an lành và đẹp đẽ cho con em chúng ta" – đại biểu Phạm Trọng Nhân nhấn mạnh.