ĐBQH Nguyễn Quang Huân: Gói 65.000 tỷ chỉ đầu tư cho một số KCN tiền sẽ hết rất nhanh

Xin ông cho biết đánh giá về hiện trạng nhà ở cho người lao động, công nhân hiện nay?

- Vừa qua Chính phủ đã tập trung xây dựng hệ thống nhà ở xã hội, tuy nhiên, do tình hình dịch bệnh mới chỉ đạt 60% mục tiêu chung. Về nhà xã hội cho công nhân chỉ đạt 1/3. Đây là vấn đề rất cần thiết vì trong giai đoạn bùng phát dịch, người công nhân mất việc làm, di dời về các vùng quê, điều kiện ăn ở khó khăn.

Người lao động hàng ngày tạo ra của cải vật chất, góp phần vào chuỗi cung ứng. Nếu chúng ta quan tâm không đúng mức sẽ gây nên những bất ổn trong sản xuất và xã hội. Đây là thời điểm cần bắt tay vào làm ngay, song song với việc tái cơ cấu, phục hồi nền kinh tế.

Hiện nay, về nhà ở cho công nhân bị chi phối bởi rất nhiều chính sách từ Luật Nhà ở, Luật Đầu tư, các Nghị định,… Trong đó, có những văn bản một phần không rõ ràng. Ngoài ra, có những văn bản chồng chéo.

Trên thực tế, những người công nhân có đủ điều kiện để mua căn hộ không nhiều. Từ năm 2009, Thủ tướng Chính phủ đã ra Quyết định 66 quy định về nhà ở cho công nhân. Theo đó, Thủ tướng yêu cầu nhà ở cho công nhân phải đồng bộ hệ thống từ trường học, bệnh viện,…

Tuy nhiên, đến bây giờ vẫn chưa thực hiện được, một số khu thương mại dịch vụ có quy định dành 20% cho nhà ở xã hội nhưng không phải khu nào cũng đạt.

Ông đánh giá nguyên nhân của tình trạng trên là do đâu? Vì sao công nhân vẫn không thể tiếp cận nhà ở giá rẻ?

Nghị định chúng ta ban hành có thể chưa đủ nội dung, chồng chéo hoặc thực hiện chưa nghiêm. Chúng ta cần xem xét lại từ thể chế, các văn bản, quy định, rà soát lại. Thậm chí phải thuê đơn vị tư vấn độc lập nhằm đánh giá toàn diện vấn đề. Không thể thấy chính sách này bất cập, ban hành văn bản khác nhưng trong đó cũng ẩn chứa những bất cập khác.

Cần đánh giá toàn diện vấn đề, bao nhiêu % người công nhân có nhà ở, bao nhiêu chưa có? Mong muốn kỳ vọng của người công nhân là gì? Ngoài việc ở còn là chuyện học hành của con cái cũng như các vấn đề liên quan đến định cư lâu dài.

Chúng ta cần rà soát lại văn bản đã có, ra những văn bản mới phù hợp với tình hình thời sự hơn. Cùng với đó, đặt trong bối cảnh phòng chống dịch như hiện tại sẽ có hiệu quả tốt hơn.

Vừa qua, Bộ Xây dựng đề xuất gói tín dụng 65.000 tỷ cho người lao động, công nhân vay mua nhà và hỗ trợ chủ đầu tư. Ông đánh giá gói tín dụng này có thể giải quyết được tình trạng nêu trên?

Chúng ta cần có đánh giá tổng thể, mới có thể biết được nguồn lực cần bao nhiêu, xây dựng thế nào, đối tượng, ở đâu? Hiện tại, chưa có nghiên cứu đánh giá, nếu trả lời ngay vào gói 65.000 tỷ có đáp ứng được không sẽ khó.

Tuy nhiên, để trả lời câu hỏi nguồn lực để đầu tư vào có cần thiết hay không thì chắc chắn là cần thiết. Để có thể tiếp cận gói 65.000 tỷ này có rất nhiều hình thức làm. Chúng ta không cần thiết phải đầu tư ngay lập tức vào các khu công nghiệp mà hoàn toàn có thể tạo các quỹ quay vòng.

Ví dụ, Ngân hàng thế giới ADB có các quỹ hỗ trợ xóa đói giảm nghèo. Họ sẽ hỗ trợ phụ nữ, các hộ nghèo vay để sản xuất và trả lại. Gói 65.000 tỷ nếu chỉ đầu tư vào một số khu công nghiệp nào đó sẽ hết ngay và nằm im một chỗ. Nếu chúng ta quay vòng, cho các chủ đầu tư dự án làm và trả nợ khi đó sẽ làm được nhiều khu công nghiệp.

Chúng ta đang xây dựng nhà ở giá rẻ trên cơ sở xin miễn giảm tiền thuế đất và các chính sách ưu đãi. Ngoài ra, có thể chất lượng nhà ở sẽ không được như các nhà khác.

Theo tôi đây không phải giải pháp lâu dài, căn cơ. Xây dựng nhà ở cho công nhân với giá rẻ không có nghĩa là xây dựng nhà chất lượng kém. Bộ Xây dựng cần tham khảo các công nghệ xây dựng mới, vẫn đảm bảo chất lượng và có giá ưu đãi.

Xin cảm ơn ông!