Đề xuất không cần nộp giấy xác nhận độc thân khi kết hôn liệu có khả thi?

Bộ Tư pháp đề xuất không cần nộp giấy xác nhận độc thân khi kết hôn

Bộ Tư pháp vừa có tờ trình gửi Chính phủ về dự thảo nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định trong lĩnh vực hộ tịch, quốc tịch, chứng thực.

Theo đó, Bộ Tư pháp đề xuất bỏ quy định về xuất trình giấy chứng nhận kết hôn của cha, mẹ trẻ em (trường hợp cha, mẹ trẻ có đăng ký kết hôn) tại thủ tục đăng ký khai sinh, đăng ký khai sinh có yếu tố nước ngoài.

Đáng chú ý, Bộ Tư pháp đề xuất bãi bỏ quy định về việc nộp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân khi làm thủ tục đăng ký kết hôn hoặc đăng ký kết hôn có yếu tố nước ngoài.

Theo phương án này, đối với yêu cầu đăng ký kết hôn, cơ quan đăng ký hộ tịch sẽ tra cứu thông tin về tình trạng hôn nhân của người yêu cầu đăng ký kết hôn trong cơ sở dữ liệu hộ tịch và cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Trường hợp không tra cứu được tình trạng hôn nhân do chưa có thông tin trong cơ sở dữ liệu, cơ quan đăng ký hộ tịch đề nghị UBND cấp xã nơi người yêu cầu thường trú thực hiện việc xác minh.

Trong thời hạn 2 ngày làm việc kể từ ngày nhận được yêu cầu xác minh, UBND cấp xã đã được yêu cầu tiến hành kiểm tra, xác minh và gửi kết quả cho UBND cấp xã yêu cầu về tình trạng hôn nhân của người đó trong thời gian thường trú tại địa phương.

Theo Bộ Tư pháp, đề xuất trên nhằm triển khai nghị quyết 58 của Chính phủ về việc đơn giản hóa thủ tục hành chính, giấy tờ công dân liên quan đến quản lý dân cư thuộc phạm vi chức năng của Bộ Tư pháp.

Đề xuất có cơ sở để thực hiện và đảm bảo tính khả thi

Trao đổi với PV Dân Việt về vấn đề này, Tiến sĩ luật Đặng Văn Cường cho biết, đến nay, cơ sở dữ liệu cá nhân về dân cư đã tương đối hoàn thiện, liên thông, dễ dàng tra cứu.

Khi tra cứu trong cơ sở dữ liệu sẽ có được rất nhiều thông tin về cá nhân, trong đó có thông tin về tình trạng hôn nhân. Bởi vậy đề xuất của Bộ Tư pháp về việc bỏ giấy xác nhận tình trạng hôn nhân khi thực hiện thủ tục đăng ký kết hôn là hoàn toàn có cơ sở để thực hiện, đảm bảo tính khả thi.

Thực tế cho thấy việc xin xác nhận tình trạng hôn nhân của công dân không phải lúc nào cũng thuận lợi, đặc biệt với những người có những thông tin khác nhau giữa giấy khai sinh với thẻ căn cước, các giấy tờ nhân thân khác hoặc những trường hợp chuyển qua nhiều nơi cư trú khác nhau…

Khi đã có dữ liệu cá nhân về dân cư liên thông, dễ tra cứu, việc xác nhận tình trạng hôn nhân để thực hiện thủ tục đăng ký kết hôn là thừa, cơ quan đăng ký kết hôn chính là cơ quan về tư pháp hộ tịch, đây là nơi cập nhật dữ liệu, quản lý dữ liệu nên họ hoàn toàn có thể tra cứu được thông tin về tình trạng hôn nhân của mỗi cá nhân.

Trường hợp dữ liệu cá nhân về tình trạng hôn nhân chưa đầy đủ, chưa cập nhật thì giao cho cán bộ xã xác minh là phù hợp, sẽ nhanh chóng thuận lợi theo quan điểm Chính phủ kiến tạo, vì nhân dân phục vụ.

Tuy nhiên, theo ông Cường, hiện nay còn rất nhiều thủ tục hành chính có sử dụng đến giấy xác nhận tình trạng hôn nhân như các thủ tục liên quan đến đăng ký bất động sản, đăng ký tài sản có đăng ký quyền sở hữu khác như ô tô, xe gắn máy….

Vì vậy cũng cần nghiên cứu xem các cơ quan thực hiện các thủ tục hành chính có thể truy cập được dữ liệu cá nhân về dân cư hay không.

Nếu trường hợp các cơ quan thực hiện các thủ tục hành chính có thể truy cập vào hệ thống dữ liệu dùng chung, có thể xác minh được tình trạng hôn nhân của công dân, vậy cũng cần mở rộng quy định để loại bỏ việc yêu cầu công dân phải xuất trình giấy chứng nhận tình trạng hôn nhân trong các thủ tục này.

Bởi, chúng ta phải mất rất nhiều thời gian, công sức, tiền của để thực hiện hoạt động chuyển đổi số, cập nhật dữ liệu cá nhân về dân cư.

Khi hệ thống dữ liệu đã hoàn thiện, liên thông, dễ tra cứu, việc đơn giản hóa các thủ tục hành chính, bãi bỏ các giấy tờ thủ tục không cần thiết là xu hướng tất yếu, phát huy vai trò, tác dụng của việc ứng dụng khoa học công nghệ vào công tác quản lý hành chính.