Điểm nhấn bất ngờ trên tuyến đê kiểu mẫu "hút hồn" người dân ở Nam Định

Trên địa bàn huyện Nam Trực (Nam Định) có 2 tuyến đê hữu sông Hồng và tả sông Đào, gồm 29,4km đê cấp II, III và 11,1km đê bối. Đây là các công trình giữ vai trò quan trọng, làm nhiệm vụ trực tiếp ngăn lũ trên sông Hồng và sông Đào, bảo vệ tài sản và tính mạng của người dân. 

Tuy nhiên nhiều năm trước tình hình quản lý bảo vệ đê gặp nhiều khó khăn phức tạp do người đổ rác phế thải bừa bãi, vi phạm an toàn hành đê.

Xây dựng tuyến đê kiểu mẫu gắn liền với các tiêu chí nông thôn mới

Thực hiện phong trào toàn dân tham gia bảo vệ công trình phòng, chống thiên tai do Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn phát động và phong trào thi đua "Xây dựng tuyến đê kiểu mẫu" gắn với Chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) năm 2020 của UBND tỉnh, huyện Nam Trực đã xây dựng được nhiều đoạn đê kiểu mẫu trên 2 tuyến đê tả sông Đào và hữu sông Hồng tại địa bàn 5 xã, thị trấn: Điền Xá, Nam Hồng, Nghĩa An, Nam Giang, Nam Dương.

Gặp chúng tôi ông Đoàn Hữu Khánh, Chủ tịch UBND xã Điền Xá hồ hởi nói rằng: "Sau khi xã về đích, hoàn thành các mục tiêu xây dựng nông thôn mới (NTM), được sự quan tâm của huyện, Hạt quản lý đê Nam Trực, năm 2020 xã Điền Xá quyết định xây dựng tuyến đê kiểu mẫu gắn liền với việc phát triển làng nghề kiểu mẫu, du lịch sinh thái và chương trình xây dựng xây dựng nông thôn mới".

Để xây dựng các tuyến đê kiểu mẫu xã Điền Xá đã trích từ nguồn ngân sách địa phương, huy động từ các hộ dân và các nguồn kinh phí khác để trồng cỏ, hoa trên đảm bảo độ che phủ trên 80% diện tích mái đê, đáp ứng yêu cầu bảo vệ chống xói mòn cho mái đê và ngăn chặn cỏ dại phát triển.

Qua tuyên truyền, vận động, các hộ dân sống ven các tuyến đê đã đầu tư chỉnh trang mặt đê, mái đê theo tiêu chí đê kiểu mẫu; tổ chức trồng cỏ, hoa trên mái đê. Đồng thời, giao cho các tổ chức, cá nhân  quản lý, chăm sóc. Công tác xây dựng tuyến đê kiểu mẫu gắn liền với các tiêu chí nông thôn mới đã đạt được nhiều thành quả tích cực.

Ông Hoàng Tùng, Phó trưởng Hạt quản lý đê Nam Trực cho biết, trước đây, khi chưa triển khai xây dựng tuyến đê kiểu mẫu, trên mái đê có nhiều vi phạm về an toàn hành lang thoát lũ như cày xới mái đê; đổ rác, phế thải bừa bãi… Nhưng hiện nay tuyến đê xã Điền Xá là một trong những tuyến đê kiểu mẫu tiêu biểu của cả nước, đảm bảo phòng chống thiên tai và tạo cảnh quan môi trường xanh - sạch - đẹp lâu dài, bền vững.

Không chỉ tại xã Điền Xá, đến nay, nhiều đoạn đê trên 2 tuyến đê hữu sông Hồng và tả sông Đào đã được cải tạo, nâng cấp theo quy chuẩn "tuyến đê kiểu mẫu" như: phát quang, chỉnh trang mái đê, xây tưởng đỉnh, tường chân, tường dọc mái đê và bậc lên xuống bằng gạch; mái đê được trồng cỏ, hoa… qua đó đã đảm bảo an toàn đê điều, phòng chống thiên tai trong mùa mưa bão.

Từ yêu cây, yêu nghề truyền thống đến yêu đê

Từ khi huyện triển khai xây dựng "tuyến đê kiểu mẫu", người dân sinh sống dọc hai bên tuyến đê rất phấn khởi bởi cảnh quan môi trường xung quanh sạch đẹp nên đã thay đổi tư duy, lối sống, nâng cao ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường chung. Họ không còn vứt rác, đổ phế thải bừa bãi trên mái đê, không lấn chiếm và tự giác giải tỏa hành lang bảo vệ an toàn đê.

Song song với đó, bà con còn chủ động đóng góp cây trồng trên mái đê, chủ động chăm sóc, cắt tỉa tạo cảnh quan cho đê. Tranh thủ cắt tỉa, tạo khung để hàng hoa mẫu đơn ven đê kịp nở đúng dịp tết, ông Nguyễn Mậu Miền (52 tuổi, thôn Vị Khê, Điền Xá, Nam Trực) tâm sự: "Từ khi xã triển khai xây dựng tuyến đê kiểu mẫu, trồng hoa và cây cảnh 2 ven đường cảnh quan đẹp đẽ hơn, đi qua ai cũng thích. Sáng và tối, người dân đi tập thể dục trên đê đông, đời sống tinh của người dân được nâng cao kể từ khi tuyến đê thay áo mới. Mọi người từ yêu cây, yêu nghề truyền thống đến yêu đê".

Việc xây dựng tuyến đê kiểu mẫu đã góp phần làm giảm thiểu các vi phạm về an toàn hành hàng đê. Đồng thời rèn luyện, nâng cao trình độ, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ, ý thức tinh thần trách nhiệm của lực lượng quản lý đê. Bên cạnh đó, tuyến đê kiểu mẫu còn giúp người dân nơi đây thêm gắn bò với nghề tuyền thống và yêu đê hơn.

Phấn khởi vì có thêm thu nhập từ việc nhân giống các loại cây trồng trên mái đê, ông Miền tâm sự thêm: "Trồng những cây hoa, cảnh cảnh vừa để tạo cảnh quan cho đê, vừa để kiếm thêm thu nhập. Dù không mang lại kinh tế quá cao những cũng giúp người dân thêm gắn bó với nghề truyền thống, có trách nhiệm chăm sóc cây, bảo vệ đê hơn".

Là hộ dân sống ven đê, gia đình ông Hoàng Văn Thơ (thôn Vị Khê, Điền Xá, Nam Trực) cũng chủ động trồng cây, chăm sóc cắt tỉa cây trên mái đê. Ông Thơ bộc bạch: "Từ khi đê có diện mạo mới, người dân cũng trở nên yêu đê hơn vì không còn cảnh nhếch nhác do rác thải như trước, quang cảnh đẹp hơn, không khí ven đê trong lành hơn".

Có được nhiều thành quả tích cực trong công tác xây dựng "tuyến đê kiểu mẫu" tại xã Điền Xá, ông Hoàng Tùng, Phó trưởng Hạt quản lý đê Nam Trực khẳng định: "Thời gian tới, huyện Nam Trực tiếp tục duy trì và đẩy mạnh phong trào "Xây dựng tuyến đê kiểu mẫu" nhằm tăng cường hơn nữa công tác quản lý, bảo vệ đê điều, nâng cao ý thức trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân, đồng thời giảm thiểu tình trạng vi phạm pháp luật về đê điều để tăng khả năng chống lũ của hệ thống đê, kết hợp cải tạo cảnh quan môi trường, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội".

Phong trào "Xây dựng đê kiểu mẫu" ở huyện Nam Trực có sức lan tỏa tốt, được nhân dân đồng tình hưởng ứng, tự giác tham gia, nâng cao ý thức bảo vệ cảnh quan, chất lượng công trình đê điều. Đây cũng là cơ sở để Sở NN-PTNT tỉnh Nam Định đẩy mạnh phong trào "Xây dựng tuyến đê kiểu mẫu" tại các địa phương khác có đê trong tỉnh nhằm tạo chuyển biến tích cực trong công tác quản lý đê điều, bảo đảm an toàn chống lũ, ngăn chặn vi phạm pháp luật về đê điều.