Định giá quá cao, startup môi giới mua bán xe máy bị các Shark từ chối phũ phàng

Gill Carmo hiện là Nhà đồng sáng lập và điều hành của iMotobike – doanh nghiệp giúp người bán xe máy tìm người mua và tính phí dịch vụ. Công ty này ban đầu được thành lập ở Malaysia và có công ty mẹ tại Singapore. Công ty mẹ hiện sở hữu 100% vốn Malaysia tại Việt Nam.

Quy trình dịch vụ của iMotorbike bắt đầu từ việc cử nhân viên kỹ thuật đến 170 điểm kiểm tra xe máy và thiết lập bản báo cáo. Dựa trên bản báo cáo, iMotorbike đưa ra mức giá phù hợp để nhanh chóng bán được xe. Nếu người bán đồng ý với mức giá đó, hai bên ký hợp đồng công chứng, iMotorbike ứng tiền cho người bán và lấy xe về kho.

Bước tiếp theo, iMotorbike đảm bảo độ an toàn của chiếc xe và bán cho khách hàng muốn mua xe. Doanh nghiệp này hiện áp dụng chính sách hoàn trả trong 6 ngày và hoàn tiền 100% cho khách mua xe. Đồng thời, iMotorbike cũng cung cấp gói bảo hành 6 tháng cho người mua.

“Chúng tôi mang đến người tiêu dùng một trải nghiệm mua bán xe máy cũ dễ dàng, nhanh chóng và an toàn”, Gill Carmo khẳng định.

Việt Nam có 70 triệu xe máy được đăng ký, 10 triệu xe máy đổi chủ mỗi năm. Theo chia sẻ của Gill Carmo, tổng thị trường tại riêng Việt Nam có trị giá khoảng 20 tỷ USD và toàn Đông Nam Á là 140 tỷ USD.

Cho đến nay, iMotorbike đã giao dịch hơn 1.000 xe máy và tạo ra doanh thu hơn 1,1 triệu USD chỉ trong vòng 11 tháng. Biên lợi nhuận là 7% trong mỗi giao dịch. Chu kỳ hàng tồn kho trung bình là 26 ngày.

Đến với Shark Tank Việt Nam, Gill Carmo kêu gọi các Shark đầu tư 600.000 USD cho 5% giá trị công ty.

Trả lời câu hỏi của Shark Hưng về việc phát triển các trạm dịch vụ kiểm tra xe, Gill Carmo cho biết iMotorbike xây dựng quy trình chuẩn cho kỹ thuật viên của mình, đảm bảo họ hiểu những khó khăn sẽ gặp phải trong công việc.

“Điều này rất quan trọng vì nó là cốt lõi của hoạt động kinh doanh, chính là việc kiểm tra và mua được xe đạt tiêu chí”, Gill Carmo nói.

iMotorbike hiện tập trung hoạt động ở TP. HCM và Kuala Lumpur. iMotorbike có nguồn cung từ khắp cả nước và có khoảng 120 xe máy trong kho. Trong đó 30 chiếc ở Việt Nam, số còn lại ở Malaysia.

Các kỹ thuật viên luôn có mặt khi đi mua xe máy và iMotorbike thường từ chối khoảng 7 – 8 trong số 10 chiếc xe mà doanh nghiệp này kiểm tra. Gill Carmo lý giải công ty đang hoạt động tinh gọn nên cần mua xe thật tốt và bán thật nhanh, đảm bảo không kéo dài thời gian tồn kho.

Gill Carmo cho biết thêm, iMotorbike từ chối 70 – 80% vì số lượng xe có thể mua còn giới hạn bởi doanh nghiệp này mua xe bằng dòng tiền của chính mình. Anh gọi thêm vốn đầu tư là để bổ sung vào khoản tài chính đó.

Trước đó, iMotorbike đã huy động được tổng cộng 1,5 triệu USD và đang xem xét huy động thêm 600.000 USD cho 5% dựa trên 1,1 triệu USD doanh thu với tỷ lệ tăng trưởng là 69x trong tháng qua. 

Gill Carmo chia sẻ: “Và điều duy nhất giúp tạo ra một sự đột phá ngay lúc này là nâng cao khả năng tiếp nhận số lượng xe máy”.

Khi Gill Carmo chia sẻ lợi nhuận gộp của iMotorbike trong năm nay là 7%, Shark Louis thắc mắc lý do anh định giá doanh nghiệp là 12 triệu USD.

Gill Carmo giải thích rằng doanh thu hàng quý của iMotorbike luôn đạt mức ngang nhau. Ngoài ra, có thể so sánh tương đương với công ty mua bán xe hơi tương tự như Carro, Carsome.

Tuy nhiên Shark Louis cho rằng cách so sánh này không công bằng bởi người tiêu dùng ở Việt Nam không giống với các quốc gia khác.

Trả lời câu hỏi của Shark Linh về công nghệ, Gill Carmo cho biết iMotorbike có một chức năng nội bộ có thể hỗ trợ hoạt động nhưng còn xa so với kỳ vọng. Anh muốn tăng cường chức năng hỗ trợ để có thể sắp xếp hợp lý hoạt động từ mua, quản lý tồn kho đến bán xe máy. Gill Carmo cũng khẳng định doanh nghiệp của mình là kinh doanh dựa trên công nghệ.

Tuy vậy, Shark Bình – vị “cá mập” công nghệ lại không đồng tình với nhận định này. Ông phân tích trong trường hợp này, công nghệ không thể chuyển đổi gì nhiều. Thông thường mọi người lên mạng rao vặt, các trang web tìm thông tin và liên hệ trực tiếp với nhau rồi gặp nhau để giao dịch. Trước khi mua xe máy, ô tô thì sẽ mang đến xưởng gần nhất và yêu cầu kỹ thuật viên kiểm tra. Họ sẽ nhận được sự tư vấn chuyên nghiệp của các kỹ thuật viên mà không cần thông qua nền tảng nào, hoàn toàn là C2C (Consumer to Consumer – người tiêu dùng đến người tiêu dùng).

Theo Shark Bình, mô hình kinh doanh của iMotorbike giống như C2B2C (Consumer to Business to Consumer – Người tiêu dùng đến doanh nghiệp đến người tiêu dùng), một mô hình thương mại. Như vậy, Startup cần chi phí cao bởi phải tuyển dụng nhiều kỹ thuật viên và sử dụng dòng tiền của mình để mua hàng, trong khi tồn kho là 26 ngày.

“Vậy đây là một mô hình sử dụng vốn rất nhiều và rất khó để cạnh tranh với thị trường C2C nói trên”, Shark Bình kết luận.

Về phía Shark Hưng, ông quan tâm đến mục tiêu và kế hoạch kinh doanh của Startup trong 2 – 3 năm tới.

Gill Carmo cho biết iMotorbike mình đang xem xét khả năng tăng trưởng 25 – 30%/tháng. Doanh nghiệp của anh cũng đang xem xét mở rộng sang nhiều quốc gia khác.

Shark Louis tính toán, với 1,1 triệu USD doanh thu trong 11 tháng, doanh thu hàng năm của startup có thể đạt 1,5 triệu USD. Với biên lợi nhuận 7%, giả sử lợi nhuận ròng gần bằng lợi nhuận gộp thì sẽ đạt khoảng 100.000 USD. Nếu định giá doanh nghiệp từ 12 – 15 triệu USD tức là PE 142 lần. 

Shark Louis thắc mắc: “Anh đang muốn chúng tôi trả gấp 142 lần thu nhập của anh trong năm nay. Tính toán kinh doanh truyền thống để định giá, làm cách nào để anh chứng minh mình không “ngáo giá””?

Gill Carmo lý giải, việc định giá dựa trên mức độ tăng trưởng, hiệu quả và có xét đến quy mô thị trường cũng như khả năng đón nhận dịch vụ. “Thực tế cho thấy chúng tôi có lợi nhuận trên mọi giao dịch. Chúng tôi chỉ đang tìm kiếm sự hỗ trợ để đi nhanh hơn. Tuy nhiên hiện tại công ty không gặp phải khó khăn gì”, Gill Carmo cho biết.

Quan tâm đến môi trường, Shark Liên đặt câu hỏi về giải pháp tái sử dụng xe cũ mà không ảnh hưởng đến môi trường cũng như định hướng cho người tiêu dùng Việt Nam sử dụng xe máy điện. 

Gill Carmo cho biết, doanh nghiệp của anh không sửa đổi bất kỳ loại xe máy nào để tác động tốt hơn đến môi trường vì không được phép làm như vậy. Thực tế trên toàn cầu là các quốc gia đang phải đối mặt với ô nhiễm không chỉ từ xe máy mà cả ô tô. Anh mong đợi một ngày khu vực Đông Nam Á dùng xe máy điện. Hiện nay doanh nghiệp của anh đã kinh doanh xe máy điện tại Việt Nam và anh tin rằng đó là con đường để đi.

Quay trở lại với bức tranh tài chính, Gill Carmo cho biết gần đây nhất, anh đã huy động được 757.000 USD vào 11 tháng trước cho công ty mẹ với định giá khoảng 4 triệu USD.

Anh chia sẻ: “Chúng tôi nhận khoản đầu tư đó khi công ty chưa hề có doanh thu và chúng tôi dùng số tiền đó để hoạt động kinh doanh”. 

Shark Hưng nhận định mô hình kinh doanh của iMotorbike có tiềm năng ở Việt Nam. Nhưng dưới góc độ đầu tư ngắn hạn, ông không thấy khả năng thoái vốn với tỷ suất sinh lời cao. Ngoài ra, ông không muốn đầu tư nước ngoài vì khó quản lý. Vì vậy, Shark Hưng từ chối ra deal cho Startup này.

Shark Liên cho biết bà luôn quan tâm về vấn đề môi trường và không muốn tiếp tục đầu tư trong lĩnh vực mà bà tác động đa chiều và giảm bớt lượng xe máy tham gia giao thông. Lĩnh vực hoạt động của Startup không nằm trong hệ sinh thái của bà nên bà không đầu tư.

Shark Linh cũng từ chối ra deal vì Startup không phù hợp với chiến lược đầu tư.

Shark Louis cho biết Startup định giá cao và thiếu lợi thế cạnh tranh. Do không thể chứng minh được hiệu quả đầu tư nên ông cũng rút lui khỏi thương vụ này.

Còn lại Shark Bình, ông chia sẻ quan ngại về mô hình kinh doanh của Startup. Ông nhận định mô hình kinh doanh của iMotorbike là mô hình hybrid, lai giữa một mô hình truyền thống và được hỗ trợ bởi công nghệ. Vì vấn đề trọng yếu đó nên ông quyết định không đầu tư.

Thương vụ khép lại và Startup không gọi được vốn trên Shark Tank Việt Nam.