Doanh nghiệp vẫn sẽ khó khăn về ngoại tệ

Phát biểu tại diễn đàn xúc tiến xuất khẩu 2011 do Bộ Công Thương tổ chức ngày 7.4, TS Lê Xuân Nghĩa - Phó Chủ tịch Ủy ban Giám sát tiền tệ quốc gia cho rằng, Nghị quyết 11 của Chính phủ đã có những tác dụng nhất định nhằm ổn định tâm lý này song những bất ổn trong thị trường tài chính - tiền tệ thì vẫn còn rất lớn, chỉ cần giá vàng và xăng dầu thế giới tiếp tục tăng lên thì tình hình tài chính trong nước sẽ rất khó khăn.

Chính phủ đã đưa ra các giải pháp quyết liệt chống lạm phát song dự báo của ông Nghĩa, năm 2011 tỷ giá VND - USD vẫn sẽ biến động tăng lên từ nay tới cuối năm. Các DN xuất nhập khẩu sẽ vẫn khó khăn về ngoại tệ mặc dù năm 2011, thặng dư ngoại tệ của VN, theo dự toán của Ủy ban Giám sát tiền tệ quốc gia là 2 tỷ USD (năm 2009 VN thặng dư ngoại tệ là 0,77 tỷ USD, năm 2010 là 1,27 tỷ USD).

Các doanh nghiệp nhập khẩu sẽ vẫn gặp khó về ngoại tệ.

Theo TS Trần Đình Thiên - Viện Kinh tế VN, việc chúng ta thừa ngoại tệ song đồng USD lại khan hiếm và DN gặp khó khăn chính là do việc tổ chức thị trường hối đoái của VN khá kém cỏi. Biểu hiện lớn nhất là tỷ giá đồng tiền VN và đồng đô la quá cứng nhắc.

Người dân thì luôn kỳ vọng tỷ giá này tăng, ngân hàng sẽ tiếp tục điều chỉnh nên họ luôn tích trữ USD. DN cũng tích trữ USD... Chênh lệch lãi suất VND/USD đã không đủ lớn để làm VND có ưu thế hơn, dẫn tới tình trạng "găm" ngoại tệ diễn ra trên cả hệ thống ngân hàng.

Các chuyên gia cho rằng, quan trọng là VN phải cải thiện được cơ cấu xuất nhập khẩu để tận dụng lợi thế của tỷ giá. "Càng khủng hoảng, khó khăn càng phải cơ cấu lại cấu trúc sản phẩm XK. Phải cơ cấu từ sản phẩm giá trị gia tăng thấp sang sản phẩm có giá trị gia tăng cao mới đem lại hiệu quả cho XK"- ông Thiên kiến nghị.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Thành Biên để xuất: Chúng ta có thể thành lập một Hiệp hội các DN hàng năm nhận một khoản trợ cấp của Chính phủ. Theo đó, bất kỳ DN nào có sáng kiến kinh doanh sản phẩm XK có giá trị gia tăng cao sẽ nhận được một khoản hỗ trợ để thực hiện. Điều này sẽ tạo thành động lực lớn, thực sự cho đầu tư, thương mại...

Tại diễn đàn này, các chuyên gia cũng khuyến cáo DN hãy "cố gắng thêm 1 năm". Hiện tại các DN có thể "co cụm" để phòng vệ, đưa sản xuất về mức tối ưu đủ để bù đắp chi phí. Song DN hãy chuẩn bị tài chính, tiềm lực, tự cải cách để bước vào chu kỳ kinh doanh, XK mới tốt hơn, có thể là vào năm 2012.

Mai Hương