Động đất ở Nepal: Thảm họa đã được cảnh báo trước

Nhiều người nỗ lực đào bới trong đống đổ nát để tìm kiếm người sống sót.

Tính đến thời điểm này, hơn 2.500 người đã thiệt mạng trong khi hàng nghìn người khác  bị thương và mất nhà cửa trong trong trận động đất kinh hoàng mạnh 7,9 độ ricter hôm 25.4 ở Nepal mà dư chấn tác động  và ảnh hưởng tới cả các nước láng giềng như Ấn Độ và Bangladesh.

Chỉ riêng thủ đô – Kathmandu, ít nhất 777 người được xác định thiệt mạng. Tại các khu vực trung tâm của Nepal ghi nhận 1.017 trường hợp tử vong. Ở các tỉnh Bhaktapur và Lalitpur của Ấn Độ, số người chết lần lượt là 224 và 151.

Tuy nhiên,  theo các chuyên gia, số người thiệt mạng cuối cùng có thể lên đến hơn 10.000 người.

Lý giải cho điều này,  nhà địa chấn học James Jackson thuộc Đại học Cambridge của Anh cho hay, những nguyên nhân khiến số người chết cao như vậy sau động đất tại khu vực này chủ yếu là do con người gây ra.  Ngoài nguyên nhân do lở đất, phần lớn trong số 2.200 người chết ở Nepal là do bị sập nhà chứ không phải do động đất.

Thiết kế của các tòa nhà tại Nepal rất lỏng lẻo. Nhà cửa cũng như cơ sở hạ tầng của Nepal không đủ để chống chọi lại với những cơn động đất lớn tầm cỡ như trận động đất ngày 25.4.

Bằng chứng là,  nhiều tòa nhà, chung cư đã đổ sập ngay sau động đất, chôn vùi nhiều người dưới lớp đất đá.

Một loạt di tích lịch sử của Nepal cũng bị hư hại hoặc phá hủy sau trận động đất, trong đó có Quảng trường Durbar tại thành cổ của thủ đô Kathmandu, được UNESCO công nhận là di sản thế giới, Tòa tháp cổ Dharahara (Bhimsen) được xây từ năm 1832.

Trên thực tế, thảm họa động đất ở Nepal đã được cảnh báo trước. Cách đây một tuần, khoảng 50 nhà khoa học xã hội và địa chấn từ nhiều quốc gia trên thế giới đã tới thủ đô Kathmandu của Nepal để tìm cách giúp đỡ nước này đối phó tốt hơn với một thảm họa động đất mà họ biết sắp xảy ra, có thể có sức hủy diệt tương tự như trận động đất đã san phẳng thành phố này vào năm 1934.

Căn cứ vào những dữ liệu thu thập được, các nhà địa chấn học biết rằng sẽ có một trận động đất khủng khiếp xảy ra ở gần thủ đô Kathmandu nhưng không biết chính xác thảm họa đó sẽ giáng xuống vào thời điểm nào. Không ai ngờ rằng trận động đất khủng khiếp này lại diễn ra sớm như vậy.

“Cơn ác mộng này chỉ chờ chực xảy ra. Những gì đã diễn ra đúng như dự đoán của chúng tôi”, nhà địa chấn học James Jackson nhấn mạnh.

Theo ông, thủ đô Kathmandu của Nepal đã từng được cảnh báo nhiều lần về các nguy cơ động đất. Đây là trận đống đất lớn thứ 5 ở khu vực này trong vòng 205 năm qua, trong đó có trận động đất khủng khiếp san phẳng thành phố vào năm 1934.

“Họ biết rằng khu vực này có vấn đề về địa chất. Tuy nhiên, vấn đề này quá phức tạp đến mức họ không biết phải bắt đầu từ đâu và như thế nào”, ông Hari Ghi, điều phối viên tổ chức Nguy cơ Địa chất Quốc tế cho biết.

Chính phủ Nepal ngày 26.4 đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp và lập một quỹ đặc biệt để xây dựng lại cơ sở hạ tầng bị hư hỏng trên toàn quốc đồng thời kêu gọi sự giúp đỡ từ cộng đồng quốc tế.

Hội nghị cấp cao của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) chính thức diễn ra hôm nay (27.4) vừa ra tuyên bố chung về việc mở rộng hỗ trợ chính quyền và nhân dân các nước Nepal, Ấn Độ, Bangladesh chịu ảnh hưởng nặng nề bởi thảm họa động đất hôm 25.4 vừa qua.

Hội nghị cấp cao ASEAN kéo dài 3 ngày tại Kuala Lumpur, Malaysia kể từ hôm nay (27.4). Trong một tuyên bố chung, Bộ trưởng ngoại giao các nước ASEAN nhấn mạnh: "Chúng tôi, các bộ trưởng ngoại giao ASEAN vẫn còn đang cảm thấy bị sốc và đau buồn bởi trận động đất mạnh 7,8 độ richter xảy ra ở Nepal và một số nước láng giềng như Ấn Độ, Bangladesh ngày 25.4. Chúng tôi muốn gửi lời chia buồn sâu sắc đến chính phủ và nhân dân Nepal, Ấn Độ, Bangladesh cũng như các gia đình bị ảnh hưởng bởi trận động đất. Chúng tôi rất đau xót trước những mất mát và thiệt hại về người cũng như tài sản, các cơ sở hạ tầng hay các di tích lịch sử ở thủ đô Kathmandu và các khu vực lân cận".

Theo đó, các nước ASEAN cam kết mở rộng hỗ trợ cho chính phủ và nhân dân các nước chịu ảnh hưởng nặng nề bởi thảm họa động đất ngày 25.4: "Tại thời điểm này, ASEAN bày tỏ tình đoàn kết và sẵn sàng mở rộng sự hỗ trợ cũng như tích cực tham gia các nỗ lực quốc tế trong việc giúp đỡ chính phủ và nhân dân các nước Nepal, Ấn Độ và Bangladesh".