Đồng minh ruột của Mỹ thi nhau trở thành nhà môi giới hòa bình mới của Nga-Ukraine

Ngoài ra, gần đây còn có thông tin cho rằng, các nhà lãnh đạo Ả Rập Xê Út và Thổ Nhĩ Kỳ - đều là đồng minh ruột của Mỹ - đang cố gắng dàn xếp một thỏa thuận để đưa trẻ em Ukraine bị Nga trục xuất trở về với gia đình.

Hiện, Thổ Nhĩ Kỳ cũng đang cố gắng khôi phục sáng kiến ngũ cốc Biển Đen mà nước này đã làm trung gian vào giữa năm 2022 cho Nga và Ukaine.

Các nhà phân tích nhận định, sức mạnh chính trị của Thổ Nhĩ Kỳ do nước này là lực lượng quân sự lớn thứ 2 trong NATO cũng như quyền kiểm soát của họ đối với eo biển Thổ Nhĩ Kỳ, lối vào Địa Trung Hải duy nhất từ Biển Đen đang mang lại cho Ankara đòn bẩy ngoại giao đặc biệt.

Sự trỗi dậy của cái “các cường quốc tầm trung” như Thổ Nhĩ Kỳ và Ả Rập Xê Út trong việc làm trung gian cho cuộc xung đột Nga-Ukraine báo hiệu một thế giới mới, nơi các nước trung lập có thể nắm giữ các vai trò quan trọng.

Hussein Ibish, một học giả thường trú cấp cao tại Viện Các quốc gia vùng Vịnh Ả Rập ở Washington bình luận trên CNBC rằng, những thay đổi này phản ánh “sự trỗi dậy của thế giới đa cực toàn cầu và các cường quốc khu vực tầm trung sắm vai trò quốc tế".

“Ả Rập Xê Út và Thổ Nhĩ Kỳ là những ví dụ điển hình cho các cường quốc tầm trung đang giúp định hình hiện trạng quốc tế - điều họ hiếm khi làm trong Chiến tranh Lạnh", ông Ibish nhấn mạnh.

Cả Thổ Nhĩ Kỳ và Ả Rập Xê Út đều được coi là những nhà môi giới hòa bình có nhiều lợi thế, vì cả hai đều có mối quan hệ tốt với Tổng thống Putin của Nga đồng thời là đồng minh lâu năm của phương Tây.  Trong đó, Thổ Nhĩ Kỳ là thành viên NATO gần 70 năm còn Ả Rập Xê Út đã có mối quan hệ an ninh bền chặt hơn 80 năm của Washington.

Ông Ibish bình luận thêm rằng, những nỗ lực ngoại giao cũng có lợi cho cả hai quốc gia. trên Các nhà phân tích cho rằng, Thổ Nhĩ Kỳ và Ả Rập Xê Út muốn tăng cường ảnh hưởng chính trị của mình, đặc biệt là, Thái tử Ả Rập Xê Út Mohammed bin Salman đang tìm cách thay đổi hình ảnh và địa vị của vương quốc mình trong mọi lĩnh vực, từ thể thao, du lịch đến ngoại giao.

Tuy nhiên, Washington đã chỉ trích Ả Rập Xê Út vì đã cắt giảm sản lượng dầu mỏ và giữ giá cao trong suốt cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine. Điều này giúp Nga đạt doanh thu dầu mỏ cao để có tiền tài trợ cho chiến dịch quân sự của Moscow ở Ukraine. Còn Thổ Nhĩ Kỳ, giống như Ả Rập Xê Út - đã từ chối tham gia các lệnh trừng phạt chống lại Nga, khiến các đồng minh phương Tây khó chịu.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cho rằng, các nỗ lực của Thổ Nhĩ Kỳ và Ả Rập Xê Út vẫn khó tạo ra đột phá giúp các bên tham chiến đạt được hòa bình trong ngày một ngày hai.

"Thổ Nhĩ Kỳ và Ả Rập Xê Út “nằm trong số những nước có thể giúp ngăn chặn xung đột leo thang hơn nữa nhưng sẽ là cường điệu khi nghĩ rằng họ là những vùng đệm chính hoặc tiềm năng duy nhất”, ông Ibish nói.

Ayham Kamel, trưởng phòng Trung Đông và Bắc Phi tại Eurasia Group cũng nhận định, Hội nghị thượng đỉnh về hòa bình do Ả Rập Xê Út đăng cai tổ chức sắp tới “không có khả năng đưa các bên tham chiến (Nga-Ukraine) hướng tới các cuộc đàm phán hòa bình có khả năng chấm dứt chiến tranh trong tương lai gần". 

Tuy nhiên, nó sẽ giúp “xây dựng nền tảng cho công cuộc tìm kiếm một giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine. Để ngăn nguy cơ xảy ra xung đột hạt nhân trong cuộc chiến giữa Nga và Ukraine, thì mọi tiến bộ ngoại giao nhỏ và các liên lạc hạn chế đều đáng được hoan nghênh.