Đức tính làm điều khiến Trump nổi "cơn thịnh nộ"

Theo Sputnik, Bộ Tài chính Đức hôm 18.3 vừa công bố kế hoạch ngân sách đất nước, trong đó Berlin sẽ không đạt mục tiêu dành 2% GDP cho ngân sách quốc phòng - con số mà Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đề ra.

Trình bày kế hoạch ngân sách của đất nước trong vài năm tới, Bộ trưởng Tài chính Đức Olaf Scholz cho biết, nước này sẽ phân bổ thêm 2,4 tỉ USD cho chi tiêu quân sự vào năm 2020. Điều này có nghĩa là tỷ lệ chi tiêu quốc phòng sẽ tăng lên 1,37% tổng sản phẩm quốc nội (GDP). Tuy nhiên, phần chi tiêu này sẽ giảm xuống trở lại mức 1,25% GDP, tương đương 50,2 tỉ USD vào năm 2023.

Con số trên vẫn thấp hơn mục tiêu 2% GDP mà các thành viên của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đề ra cho năm 2024, cũng như thấp hơn khoản đóng góp 1,5% mà Đức đã cam kết đạt được vào thời điểm đó.

Bộ Tài chính Đức đã giải thích cho kế hoạch cắt giảm ngân sách lần này do triển vọng kinh tế xấu đi. Ngoài cắt giảm chi tiêu quân sự, Bộ cũng đang lên kế hoạch cắt giảm dần chi tiêu cho viện trợ phát triển từ 11,6 tỉ USD năm 2020 xuống còn 10,8 tỉ USD vào năm 2023 để tránh dẫn đến nợ mới trong bối cảnh dự báo tăng trưởng kinh tế của nước này sẽ chững lại.

Dự thảo dự kiến ​​sẽ được chính phủ Đức thông qua vào ngày 20.3, đã đi ngược lại cam kết trước đó của Thủ tướng Angela Merkel trong việc tăng chi tiêu quốc phòng của Đức lên 1,5% vào năm 2024. Vấn đề đáp ứng thỏa thuận chi tiêu của NATO được coi là một trở ngại lớn đối với bà Merkel và Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo (CDU) cùng đối tác liên minh - Đảng Dân chủ Xã hội (SPD). Điều này cũng góp phần gây cản trở trong mối quan hệ giữa Mỹ và Đức.

Trước thông tin này, Đại sứ Mỹ tại Đức, ông Richard Grenell cho biết: “Các quốc gia thành viên NATO rõ ràng đã đồng ý đạt mục tiêu 2% vào năm 2024 và cam kết không từ bỏ nó. Việc chính phủ Đức đang xem xét cắt giảm những đóng góp vốn đã không thể chấp nhận được của họ đối với sự sẵn sàng của quân đội là một tín hiệu đáng lo ngại đối với 28 nước đồng minh còn lại”.

Cả Tổng thống Mỹ Donald Trump và người đứng đầu NATO Jens Stoltenberg đã kêu gọi các đồng minh trong khối chi 2% GDP cho ngân sách quốc phòng, theo thỏa thuận giữa các quốc gia thành viên được ký kết vào năm 2014. Mặc dù Đức đã tăng chi tiêu cho quân sự, từ 45 tỉ USD lên 50 tỉ USD trong năm 2018, nhưng nó vẫn không đáp ứng mục tiêu của NATO, khiến ông Trump nhiều lần bảy tỏ sự không hài lòng.

Ông chủ Nhà Trắng còn chỉ ra rằng chỉ có một vài trong số 29 quốc gia thành viên NATO chi 2% GDP cho quốc phòng và nhấn mạnh các đồng minh khác của liên minh nên trả "phần chia công bằng" của họ. Trong khi Mỹ chi gần 700 tỉ USD cho ngân sách quốc phòng vào năm 2018, tổng chi tiêu quân sự của tất cả các thành viên NATO ở châu Âu chỉ đạt mức 280 tỉ USD.