Đừng đổ do “tai nạn nghề nghiệp”!

 Gần đây sai sót trong tác nghiệp của phóng viên, nhà báo rất nhiều và có chiều hướng gia tăng. Theo ông, vì sao có tình trạng đó?

- Đúng là thời gian gần đây có tình trạng phóng viên, nhà báo mắc sai sót trong tác nghiệp như thông tin sai sự thật, đưa thông tin chưa được kiểm chứng hoặc một số báo, nhất là báo mạng đưa những thông tin mà người ta gọi là "lá cải". Rồi có tình trạng "đạo báo".

Theo đánh giá chung, và cũng là ý kiến của tôi, về cơ bản báo chí của chúng ta thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị, thông tin nhanh, đầy đủ, khách quan tình hình kinh tế - xã hội của đất nước, tình hình quốc tế, định hướng dư luận xã hội, tham gia phản biện xã hội. Sai phạm thì có, nhưng không nhiều, không mang tính hệ thống. Dù có ít thì thực tế đó cũng rất đáng buồn, nhưng không đáng lo, vì chúng ta vẫn có cơ chế kiểm soát. Về nguyên nhân, thì tôi cho rằng một phần do phóng viên yếu kém về nhận thức nghiệp vụ, tòa soạn không tuân thủ quy trình xử lý thông tin. Một phần cũng vì cơ chế thị trường nó đẩy phóng viên chạy theo thị hiếu, xa rời cả tôn chỉ, mục đích, theo đuổi mục đích kinh tế thuần túy nhằm thu hút quảng cáo...

Là đồng nghiệp và là người làm công tác quản lý báo chí, hỗ trợ báo chí, ông thấy những sai sót đó có thể được thông cảm, chia sẻ với phóng viên, coi đó chỉ là "tai nạn" hay cần phải phê phán, xử phạt nghiêm khắc?

- Sai phạm của phóng viên có thể khác nhau về mức độ, quy mô, ở cách mắc, nhưng đã là sai phạm thì cần phải xử lý. Không nên lấy cớ "tai nạn nghề nghiệp" để biện minh cho những sai phạm dù nhỏ, vì thông tin sai dù nhỏ cũng có thể gây hại lớn cho xã hội, cho con người- đối tượng thông tin, cho thấy thiếu sự tôn trọng đối với công chúng tiếp nhận thông tin. Không làm tốt công tác thông tin là không thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị, và như vậy chưa "làm tròn nghĩa vụ công dân, làm tốt trách nhiệm xã hội" như quy định về đạo đức nghề nghiệp là người làm báo xác định.

Đối với những vụ vi phạm, thông tin sai sự thật "tai tiếng", "lá cải hóa" báo chí thì các cơ quan quản lý, chỉ đạo báo chí, các cơ quan báo chí đã có những biện pháp xử lý như kỷ luật phóng viên mắc sai phạm, kỷ luật người có trách nhiệm ở cơ quan báo chí đó, kể cả đình chỉ hoạt động. Về nguyên tắc, những hành vi vi phạm đều không được dung túng, sai phạm đến đâu xử lý đến đó, và mục tiêu tối thượng là xây dựng một nền báo chí lành mạnh, xây dựng một đội ngũ cán bộ báo chí vững về chính trị, giỏi về chuyên môn nghiệp vụ, thạo về công nghệ thông tin, thông qua các tác phẩm báo chí của mình tuyên truyền, cổ vũ việc thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước, góp phần mình vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Để khắc phục, giảm thiểu những thiếu sót, lỗi không đáng có như thế, theo ông chúng ta cần làm gì: Về phía phóng viên, nhà báo? Về phía cơ quan báo chí? Về phía Hội Nhà báo và các cơ quan quản lý, chỉ đạo báo chí?

- Để khắc phục, theo tôi, cần có nỗ lực từ nhiều phía. Thứ nhất, phóng viên, nhà báo phải tự rèn luyện về chính trị, chuyên môn nghiệp vụ, nắm vững chủ trương, đường lối, chính sách, hoạt động trong khuôn khổ của pháp luật. Các cơ quan quản lý, chỉ đạo báo chí, và đặc biệt là cơ quan báo chí, đứng đầu là tổng biên tập, cần tăng cường công tác quản lý về con người, về nội dung thông tin, tăng cường giáo dục, bồi dưỡng chính trị, nghiệp vụ, đạo đức nghề nghiệp của người làm báo.

Nghề báo rất vinh quang, đòi hỏi người làm báo phải trong sáng, không để bị chi phối bằng tình cảm cá nhân, bị chi phối bởi nhóm lợi ích trong thời buổi kinh tế thị trường hiện nay.

Xin cảm ơn ông!

Thanh Sơn (thực hiện)