Giữa thời bình vẫn nhiễm dioxin

Điều đáng nói là riêng tộc họ Võ ở tổ 53-54, phường Chính Gián, quận Thanh Khê, có đến 18 người nhiễm dioxin.

Được biết, xét nghiệm này được Bệnh viện 103 và Công ty Hatfild (Canada) tiến hành từ 6 năm trước, và những người được chọn lấy mẫu đã quên lãng chuyện này.

Nỗi đau của một tộc họ

Ông Võ Được – một trong 62 người bị nhiễm dioxin ở Chính Gián. X.T

Sáng 27.8, phóng viên NTNN tìm đến nhà ông Võ Được (SN 1951), ở phường Chính Gián–người có tên trong danh sách vừa phát hiện nhiễm chất độc da cam/dioxin. Ông cho biết, những ngày qua, cả họ tộc nhà ông mất ăn mất ngủ vì kết quả xét nghiệm nói trên.

Ông Được cho hay, họ Võ của ông sinh sống quanh tổ 53, 54 phường Chính Gián từ thập niên 60 của thế kỹ trước. Lúc bấy giờ, dân cư ở đây còn thưa thớt, xung quanh ao hồ trồng rau muống, thả sen, nuôi cá. Hệ thống cống của Sân bay Đà Nẵng xả trực tiếp ra đây. Người dân chủ yếu lấy rau, bắt cá trong các hồ để ăn và mọi sinh hoạt đều dựa trên nguồn nước giếng tự đào (năm 2001 mới chuyển sang dùng nước máy).

Vào năm 2005, một đoàn công tác của Bộ Y tế đến khu vực này lấy mẫu đất và nước để kiểm tra nồng độ dioxin. Đến tháng 12.2006, đoàn này quay lại, lấy tên tuổi của những người trên 18 tuổi sống tại đây từ 5 năm trở lên để chọn ngẫu nhiên lấy mẫu máu xét nghiệm.

Khi đó họ Võ có 5 hộ với 18 người được chọn để lấy máu. Câu chuyện cứ tưởng đã qua, ai nấy đều quên bẵng, thì gần đây, kết quả được công bố, cả 18 người trong họ điều bị nhiễm dioxin nồng độ cao.

“Đau lòng nhất có lẽ là nhà ông anh trai tôi, Võ Thâu (SN 1948), cả 5 người gồm vợ chồng, 2 đứa con trai, 1 con dâu, thử máu đều cho kết quả nhiễm dioxin. Rồi nhà cô em gái Võ Thị Bằng - 4 người xét nghiệm bị nhiễm cả 4. Nhà cháu trai Võ Tự cũng bị nhiễm cả 4 người. Riêng Tự đã mất vào năm 2009 vì căn bệnh ung thư dạ dày. Như nhà tôi, cả hai vợ chồng đi thử máu năm đó đều bị nhiễm dioxin. Chẳng biết 3 đứa con tôi có bị ảnh hưởng không, nhưng riêng cô con gái sinh năm 1973 được chẩn đoán là vô sinh” – ông Được nghẹn lời.

Lo lắng cho thế hệ sau?

Theo lời ông Được, không chỉ riêng dòng họ Võ nhà ông mà nhiều người dân khu vực phường Chính Gián, trong vài chục năm qua cũng hay đau ốm, mắc những bệnh hiểm nghèo vô phương cứu chữa. Như vợ ông Võ Thâu bị ung thư dạ dày, vợ ông Được bị ung thư vú... Cũng có những trẻ em sinh ra có dấu hiệu không bình thường.

Lâu nay mọi người đều nghĩ “trời kêu ai nấy dạ”, là số phận, chứ chưa bao giờ nghĩ đến nguyên nhân do nguồn nước hay đất của nơi mình đang sống nhiễm độc. Mãi đến năm 2001, nguồn nước giếng đóng ở đây bốc mùi hôi tanh, đóng váng đen..., bà con mới làm đơn kiến nghị được cung cấp nước sạch.

Bà Nguyễn Thị Hiền – Chủ tịch Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin TP.Đà Nẵng cho biết, những ngày qua, nhiều người dân khu vực Sân bay Đà Nẵng gặp thắc mắc vì sao mình không có trong danh sách được xét nghiệm. Bà Hiền cho biết, trước mắt ngày 5.9 tới, 24 trong số 62 nạn nhân nhiễm chất độc dioxin sẽ được đưa ra Hà Nội điều trị tẩy độc tại Bệnh viện Quân y 103 bằng phương pháp Hubbard. Mọi chi phí ăn ở, đi lại bà con được các cơ quan, tổ cức hỗ trợ.

Đợt điều trị kéo dài khoảng 1 tháng, và đợt 2 sẽ bắt đầu từ tháng 10. Chi phí cho 1 ca điều trị khoảng 100 triệu đồng. “Điều làm tôi đau lòng nhất là trong 62 người vừa phát hiện nhiễm dioxin, thanh niên chiếm tỷ lệ cao. Người đã lập gia đình và mới sinh con, người chưa lập gia đình. Không biết rồi con cái, cháu họ sau này có bị ảnh hưởng nhiều không” – bà Hiền lo lắng.

Ông Được cho biết, nguyện vọng lớn nhất của họ Võ lúc này là được sự quan tâm của chính quyền, các tổ chức, để cho người trẻ trong họ được đi kiểm tra, xét nghiệm nồng độ dioxin. Những ngày qua, ông Được cùng với Hội Chữ thập đỏ phường, thành phố đã đến từng nhà vận động ngưng dùng nước giếng khơi hay ăn các loại thủy sinh trong khu vực bị nghi nhiễm chất độc dioxin...

Xuân Trang