Góc khuất bóng chuyền Việt Nam (Kỳ 1): Vì sao thua cả Campuchia?

Theo kết quả bốc thăm SEA Games 30 diễn ra năm ngoái, tuyển bóng chuyền nam Việt Nam nằm ở bảng B với chủ nhà Philippines, Indonesia và Campuchia. Đây là bảng đấu khá thuận lợi với chúng ta để giành vé vào bán kết. Thế nhưng bóng chuyền nam Việt Nam đã thua Indonesia, Philippines và đặc biệt là thua cả Campuchia.

Trong lịch sử đối đầu với bóng chuyền Campuchia, Việt Nam chưa bao giờ nhận thất bại. Có rất nhiều ý kiến của người hâm mộ, chuyên gia và báo chí nước nhà chỉ trích về sự sa sút khó tin này của đội bóng chuyền nam Việt Nam tại SEA Games 2019. Vậy đâu là nguyên nhân của thất bại ê chề ấy?

Về lực lượng, tuyển bóng chuyền nam Việt Nam đến với SEA Games 30 với khí thế và thực lực mạnh. So về từng vị trí, chúng ta ở hàng đầu Đông Nam Á. Chủ công Từ Thanh Thuận là tay ghi điểm mang đẳng cấp châu lục, từng là VĐV ghi điểm nhiều nhất Asiad 2018 với tầm tấn công lên tới 3m53. Những vị trí khác có Triển Chiêu, Thanh Hải, còn ở hàng sau Trung Trực được xem là libero số 1 Đông Nam Á.

"Tiên trách kỷ hậu trách nhân", HLV Thái Quang Lai đã có quyết định có liều lĩnh khi thay đổi lối chơi và nhân sự, chỉ giữ lại 4 gương mặt từng xuất hiện ở Asiad 2018 là Từ Thanh Thuận, Huỳnh Trung Trực, Nguyễn Thanh Hải và Đinh Văn Tú, các thành viên khác đều khá mới mẻ. Việc VĐV kì cựu Giang Văn Đức bị gạch gây tranh cãi rất lớn (ngoài ra chủ công Hoàng Văn Phương hay Nguyễn Văn Hạnh cũng không được lên tuyển).

Ông Thái Quang Lai biện minh rằng Giang Văn Đức không có đột biến trong lối chơi và tìm chuyền 2 mới có khả năng đột phá hơn. Ông nói tuyển Việt Nam trước giờ chỉ đánh tầm cao và đánh biên xoay quanh sự xuất sắc của Từ Thanh Thuận nhưng... lạc hậu nên ông chuyển sang đánh thấp, tốc độ.

Ông thầy 48 tuổi chỉ có bằng đại học môn… điền kinh và kinh nghiệm làm việc ở tuyến trẻ Khánh Hòa cố gắng bào chữa về sự chọn lựa của mình xoay quanh danh sách 16 tuyển thủ mà có đến 7 học trò ở S.Khánh Hòa, 5 của tuyển TP.HCM, còn lại là thành viên của Hà Nội, Hà Tĩnh, Bến Tre.

Không phủ nhận thành công của ông Lai ở Sanest Khánh Hoà. Nhưng việc ông "bê nguyên si công thức" từ CLB áp dụng thần tốc ở ĐTQG mà lại đi đấu SEA Games thì hơn cả đánh bạc.

HLV sinh năm 1971 thay đổi lối chơi với các đường chuyền tầm thấp, tốc độ, yêu cầu các mũi phụ công chạy chiến thuật liên tục, các mũi chủ công ngoài các pha nhảy phát bóng tấn công hiện đại, các pha tấn công hàng sau thì khi lên hàng trên phải lấy các đường bóng tấn công bai biên làm sở trường. Nhưng với các VĐV trẻ dự giải, họ không thể thích nghi kịp.

"Trước thời điểm dẫn dắt ĐT bóng chuyền nam Việt Nam, HLV Thái Quang Lai cũng mới lên ở Khánh Hòa được 1 năm. Kinh nghiệm chưa có. Ban huấn luyện chưa sự chưa chuẩn. Người làm tốt ở CLB chưa chắc làm tốt trên tuyển, đó là hai phạm trù khác nhau", cựu HLV danh tiếng một thời Nguyễn Mạnh Hùng chia sẻ với phóng viên Dân Việt.

"Người HLV phải hiểu được tầm của mình và trình độ đối thủ kĩ càng nhất. Sau đó chúng ta mới lên kế hoạch rèn những gì. Nhưng Thái Quang Lai và ban huấn luyện (tại SEA Games 30) non quá. Thất bại ở Philippines, đặc biệt là thua cả Campuchia thì ê chề quá".

HLV Thái Quang Lai đã không thể hiện được năng lực trên đội tuyển nhưng đổ hết lỗi về thất bại của đội tuyển ở SEA Games 30 cho ông thì chưa xác đáng. Cách làm của Liên đoàn bóng chuyền Việt Nam thực sự có vấn đề mà sự lục đục qua mỗi kì đại hội hay mỗi sự kiện, vấn đề đã nói lên tất cả.