Hoàng Su Phì (Hà Giang): Phát triển không gian văn hóa trà Shan tuyết cổ thụ

Được thiên nhiên ban tặng, những cây chè Shan tuyết cổ thụ ở huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang từ lâu đã gắn bó mật thiết với cuộc sống của người dân nơi đây. Với khí hậu và thổ nhưỡng đặc biệt phù hợp với cây chè Shan tuyết phát triển, những búp chè Shan tuyết qua bàn tay chế biến của những người nông dân đã nâng tầm giá trị sản phẩm nhờ việc thay đổi quy trình sản xuất, pha chế, từng bước xây dựng văn hóa uống trà.

Không gian văn hóa trà Việt tại huyện Hoàng Su Phì (Hà Giang).

Chè Shan tuyết được coi là cây trồng chủ lực của người dân huyện Hoàng Su Phì. Toàn huyện hiện có hơn 4.400 ha chè Shan tuyết, trong đó các xã Thông Nguyên, Nậm Ty, Túng Sán, Hồ Thầu đang duy trì trên 200 ha chè hữu cơ Organic Châu Âu. 

Năm 2023, sản lượng thu hoạch chè búp tươi đạt trên 13.240 tấn chè búp tươi, giá thu mua chè búp ổn định từ 12 - 25 nghìn đồng/kg. Sản lượng sau chế biến ước đạt gần 3.000 tấn, giá trị sản phẩm ước đạt 344 tỷ đồng, bình quân đạt trên 80 triệu đồng/ha/năm.

Bên cạnh những giá trị lịch sử, văn hóa, cây chè Shan tuyết còn là nguồn thu nhập chính của người dân nơi đây. Vì thế, trong những năm qua, huyện Hoàng Su Phì đã có nhiều nỗ lực xây dựng thương hiệu chè Shan tuyết địa phương bằng các giải pháp khác nhau, như: Chứng chận sản phẩm tiêu chuẩn hữu cơ Châu Âu, tăng cường sản xuất nâng cao chất lượng gắn mẫu mã bao bì nhãn mác, xúc tiến thương mại đưa sản phẩm quảng bá các Hội chợ trong và ngoài nước. Trong đó có thị trường Châu Âu đã mang nhiều hiệu quả cao.

Huyện Hoàng Su Phì (Hà Giang) hiện có hơn 4.400 ha trồng chè Shan tuyết.

Đặc biệt với gần 3.000 cây chè được công nhận là Cây di sản Việt Nam, 16 sản phần chè sau chế biến như: Chè xanh, hồng trà, bạch trà đã được công nhận sản phẩm OCOP từ 3 - 4 sao. Có 2 sản phầm được Bộ Nông nghệp và PTNT công nhận OCOP 5 sao gồm Hồng trà và Trà xanh của Hợp tác xã chế biến chè Phìn Hồ, xã Thông Nguyên, đã mở ra cơ hội mới rõ ràng hơn về mặt phát triển kinh tế gắn với phát triển du lịch, góp phần xóa đói giảm nghèo cho đồng bào các dân tộc trên địa bàn.

Đến với Hoàng Su Phì, du khách sẽ được trải nghiệm quy trình sản xuất và thưởng thức những loại trà hảo hạng.

Từ đam mê, trải nghiệm những rừng chè Shan tuyết cổ thụ, giờ đây du khách đến với Hoàng Su Phì còn được thưởng thức văn hóa bản địa qua việc trải nghiệm quy trình sản xuất và thưởng thức những loại trà hảo hạng. Bằng việc xây dựng văn hóa trà Việt, đang từng bước xây dựng những giá trị mới làm chất dẫn cho phát triển du lịch.

Ông Alex, một du khách đến từ nước Anh cảm nhận: Đến với huyện Hoàng Su Phì tôi được thưởng thức trà shan tuyết, một đặc sản ở vùng núi cao này. Từ bàn tay khéo léo của con người nơi đây, đã pha chế nên loại nước uống thơm ngon và đậm hương vị của núi rừng. Lần đầu tiên đến với Hoàng Su Phì, tôi được cảm nhận điều đó và giờ mỗi buổi sáng, buổi tối, tôi đều thưởng trà shan tuyết sau bữa ăn, điều đó làm tôi rất thích thú.

Sản phẩm trà Shan tuyết cổ thụ Hoàng Su Phì được nhiều địa phương trong tỉnh, nhiều cơ quan, đơn vị du khách thập phương lựa chọn làm quà tặng. Phó Chủ tịch UBND huyện Hoàng Su Phì Lý Chòi Nhàn, cho biết: Hiện tại, huyện đang tăng cường thông tin, quảng bá, giới thiệu sản phẩm trà Shan tuyết Hoàng Su Phì để mở rộng thị trường tiêu thụ, góp phần nâng cao giá trị sản phẩm, hiệu quả kinh tế cho người trồng chè; xây dựng, hình thành các vùng sản xuất chè an toàn, chè hữu cơ gắn với du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng. Đồng thời, xây dựng các liên kết theo chuỗi giá trị trong tổ chức sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm, thông qua các tổ hợp tác, hợp tác xã và doanh nghiệp. Đồng thời khuyến kích xây dựng "Không gian văn hóa trà Việt" tại các điểm du lịch vừa là điểm đến thưởng thức trà và giới thiệu các sản phẩm trà địa phương".