Hội chứng ống cổ tay: Bệnh nghề nghiệp của giới văn phòng, nội trợ, lái xe

Bác sĩ Hà Duy Nam, Phó Khoa chấn thương chỉnh hình (Bệnh viện Bãi Cháy (tỉnh Quảng Ninh) cho biết, hội chứng ống cổ tay là một bệnh nghề nghiệp thường gặp ở các đối tượng người làm việc máy tính, bán hàng, nội trợ, lái xe…

Đây là những người phải thường xuyên phải sử dụng bàn tay liên tục, duy trì tư thế gập cổ tay một thời gian dài. Bệnh này không nguy hiểm đến tính mạng nhưng lâu dài có thể dẫn đến tàn tật do tổn thương thần kinh, teo ô mô cái. 

Triệu chứng mắc hội chứng ống cổ tay

Hội chứng ống cổ tay còn gọi là hội chứng đường hầm cổ tay hay hội chứng chèn ép thần kinh giữa (tên tiếng Anh: Carpal tunnel syndrome) là một tập hợp các triệu chứng của một bệnh thần kinh ngoại biên. 

“Đa số các bệnh nhân đều nhận biết được các biểu hiện của hội chứng ống cổ tay khi làm một số việc thông thường trong đời sống hằng ngày. 

Một số triệu chứng thường gặp như: tê bì, nóng rát hoặc đau các ngón tay; có cảm giác như bị tê giật, đau và tê lan về phía khuỷu và vai; thay đổi cảm giác nhiệt hoặc xúc giác ở bàn tay, bàn tay trở nên vụng về, sức cầm nắm giảm, bị run tay, viết khó, dễ làm rơi đồ vật..., trong trường hợp nặng, có thể gặp teo cơ ô mô cái. 

Nếu không được điều trị, các triệu chứng sẽ tiến triển thành cơn đau cấp tính hoặc đau kéo dài, đôi khi nghiêm trọng đến mức người bệnh không thể làm được những việc đơn giản trong gia đình vì chức năng bàn tay đã bị tổn thương nghiêm trọng. Nếu tình trạng chèn ép kéo dài sẽ làm tổn thương thần kinh không hồi phục. 

Điều này có nghĩa là dù có giải ép thì các cử động cầm nắm cũng không phục hồi trở lại được như ban đầu. Chính vì thế chỉ định phẫu thuật là tuyệt đối nếu bệnh nhân có tình trạng yếu cơ ô mô cái để tránh tình trạng không phục hồi hay tổn thương thêm của dây thần kinh giữa”, bác sĩ Nam giải thích. 

Nguyên nhân gây hội chứng ống cổ tay

Theo bác sĩ Nam, bệnh hội chứng ống cổ tay có thể gặp ở mọi độ tuổi, phụ nữ mắc bệnh nhiều hơn nam giới gấp 3-4 lần do sử dụng đôi bàn tay nhiều hơn. Đây cũng là một bệnh nghề nghiệp thường gặp ở những người lao động nghề nghiệp mang tính chuyên biệt cao và chỉ sử dụng một số cơ bắp nhỏ ở bàn tay liên tục kéo dài. 

Những người làm việc tư thế cổ tay gập, dùng nhiều động tác lắc cổ tay, hoặc làm các nghề đòi hỏi phải cử động tay liên tục, sử dụng máy có rung chuyển khi vận hành hoặc thường xuyên sử dụng máy tính.

Nguyên nhân của hội chứng ống cổ tay là do thần kinh giữa bị chèn ép trong ống hẹp vùng cổ tay, phần lớn là vô căn. Thần kinh giữa bị dây chằng ngang cổ tay chèn ép khi nó đi qua dưới sợi dây chằng này, làm đau và yếu bàn tay. 

Bên cạnh đó là những yếu tố nguy cơ thúc đẩy hội chứng ống cổ tay như phụ nữ thời kỳ mãn kinh, đang dùng thuốc tránh thai đường uống, phụ nữ có thai với sự tăng cân quá nhanh; bệnh lý gây chèn ép thần kinh giữa như (dị dạng xương do gãy cổ tay, viêm khớp dạng thấp có viêm bao gân; 

Bệnh gout có hạt Tophie quanh các bao gân; Bệnh chuyển hóa: đái tháo đường, to đầu chi, nhiễm bột, suy tuyến giáp; Bệnh gây tăng thể tích: phù; suy tim xung huyết; béo phì; Các khối u trong ống cổ tay như u nang bao hoạt dịch, u dây thần kinh, u mỡ…

Điều trị hội chứng ống cổ tay thế nào? 

Bác sĩ Nam cho biết, khi bệnh nhân có các dấu hiệu tê bì, đau nhức ngón tay, cầm nắm kém... nên đi khám để được chẩn đoán đúng. 

Tại bệnh viện, các bác sĩ có thể sử dụng phương pháp điện thần kinh cơ để đánh giá mức độ suy giảm tốc độ dẫn truyền vận động và cảm giác của thần kinh giữa trong ống cổ tay, từ đó phân mức độ nặng của bệnh hội chứng ống cổ tay. 

Ngoài ra có thể làm thêm các chiếu chụp để chẩn đoán chính xác tổn thương tại dây thần kinh, các khối u hay tổn thương mô mềm kèm theo… 

Phương pháp phẫu thuật thực hiện cắt dây chằng ngang cổ tay để giải phóng chèn ép thần kinh được chỉ định khi có chèn ép cơ học, điều trị nội khoa thất bại, có triệu chứng teo mô cái hoặc yếu bàn tay, bệnh kéo dài trên 1 năm hoặc kết hợp với bệnh lý ảnh hưởng thần kinh như đái tháo đường, suy thận mạn.

"Hội chứng ống cổ tay tuy không nguy hiểm đến tính mạng nhưng về lâu dài có thể dẫn đến tàn tật do tổn thương thần kinh và mạch máu, teo cơ mô cái. Do đó, người dân có các triệu chứng tê bì, đau ngón tay, cầm nắm kém... nên đi khám ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời", bác sĩ Nam khuyến cáo.