Hướng tới Hội nghị Hiệp hội Nghề công tác xã hội ASEAN

Thảo luận về xu hướng phát triển nghề

Trước đó cuối năm 2019, để chuẩn bị cho hội nghị "Phát triển công tác xã hội trong ASEAN", Việt Nam đã tổ chức chuỗi hoạt động xây dựng văn kiện Tuyên bố ASEAN về Phát triển công tác xã hội.

Theo ông Lê Tấn Dũng - Thứ trưởng Bộ LĐTBXH Chính phủ Việt Nam cũng đã ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật, đã tạo tiền đề pháp lý quan trọng để các bộ, ngành, địa phương từng bước phát triển nghề công tác xã hội chuyên nghiệp tại Việt Nam. Tuy nhiên, Việt Nam mới đang tăng cường và kiện toàn khuôn khổ pháp lý phát triển nghề công tác xã hội thông qua việc xây dựng luật riêng về công tác xã hội để làm cơ sở điều chỉnh các nội dung liên quan trong các ngành, lĩnh vực hiện đang được điều chỉnh bởi các luật chuyên ngành.

"Việt Nam mong muốn được phối hợp với các nước thành viên ASEAN và UNICEF cùng các đối tác khác để xây dựng Tuyên bố ASEAN về Phát triển công tác xã hội, dự kiến sẽ được trình lên các nhà lãnh đạo ASEAN vào tháng 11/2020, hướng tới mục tiêu Không để ai bị bỏ lại phía sau của Liên hợp quốc" - Thứ trưởng Lê Tấn Dũng nói.     

Bà Hà Thị Minh Đức - Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế cho biết, dự kiến vào tháng 11 hội nghị sẽ thảo luận một số chủ đề lớn. Trong đó hội thảo được triển khai làm 3 phiên thảo luận với các nội dung sát thực: Tổng quan về phát triển công tác xã hội toàn cầu và thực trạng công tác xã hội ở Việt Nam; Tình hình triển khai công tác xã hội ở các lĩnh vực cụ thể; Chia sẻ kinh nghiệm quốc tế và các kỳ vọng hướng tới xây dựng Tuyên bố về phát triển Công tác xã hội.

Theo đó, nội dung các tham luận tập trung các chủ đề như: những vấn đề đặt ra cho công tác xã hội trong cộng đồng ASEAN; lịch sử hình thành và phát triển Công tác xã hội ở Việt Nam; những vấn đề lý thuyết và thực hành Công tác xã hội đương đại trên thế giới và Việt Nam; xây dựng và thực thi chính sách trong Công tác xã hội và an sinh xã hội ở các nước ASEAN…

Cần có khung điều chỉnh nghề công tác xã hội

Bà Lê Thị Hồng Loan - Trưởng phòng Bảo vệ trẻ em (UNICEF), cho rằng trên cơ sở thực tiễn ở Việt Nam và kinh nghiệm của các nước trên thế giới, Việt Nam cần thiết phải có một Luật chung, khung để điều chỉnh về nghề Công tác xã hội và Luật chuyên ngành quy định nhiệm vụ, vai trò, trách nhiệm hoặc thẩm quyền của cán bộ, nhân viên công tác xã hội trong các luật cụ thể...

"Trong đó, Luật khung về nghề Công tác xã hội cần quy định cụ thể về khung pháp lý chuẩn hóa nghề Công tác xã hội. Có những chính sách quy định ở tầm luật liên quan đến vị trí, chức năng nhiệm vụ và hoạt động của các Trung tâm Công tác xã hội, trình tự thủ tục cung cấp dịch vụ Công tác xã hội và những quy định về thẩm quyền của cán bộ, nhân viên Công tác xã hội trong việc giải quyết các vụ việc" - Bà Loan tư vấn.

TS. Nguyễn Hải Hữu - Phó chủ tịch Hiệp hội dạy nghề và Nghề Công tác xã hội Việt Nam, đánh giá: Nhận thức, hiểu biết về nghề công tác xã hội đã có bước chuyển biến căn bản, đặc biệt là độ ngũ cán bộ cốt cán của ngành Lao động - TBXH, các hội, đoàn thể đã hiểu rất tốt về công tác xã hội. Trong giai đoạn vừa qua, hầu hết các tỉnh, thành phố đã xây dựng và triển khai Kế hoạch thực hiện Đề án phát triển nghề công tác xã hội giai đoạn 2010 - 2020.

"Các chính sách ngày càng toàn diện hơn, bao trùm các nhu cầu cơ bản của đối tượng; Đối tượng được trợ giúp từng bước được mở rộng đáp ứng với bức xúc của thực tế. Cơ hội tiếp cận dịch vụ xã hội cơ bản ngày càng tốt hơn. Hệ thống tổ chức bộ máy và đội ngũ nhân viên công tác xã hội làm việc trong lĩnh vực an sinh xã hội, y tế ngày càng được mở rộng. Chương trình đào tạo công tác xã hội cũng đang được thực hiện ở 57 cơ sở giáo dục bao gồm các trường đại học, cao đẳng, trường nghề, tăng mạnh so với năm 2010 khi đó mới chỉ trường đào tạo trung cấp, cao đẳng nghề công tác xã hội. Cùng với đó, các tổ chức quốc tế quan tâm hỗ trợ phát triển nghề công tác xã hội trên nhiều lĩnh vực. Tóm lại, Việt Nam có bước phát triển đột phá về nghề công tác xã hội trong 9 năm qua" - ông Nguyễn Hải Hữu, nói.

Tuy nhiên, cũng theo ông Nguyễn Hải Hữu thì hiện vẫn còn một số hạn chế như khuôn khổ pháp lý phát triển nghề công tác xã hội chưa được hoàn chỉnh. Đặc biệt là về vai trò, nhiệm vụ, quyền hạn của cán bộ, viên chức, nhân viên công tác xã hội chưa được xác định cụ thể. Mạng lưới các cơ sở cung cấp dịch vụ công tác xã hội còn thiếu về số lượng, yếu về chất lượng, tính xã hội hóa chưa cao, chưa phát huy được vai trò của các tổ chức ngoài công lập. Các dịch vụ công tác xã hội chưa đa dạng, chưa đáp ứng được nhu cầu của người dân, chưa dựa vào cộng đồng. Cùng với đó, đội ngũ cán bộ, nhân viên, cộng tác viên công tác xã hội còn mỏng, chưa chuyên nghiệp.