Khác đồng loại

Chả cần ai hỏi, cũng chẳng phải tâm sự, thỉnh thoảng bà ấy lại ném ra cái câu vu vơ khi có người quen đứng gần: “Chả có tiền” hoặc “chiều nay chả biết ăn gì, lại rau muống chấm tương, ăn mãi bã cả mồm”, “lâu quá không biết miếng thịt là gì”... mà xung quanh ai cũng biết nhà ấy dư dật, chả thiếu gì. Họa chăng chỉ không kiếm được “gan giời, mỡ muỗi”.

Ấy là thời của mẹ tôi ở quê. Nông thôn ngày ấy cũng giàu nghèo chênh lệch, nhưng không trời cao, vực sâu như thời nay. Mẹ tôi bảo bà ấy kêu thế là kêu “òn” vì quen cái mồm. Cũng có thể biết nhà mình “có” hơn nên bà sợ xung quanh nhờ nhõi. Giờ thì mình hiểu bà cũng chả bụng dạ gì, chỉ tội cái đầu bà nghèo nàn quá, chả nghĩ ra được điều gì khá hơn. Bà ấy chắc chắn không thể là người tháo vát.

Ở Âu châu có những cửa hàng bán đồ trang sức, ai đặt chân vào đó mua hàng thì trong túi phải có vài chục ngàn đô. Tôi đi du lịch, túi chỉ có vài chục đô nhưng vẫn vào ngó để khi về có cái mà kể cho bạn bè. Đất nước họ giàu, nhưng con người được tôn trọng, không tiền muốn ngó cứ ngó thoải mái. Tôi không mua gì nhưng cũng vào ngó, phòng khi chợt trở nên... giàu có thì bước vào những nơi ấy khỏi bỡ ngỡ.

Nhưng nghe nói ở một nước phương Đông, con gái một thủ tướng nọ đi mua đồ trang sức ở siêu thị cao cấp trong nước họ lại yêu cầu siêu thị hôm đón phải dành riêng cho cô ấy, không để bất kỳ người khách nào vào khi cô chọn hàng, bởi tiền nhà ấy đủ lát kín cái siêu thị cao cấp vài vạn mét vuông đó. Thật là cuộc chơi vô tiền khoáng hậu của loại người sống nhờ bóng rợp.

Cái đó cũng được dân gian chỉ mặt đặt tên là “hợm”, là “chảnh”. Riêng tôi nghĩ là dùng chữ đó chưa chuẩn. Thời nay phải gọi là “siêu hợm”, “siêu chảnh” mới đúng. So với người kêu “òn” thì thói “siêu hợm”, “siêu chảnh” này cũng chung một cái đầu, mà cái đầu sau còn tệ hại hơn cái đầu trước, vì là cái đầu có đào tạo, có học mà lại thế.

Thì ra ở thời đại nào cũng có những cái đầu đáng thương khi họ tìm cách tỏ ra khác đồng loại khi hơn có tí của.