Khám chữa bệnh bảo hiểm y tế: Tăng lực cho trạm y tế xã

Nội dung này được nhấn mạnh trong hội nghị sơ kết 2 năm thực hiện Luật BHYT vừa được tổ chức sáng 17.10.

Dân “ngán” trạm y tế xã

Thống kê của BHYT Việt Nam năm 2010, cả nước có khoảng 2.176 cơ sở khám chữa bệnh (KCB) ký hợp đồng với cơ quan BHXH, trong đó 50 cơ sở KCB tuyến trung ương, 510 cơ sở tuyến tỉnh, 1.190 cơ sở tuyến huyện. Thông qua các đơn vị ký hợp đồng với bệnh viện, các trung tâm y tế huyện đã thực hiện KCB BHYT tại 6.178 trạm y tế xã, chiếm 60% tổng số trạm y tế xã trên cả nước (tăng 10% so với năm 2009).

Khám bệnh tại Trung tâm Y tế xã Quảng Thắng, TP. Thanh Hóa.

Ông Lương Ngọc Khuê - Cục trưởng Cục Khám chữa bệnh cho rằng: “Việc đưa công tác KCB BHYT đến tận tuyến huyện, tuyến xã tạo điều kiện cho người dân được tiếp cận với các dịch vụ khám chữa bệnh ban đầu một cách toàn diện”. Tuy nhiên, ông Khuê cũng nhấn mạnh, dù chiếm “lực lượng” đông đảo nhất nhưng trạm y tế xã lại là nơi ít người đến khám bằng thẻ BHYT nhất.

Dẫn chứng cho ý kiến này, ông Hồ Đức Hải – Giám đốc Sở Y tế Phú Thọ cho rằng: “Tại vùng sâu vùng xa, vùng dân tộc thiểu số, vùng khó khăn… được Nhà nước hỗ trợ thì độ bao phủ BHYT đạt 90%, thậm chí là 100%. Nhưng tại những vùng này cơ sở vật chất thiếu thốn, đội ngũ các bác sĩ không chỉ thiếu mà còn yếu về chuyên môn, do vậy dù người dân có được cấp thẻ BHYT họ cũng ít có điều kiện được chăm sóc sức khoẻ. Ngược lại, tại các vùng đồng bằng, trung du, hệ thống cơ sở vật chất được trang bị khá đầy đủ nhưng vì có rất ít người tham gia BHYT nên trạm y tế xã thường… vắng vẻ”.

Ông Nguyễn Đình Đãng - Trưởng phòng Nghiệp vụ y (Sở Y tế Hải Dương) cũng khẳng định, việc thực hiện KCB bằng BHYT ở tuyến xã hiện nay còn nhiều bất cập. Luật đã quy định chỉ những cơ sở có đủ các điều kiện tiêu chuẩn quy định mới được phép KCB, thế nhưng các thiết bị ở trạm y tế xã rất kém, dù có được đầu tư thì một thời gian lại hỏng hóc, thiếu thốn. Như vậy, người tham gia BHYT sẽ không được chăm sóc sức khoẻ một cách toàn diện, muốn đi khám vượt tuyến.

Làm sao để trạm y tế vào cuộc?

Thực hiện công tác KCB bằng BHYT tuyến xã, ngành y tế kỳ vọng điều này sẽ góp phần thực hiện tốt hơn công tác chăm sóc sức khoẻ ban đầu cho người dân, thông qua đó góp phần giảm tải cho các bệnh viện tuyến trên.

Tại hội nghị, nhiều ý kiến đã được đưa ra nhằm “vực” hệ thống khám chữa bệnh cơ sở. Bà Bùi Thị Hằng (Sở Y tế Bắc Giang) nói: “Muốn người dân tin tưởng thì không có cách nào khác là phải chuẩn hoá trang thiết bị tuyến xã, bổ sung nhân lực”.

Không chỉ gặp khó khăn về nguồn lực, hiện nay bản thân các trạm y tế tuyến xã cũng đang gặp nhiều khó khăn về tài chính. Theo quy định, trạm y tế xã chỉ được 1.000 đồng/lượt khám nhưng phải chi cho cả chục khoản mua đơn thuốc, mua sổ khám bệnh, mua găng tay… mà tính sơ sơ đã lên đến vài chục nghìn.

Hiện nay, ngoài nguồn vốn chi thường xuyên (10-14 triệu đồng/năm/xã) của ngân sách trung ương ra thì y tế xã không còn bất cứ nguồn thu nào khác, và như thế chuyện đầu tư trang thiết bị để nâng cao hoạt động KCB tại tuyến xã là chuyện không thể.

Ông Phạm Lương Sơn - Trưởng ban Thực hiện chính sách BHYT, BHXH Việt Nam kiến nghị: Trong thời gian tới không chỉ BHXH mà cả ngành y tế cần được đầu tư hơn nữa nguồn vốn từ Chính phủ, đặc biệt là nguồn vốn xã hội hoá để đầu tư toàn diện hơn cho y tế cơ sở, để các đơn vị y tế này đạt chuẩn quốc gia. Có vậy thì người dân mới yên tâm tham gia KCB bằng BHYT ngay cả ở tuyến xã”.

Minh Nguyệt