Khánh Hòa: Thủy điện hại rừng

UBND tỉnh Khánh Hòa vừa có văn bản đồng ý cho chuyển mục đích sử dụng đất rừng để thực hiện Dự án Thủy điện Sông Giang 1 tại xã Khánh Trung (Khánh Vĩnh, Khánh Hòa). Trong khi đó, Dự án Thủy điện Sông Giang 2 (của cùng một chủ dự án) đã trễ hẹn nhiều năm chưa thể phát điện sau khi tàn phá hàng trăm hecta rừng…

Tàn phá rừng làm thủy điện

Dự án (DA) Thủy điện Sông Giang 2 có công suất 37 MW, sản lượng điện dự kiến khoảng 141 triệu kWh/năm, nằm trên lưu vực sông Giang, cách trung tâm xã Khánh Trung (huyện Khánh Vĩnh, Khánh Hòa) chừng 30km. Bắt đầu thi công từ năm 2006 trên diện tích 239ha (trong đó có trên 200ha rừng đầu nguồn), giữa năm 2007, DA này đã chính thức dẫn dòng, kế hoạch cấp phát điện vào năm 2010. Nhưng sau nhiều lần “khất” đến nay DA vẫn ỳ ạch, “giậm chân” ở khâu đào hầm.

Hàng trăm hecta rừng đã bị phá khi thực hiện dự án này (ảnh chụp tại khu vực nhà máy và tháp điều áp)

Vượt qua hơn 30km đường núi, chúng tôi có mặt tại vùng DA Thủy điện Sông Giang 2. DA chậm tiến độ gần 3 năm này hiện ra trước mắt chúng tôi là một đại công trường mấy trăm ha rừng ngổn ngang đất, đá, sắt thép gỉ và hàng loạt máy móc, xe máy hư hỏng, gỉ sét chỏng chơ dọc công trường.

Tại khu vực nhà máy, vài ba công nhân đang ngồi vắt vẻo trên miệng tháp điều áp được thi công trên đỉnh một ngọn núi. Người dân địa phương cho biết, trước đây công trường tấp nập bao nhiêu thì nay vắng vẻ bấy nhiêu. Nhộn nhịp nhất là những năm đầu thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng và phóng đường vào vùng DA. Xe lớn xe bé nườm nượp chở hàng ngàn khối gỗ ra khỏi vùng rừng nguyên sinh ven sông Giang này…

Chi chít thủy điện nhỏ

Trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa hiện có 8 DA thủy điện vừa và nhỏ đã được Bộ Công Thương phê duyệt, với tổng diện tích cả ngàn ha. Trong số những DA này, Thủy điện Sông Giang 2 đang “giậm chân tại chỗ” nhiều năm nay là lớn nhất cũng chỉ 37MW, những DA khác đều “lít nhít” như Thủy điện Sông Trang 5MW, Hoa Sơn 4MW và Sông Cái chỉ 2MW, nhưng diện tích “chiếm” rừng cho mỗi DA siêu nhỏ này lên cả trăm ha. Trong số 8 DA thủy điện nói trên, hiện chỉ có DA Thủy điện Eakrông Rou 12 MW đã đi vào hoạt động. Ba dự án khác là Sông Giang 1, Sông Giang 2, Sông Chò 2 đều đã giải phóng mặt bằng xong và đang thực hiện rất chậm.

Ông Trương Tam – Trưởng phòng Quản lý điện năng Sở Công Thương Khánh Hòa - cho biết: Trong số các DA thủy điện này, UBND tỉnh Khánh Hòa đã thu hồi 3 DA thực hiện chậm, hiệu quả kém, chiếm nhiều diện tích rừng. Hiện tỉnh Khánh Hòa đang đề nghị Bộ Công Thương đưa các DA này ra khỏi quy hoạch DA thủy điện nhỏ toàn quốc.

Mai Khuê