Không ổn nếu EVN chỉ trông chờ vào tăng giá điện

Vậy lâu nay EVN nói giá điện đang dưới giá thành có hợp lý không?

- Tính đến hết năm 2014 thì đúng là EVN đang lỗ. Như tập đoàn này đã công bố, lỗ lũy kế của họ đến hết năm 2014 lên tới 16.800 tỷ đồng chưa tính vào giá điện. Nếu tính đầy đủ các chi phí này vào thì đúng là giá điện hiện ở dưới giá thành. Tuy nhiên, nếu tính chung theo từng năm qua thì hoạt động sản xuất kinh doanh của EVN không phải lúc nào cũng lỗ, có năm lỗ, có năm lãi. Năm nào mà nước dồi dào, thủy điện sản xuất được nhiều thì lãi, ngược lại là lỗ. Điểm đáng chú ý là dù cũng có năm có lãi song tỷ suất lợi nhuận của EVN là thấp và ngày một thấp, trong khi họ cần phải lãi đủ để phát triển đầu tư.

Ông đánh giá như thế nào về hiệu quả sản xuất kinh doanh của EVN hiện nay?

Quan điểm

Ông Trần Viết Ngãi

  Nếu chỉ trông chờ vào việc tăng giá điện sẽ không thể khiến ngành điện phát triển vững mạnh. Giảm giá thành điện phải được đặt lên hàng đầu bằng cách tiết kiệm chi phí không cần thiết. 

Vậy tại sao ngành điện không thu hút nhiều các thành phần tư nhân, nước ngoài… đầu tư vào để cải thiện gánh nặng đầu tư quá lớn, thưa ông?

- Đầu tư tư nhân, nước ngoài vào ngành điện hiện nay là khó khăn. Giá thành đầu tư quá lớn trong khi đầu ra lại thấp, không có lãi. Tính toán sơ bộ của tôi, giá bán điện hiện nay của ta là hơn 1.500 đồng/kWh nhưng chi phí đầu tư 1 kWh mất ít nhất cũng 1.600-1.700 đồng/kWh thì nhà đầu tư không có lãi, không khấu hao, hoàn vốn được.

Vận hành phải có lãi thì mới chuyển giao được dự án, nhưng không lãi thì lấy đâu ra nhà đầu tư muốn đầu tư. Hiện các chi phí như than, khí vẫn không ngừng tăng lên, chỉ có dầu giảm, nếu cứ chờ lãi ở thủy điện thì biết bao giờ EVN mới đủ vốn để đầu tư, và ngành điện mới thu hút được đầu tư.

Như vậy, liệu chỉ còn cách tăng giá điện mới “cứu” được EVN, hay còn phương án nào khác, thưa ông?

- Như tôi đã nói ở trên, song song với tăng giá điện phải đi kèm với các giải pháp tái cơ cấu, giảm giá thành, chi phí của ngành điện mới có thể cải thiện được tình hình của EVN hiện nay. Nếu chỉ trông chờ vào việc tăng giá điện sẽ không thể khiến ngành điện phát triển vững mạnh. Giảm giá thành điện phải được đặt lên hàng đầu bằng cách tiết kiệm chi phí không cần thiết. EVN phải tinh giảm bộ máy. Tôi được biết với khoảng 110.000 người đang làm trong ngành điện so với lượng MW điện họ sản xuất, quản lý hiện nay (khoảng trên 142 tỷ kWh, điện sản xuất và mua tính đến hết năm 2014 -PV) thì số lượng người này quá đông. Đặc biệt EVN phải giảm được chi phí trong đầu tư xây dựng cơ bản, tiết kiệm điện năng, giảm tổn thất điện năng…

Xin cảm ơn ông!