Khu Bảo tồn thiên nhiên Nam Nung: Phát triển du lịch gắn với bảo tồn hệ sinh thái rừng

Đánh thức tiềm năng "kho báu xanh" Nam Nung

Nằm cách thị xã Gia Nghĩa 45km, Khu BTTN Nam Nung có diện tích tự nhiên hơn 23.000ha, nằm trên địa giới hành chính của 10 xã thuộc 3 huyện: Krông Nô, Đắk Glong và Đắk Song. Khu BTTN có đỉnh Nam Nung cao 1.578m, được coi là "nóc nhà" của tỉnh Đăk Nông.

Rừng Nam Nung giữ vai trò quan trọng trong việc điều tiết khí hậu vùng Tây Nguyên và cả khu vực miền Đông Nam bộ. Nơi đây có 2 hệ sinh thái chủ yếu là rừng gỗ tự nhiên lá rộng thường xanh và rừng gỗ hỗn giao tre nứa tự nhiên. Trong đó, hệ sinh thái rừng gỗ tự nhiên lá rộng thường xanh chiếm trên 90% diện tích khu bảo tồn.

Theo kết quả ghi nhận, hệ thực vật rừng Nam Nung vô cùng đa dạng, phong phú, với 891 loài, 522 chi và 145 họ thực vật, trong đó có 70 loài thực vật đang bị đe doạ, bao gồm 36 loài thực vật được ghi trong Sách đỏ Việt Nam; 38 loài được xếp trong Nghị định số 84/2021/NĐ-CP ngày 22/9/2021 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 06/2019/NĐ-CP; 28 loài được xếp trong Danh lục Sách đỏ thế giới IUCN như cẩm lai, gõ đỏ, gõ mật, sao đen, dầu mít, sến mủ, sồi ba cạnh...

Tương tự, hệ động vật cũng phong phú với 297 loài, 29 bộ và 93 họ động vật có xương sống. Đây là nơi sinh sống của một số loài động vật quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng nằm trong Sách đỏ của Việt Nam và IUCN như bò tót, voọc chà vá chân đen, báo gấm, khỉ đuôi lợn, khỉ cộc, cầy mực… và một số loài thực vật như cây sồi ba cạnh, thông ba lá, cẩm lai (trắc lai)... Ngoài ra, còn có 173 loài chim, 66 loài cá, 37 loài bò sát …

Khu BTTN Nam Nung còn là nơi tập trung khá nhiều đồng bào M'Nông với những di sản văn hóa vật thể và phi vật thể độc đáo. Đó là những món ăn truyền thống độc đáo có nguyên liệu từ rừng, các vật dụng phục vụ cuộc sống cư dân địa phương. Đặc biệt là không gian văn hoá, các lễ hội truyền thống độc đáo.

Vì vậy, để bảo tồn hệ sinh thái rừng gắn với việc khai thác tiềm năng du lịch hợp lý, thiết lập các tuyến du lịch, tạo điểm đến hấp dẫn theo đề án phát triển du lịch sinh thái, Khu BTTN Nam Nung đã ký hợp đồng cho thuê môi trường rừng để kinh doanh du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí với tổng diện tích là 743,11 ha đối với 2 nhà đầu tư là Công ty cổ phần đầu tư xây dựng Liên Thành Đắk Nông và Công ty Cổ phần du lịch Hiểu về Trái tim. 

Sau khi dự án đi vào hoạt động sẽ góp phần phát huy hết giá trị của rừng mang lại, đó là phát triển rừng, bảo tồn đa dạng sinh học, quảng bá tài nguyên; nâng cao nhận thức và hành động của cộng đồng địa phương đối với các tài sản vô giá về du lịch cảnh quan - văn hóa – lịch sử và tạo công ăn việc làm, nâng cao thu nhập và đời sống cho người dân địa phương, từng bước xóa đói giảm nghèo và hướng tới phát triển bền vững; tạo ra nguồn thu bổ sung cho công tác bảo vệ rừng, bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học cho đơn vị. Đồng thời, phát triển, nâng cao giá trị Khu BTTN Nam Nung, góp phần quản lý, bảo tồn và phát triển bền vững tài nguyên rừng.

Nhiều giải pháp bảo tồn hệ sinh thái tự nhiên

Nhận thức được tầm quan trọng của đa dạng sinh học, trong thời gian qua, công tác quản lý bảo vệ rừng, bảo vệ đa dạng sinh học đã được Ban lãnh đạo Khu BTTN Nam Nung hết sức quan tâm.

Ông Nguyễn Văn Mạnh, Giám đốc Khu Bảo tồn thiên nhiên Nam Nung chia sẻ: "Nhằm bảo tồn thiên nhiên, đa dạng sinh học, phát triển du lịch sinh thái theo hướng bền vững, đơn vị thường xuyên phối hợp với chính quyền địa phương, đẩy mạnh tuyên truyền giáo dục, nâng cao nhận thức về bảo vệ rừng trong cộng đồng dân cư. Đồng thời, tăng cường tuần tra, ngăn chặn kịp thời, xử lý nghiêm hành vi xâm hại đến tài nguyên rừng. Chú trọng công tác trồng rừng, khoanh nuôi xúc tiến tái sinh, giao khoán bảo vệ rừng...".

Trong thời gian qua, Khu BTTN Nam Nung đã triển khai nhiều giải pháp quản lý bảo vệ rừng, trong đó giải pháp khoán bảo vệ rừng đã huy động được đông đảo người dân địa phương tham gia. Cụ thể: Trong giai đoạn 2021-2025, Khu BTTN Nam Nung đã ký hợp đồng khoán bảo vệ rừng với tổng diện tích gần 3.000 ha cho 284 hộ tham gia nhận khoán. Từ khi thực hiện chính sách khoán bảo vệ rừng, đời sống của người dân được cải thiện. Ý thức và trách nhiệm của người dân đối với công tác quản lý bảo vệ rừng nâng cao, góp phần bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, hạn chế tình trạng xâm hại tài nguyên rừng.

Việc khai thác bền vững các tiềm năng tự nhiên về cảnh quan, môi trường và sự đa dạng các hệ sinh thái tự nhiên rừng, bản sắc văn hóa địa phương, di tích lịch sử để phát triển du lịch sinh thái sẽ góp phần to lớn cho công tác bảo tồn thiên nhiên, góp phần tạo ra cơ chế tài chính bền vững cho Khu BTTN Nam Nung. Thông qua phát triển du lịch sẽ góp phần tuyên truyền, giáo dục cho người dân địa phương và du khách về các giá trị tự nhiên, văn hóa, lịch sử và nhân văn, từ đó nâng cao ý thức bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và môi trường.