LHQ so sánh hành vi chiến tranh của Israel ở Gaza với tội ác diệt chủng, EU kêu gọi đình chỉ đối thoại

Báo cáo của Ủy ban đặc biệt của LHQ công bố hôm 15/11 cho rằng hành vi chiến tranh của Israel ở Gaza "phù hợp với đặc điểm của tội diệt chủng".

"Thông qua cuộc bao vây Gaza, cản trở viện trợ nhân đạo, cùng với các cuộc tấn công có mục tiêu và giết hại dân thường và nhân viên cứu trợ, bất chấp sự phản đối liên tục của Liên Hợp Quốc, các lệnh ràng buộc từ Tòa án Công lý Quốc tế và các nghị quyết của Hội đồng Bảo an, Israel cố tình gây ra cái chết, nạn đói và thương tích nghiêm trọng, sử dụng nạn đói như một phương pháp chiến tranh và trừng phạt tập thể người dân Palestine"- thông cáo báo chí của Ủy ban đặc biệt của Liên Hợp Quốc cho biết.

"Việc quân đội Israel sử dụng cách nhắm mục tiêu được AI hỗ trợ, với sự giám sát tối thiểu của con người, kết hợp với bom hạng nặng, đã nhấn mạnh sự coi thường của Israel đối với nghĩa vụ phân biệt giữa dân thường và chiến binh và thực hiện các biện pháp bảo vệ đầy đủ để ngăn ngừa thương vong cho dân thường", ủy ban cho biết.

Ủy ban của LHQ nói thêm rằng các quan chức Israel đã công khai ủng hộ các chính sách phá hủy "hệ thống nước, vệ sinh và thực phẩm quan trọng" ở Gaza cũng như ngăn chặn việc tiếp cận nhiên liệu.

Đầu năm nay, Israel đã bác bỏ cáo buộc diệt chủng mà họ gọi là "bị bóp méo một cách thô bạo" do Nam Phi đưa ra. Họ lập luận tại Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) của LHQ rằng cuộc chiến của họ là để tự vệ và họ nhắm vào Hamas chứ không phải người Palestine, sau các cuộc tấn công khủng bố do Hamas cầm đầu vào ngày 7/10/2023 tại Israel.

Ủy ban Đặc biệt của LHQ bao gồm 3 quốc gia thành viên LHQ là Malaysia, Senegal và Sri Lanka.

Báo cáo của LHQ được đưa ra sau khi tổ chức vận động Human Rights Watch (HRW) có trụ sở tại Mỹ công bố một báo cáo nêu chi tiết về việc Israel cưỡng bức di dời hàng loạt người Palestine ở Gaza trong một chiến dịch có chủ đích và có hệ thống, tương đương với tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người.

Mỹ bênh vực Israel

Đáp lại báo cáo của HRW hôm thứ Năm 14/11, quân đội Israel cho biết họ "cam kết tuân thủ luật pháp quốc tế và hành động phù hợp", đồng thời ban hành lệnh sơ tán để bảo vệ dân thường khỏi chiến sự.

Người Palestine chạy trốn khỏi miền bắc Gaza sau nhiều tuần chiến dịch quân sự dữ dội của Israel trong những tuần gần đây đã mô tả tình trạng thiếu lương thực kinh niên và người dân chết đói, khi các cơ quan cứu trợ cảnh báo rằng khu vực này đang bên bờ vực nạn đói.

Nhưng sau khi thời hạn của Mỹ để Israel cải thiện việc đưa viện trợ nhân đạo vào Gaza hết hạn vào tuần này, chính quyền Biden đã đánh giá rằng Israel không chặn viện trợ và do đó không vi phạm luật của Mỹ về viện trợ quân sự nước ngoài. Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết mặc dù cần có những thay đổi, nhưng đã có tiến triển, vì vậy sẽ không có sự gián đoạn nào đối với nguồn cung cấp vũ khí của Mỹ.

CNN cho biết  quan điểm của Mỹ hoàn toàn trái ngược với bức tranh ảm đạm trên thực tế, nơi phần lớn viện trợ đến Gaza không được phân phối.

"Chúng tôi chưa thấy bất kỳ viện trợ nào và không ai gửi cho chúng tôi thực phẩm", Umm Muhammad Al-At'out, 63 tuổi, người Palestine, nói với CNN tuần này. "Con cái chúng tôi đã chết vì đói và khát".

Những lời kể của những người dân tuyệt vọng lặp lại cảnh báo của Tổ chức Y tế Thế giới hôm 8/11về "khả năng cao là nạn đói sắp xảy ra ở các khu vực trong Dải Gaza phía bắc".

EU: Israel coi thường nhân quyền 

 Cũng liên quan đến Israel, quan chức phụ trách ngoại giao của EU Josep Borrell nói rằng Israel phá hủy trật tự thế giới do phương Tây lãnh đạo; sự coi thường nhân quyền tràn lan của Israel đang làm suy yếu "nền tảng" của EU.

Trong tuyên bố hôm 15/11, ông Borrell nói rằng EU phải có hành động quyết liệt chống lại Israel để chấm dứt các hành vi vi phạm nhân quyền ở Gaza. Ông tuyên bố, các hành động của Israel có nguy cơ phá hủy "trật tự dựa trên luật lệ" do phương Tây tạo ra và gây ra "hiệu ứng lan tỏa của các cuộc khủng hoảng" đối với châu Âu.

Ông Borrell cho biết "không phải ngẫu nhiên" mà chiến dịch quân sự của Israel, vốn đã dẫn đến cuộc di cư hàng loạt của người Palestine khỏi miền bắc Gaza, lại được mô tả là một cuộc thanh trừng sắc tộc. Nhà ngoại giao này cũng cảnh báo về việc Israel sử dụng biện pháp trục xuất cưỡng bức ra khỏi biên giới của vùng đất Palestine, tại Lebanon, nơi Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) đã cố tình "xóa sổ" khoảng 30 ngôi làng.

"Sự tự vệ" của Israel, ban đầu được nhiều nước phương Tây ủng hộ, ngày càng có vẻ "giống như trả thù" - ông Borrell cho biết. Theo các cơ quan y tế Gaza, hơn 40.000 người đã thiệt mạng và hơn 92.401 người bị thương.

Cuộc chiến của Israel với Hamas và cuộc bao vây Gaza đã vấp phải sự chỉ trích của quốc tế trong những tháng gần đây, bao gồm cả các mối đe dọa trừng phạt. Sự ủng hộ của phương Tây cho Israel suy giảm đều đặn do số người chết tăng cao và cuộc khủng hoảng nhân đạo ngày càng sâu sắc.

"Danh sách những lời kêu gọi mà Israel không nghe thấy quá dài" - ông Borrell cho biết trong tuyên bố của mình, đồng thời nói thêm rằng "chúng ta cần thừa nhận rằng cách tiếp cận mà chúng ta đã sử dụng trong hơn một năm với chính phủ Israel đã thất bại".

Nhà ngoại giao hàng đầu của EU cũng cảnh báo rằng khối này có thể phải chịu "hiệu ứng lan tỏa của các cuộc khủng hoảng" có thể bùng phát do thảm họa nhân đạo ở Trung Đông. Ông cho biết hậu quả có thể "trả thù" và EU có thể phải đối mặt với "hậu quả" về vấn đề di cư, an ninh nội bộ và căng thẳng xã hội.

Người đứng đầu chính sách đối ngoại của khối này giải thích rằng các hành động của Israel ở Trung Đông làm suy yếu "nền tảng mà Liên minh châu Âu được xây dựng" và đe dọa "trật tự thế giới dựa trên luật lệ" nói chung. Trước thực tế này, EU không thể đứng yên, ông khẳng định. "Cho đến nay, Israel vẫn chưa phải chịu bất kỳ hậu quả có ý nghĩa nào. Điều này phải thay đổi", ông nhấn mạnh.

Sau đó, Borrell đề xuất lệnh cấm nhập khẩu bất kỳ "sản phẩm định cư bất hợp pháp nào", đồng thời nói thêm rằng ông cũng sẽ kêu gọi các quốc gia thành viên đình chỉ đối thoại chính trị với Israel sau báo cáo về việc Israel tuân thủ một thỏa thuận rộng rãi mà nước này đã ký với khối. Các biện pháp này sẽ được các bộ trưởng ngoại giao EU thảo luận vào tuần tới.