Mất tiền, mất đất do thiếu hiểu biết

Tiền mất tật mang

Theo trình bày của ông Lò Văn Hiếng, gia đình ông bị thu hồi đất để thực hiện dự án Thủy điện Sơn La. Tin lời Lò Văn Tiếng (người cùng xã) nói rằng Nhà nước chỉ bồi thường cho mỗi hộ 3ha đất với giá 48 triệu đồng/ha, số đất vượt quá hạn mức này Nhà nước chỉ bồi thường 5 triệu đồng/ha, ông Hiếng đã đưa cho Tiếng 90 triệu đồng để Tiếng làm thủ tục chuyển hơn 10ha đất cho 5 hộ ở cùng xã đứng tên (gồm: Lò Văn Biên, Lò Văn Thắng, Lò Văn Hương, Cầm Thị Bua, Tòng Văn Yên) để được nhận số tiền đền bù cao hơn.

Vừa mất tiền vừa mất đất, ông Lò Văn Hiếng đã nhiều phen đòi tự tử. (Ảnh: Lê Chiên)

Sau khi biết thông tin về chính sách đền bù, ngày 28.2.2013, ông Hiếng làm đơn xin nhận lại số đất đã chuyển cho 5 hộ trên đứng tên, 5 hộ này đã đồng ý trả lại, có xác nhận của UBND xã Mường Trai (huyện Mường La). Sau đó, ông Hiếng đến Ban quản lý Dự án di dân tái định cư huyện Mường La (BQL DADD-TĐC) nộp đơn này và được chị Huyền (cán bộ BQL DADD-TĐC) hướng dẫn viết thêm 1 đơn nữa. Sau khi hoàn chỉnh nội dung đơn theo hướng dẫn của chị Huyền, ngày 1.3.2013, ông Hiếng gửi đến BQL DADD-TĐC, đề nghị chuyển diện tích đất mà 5 hộ trên đứng tên trả lại cho ông, trong đơn có xác nhận của 5 hộ.

Chờ hơn 1 tháng không thấy BQL DADD-TĐC giải quyết, ngày 15.4.2013 ông Hiếng có đơn gửi UBND huyện Mường La. Tuy nhiên sau đó BQL DADD-TĐC vẫn chi trả tiền bồi thường cho 5 hộ, khiến gia đình ông Hiếng mất cả tiền lẫn đất.

Trách nhiệm thuộc về BQL dự án

Làm việc với ông Phan Đức Chính - Trưởng BQL DADD-TĐC huyện Mường La, ông Chính thừa nhận đã nhận được đơn của ông Hiếng. Tuy nhiên, ông Chính lý giải, BQL DADD-TĐC không phải là cơ quan giải quyết tranh chấp. Do đó ông Hiếng phải gửi đơn đến Phòng Tài nguyên - Môi trường huyện Mường La. BQL DADD-TĐC chỉ giữ lại tiền khi có kết luận của cơ quan có thẩm quyền, rằng đất đang có tranh chấp, hoặc có văn bản của cơ quan có thẩm quyền yêu cầu giữ lại tiền vì đất đang có tranh chấp. Ông Chính còn cho biết: “Ông Hiếng cầm 5 cái giấy đến bảo rằng đây là 5 hộ trả đất cho tôi, đề nghị anh trả lại đất cho tôi. Tôi bảo không được, vì đây là việc các anh tranh chấp với nhau… tôi không có thời gian đi xác minh chữ ký này thật hay giả”.

Tuy nhiên xem xét nội dung đơn của ông Hiếng gửi BQL DADD-TĐC thì đây là đề nghị chuyển lại đất có chữ ký của người trả lại đất, sao lại gọi là tranh chấp? Đơn có xác nhận của UBND xã Mường Trai sao còn “lo” chữ ký thật hay giả? Hơn nữa, nếu BQL DADD-TĐC không phải là cơ quan có thẩm quyền giải quyết, thì khi ông Hiếng đến nộp đơn sao không yêu cầu ông Hiếng gửi đơn đến UBND huyện mà chị Huyền còn hướng dẫn ông Hiếng làm thêm đơn, và BQL DADD-TĐC lại tiếp nhận đơn này của ông Hiếng? Để làm rõ, chúng tôi đề nghị gặp chị Huyền, nhưng ông Chính từ chối và nói “nếu cô Huyền có sai, cũng là tôi sai”.

Báo cáo số 213/BC – CAHML (KT) ngày 22.9.2014, của Công an huyện Mường La đã chỉ rõ, đối với việc chi trả tiền cho 5 hộ có liên quan đến tồn tại vướng mắc với ông Hiếng, trước khi trả tiền BQL DADD-TĐC không rà soát những tồn tại, vướng mắc báo cáo UBND huyện ra quyết định chuyển tiền vào Kho bạc Nhà nước tạm giữ chờ giải quyết mà lại chi trả trực tiếp cho 5 hộ là trái với quy định của Nhà nước, “trách nhiệm này thuộc về BQL DADD-TĐC huyện Mường La”.